Η
ασπαρτάμη, η συνθετική γλυκαντική ουσία ευρείας χρήσεως, αυξάνει τον
κίνδυνο για καρκίνο σε ανθρώπους;Η πληθώρα των επιστημονικών
δεδομένων που υπάρχουν για την ασπαρτάμη, δεν της καταμαρτυρούν
καρκινογόνο δράση. Όμως νέα στοιχεία που προέκυψαν από πρόσφατες έρευνες
δημιουργούν αμφιβολίες.
Η ασπαρτάμη χρησιμοποιείται σε χιλιάδες προϊόντα από το 1965 αφότου
ανακαλύφθηκε. Η γλυκαντική δύναμη της, είναι από 180 έως 200 φορές
μεγαλύτερη από εκείνη της ζάχαρης.
Δεν περιέχει θερμίδες και χρησιμοποιείται σε ποτά, αναψυκτικά,
δημητριακά προγεύματος, επιδόρπια, γλυκά και τσίχλες. Επίσης προστίθεται
στον καφέ, τσάι και άλλα ροφήματα.
Αντικαθιστά τη ζάχαρη στα τρόφιμα και ποτά δίνοντας γλυκιά γεύση
χωρίς θερμίδες.
Πριν περίπου ένα χρόνο, δημιουργήθηκε ιδιαίτερη ανησυχία για
πιθανές καρκινογόνες δράσεις της ασπαρτάμης. Ιταλοί ερευνητές σε
πειράματα με ποντικούς, είχαν βρει συσχετισμό μεταξύ της ασπαρτάμης και
καρκίνων όπως η λευχαιμία και το λέμφωμα.
Οι Ιταλοί ερευνητές συμπέραναν τότε ότι η ασπαρτάμη είναι μία
πολυδύναμος καρκινογόνος ουσία. Μάλιστα δήλωναν ότι ακόμη και σε
μικρές ημερήσιες δόσεις της τάξης των 20 mg/kg
που είναι χαμηλότερες των αποδεκτών ορίων ημερήσιας πρόσληψης (50
mg/kg στις Ηνωμένες Πολιτείες και 40mg/kg
στην Ευρώπη), η ασπαρτάμη έχει καρκινογόνο επίδραση.
Η Ιταλική έρευνα ερχόταν σε αντίθεση με τις πέραν των 100 παλαιότερων
επιστημονικών εργασιών οι οποίες έδειξαν ότι πρόκειται για ένα πρόσθετο
τροφίμων που είναι ασφαλές για το γενικό πληθυσμό.
Τώρα όμως ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα μιας άλλης ιδιαίτερα
σημαντικής έρευνας από επιστήμονες του Εθνικού Ινστιτούτου για τον
Καρκίνο των Ηνωμένων Πολιτειών η οποία έγινε σε ανθρώπους και όχι σε
ποντικούς όπως η Ιταλική έρευνα.
Συμμετείχαν σχεδόν μισό εκατομμύριο άνθρωποι ηλικίας 50 έως 71 ετών (National
Institutes of Health -AARP Diet and Health Study).
Κατά το 1995-1996 οι άνθρωποι αυτοί, απάντησαν σε ερωτηματολόγια
σχετικά με την κατανάλωση τους σε 3 ιδιαίτερα δημοφιλή ποτά, αναψυκτικά,
φρουτοχυμούς και παγωμένο τσάι. Επίσης έδωσαν πληροφορίες σχετικά με το
εάν πρόσθεταν ασπαρτάμη στον καφέ ή στο τσάι τους.
Με βάση τις πληροφορίες αυτές, οι ερευνητές υπολόγισαν την ποσότητα
ασπαρτάμης που κατανάλωναν καθημερινά οι συμμετέχοντες στην έρευνα.
Στα 5 χρόνια που ακολούθησαν την έναρξη της έρευνας
αυτής, 1.972 άνθρωποι παρουσίασαν λέμφωμα ή λευχαιμία και 364
εγκεφαλικούς όγκους. Διαπιστώθηκε ότι σε ανθρώπους που κατανάλωναν
κατά μέσο όρο τουλάχιστον 400 mg
ασπαρτάμης ημερησίως (ισοδυναμεί με την ποσότητα ασπαρτάμης που
περιέχεται σε 2 αναψυκτικά), δεν υπήρχε σχέση μεταξύ κατανάλωσης
ασπαρτάμης και καρκίνου. |
Η εργασία αυτή που έγινε σε ανθρώπους για 5 χρόνια, καθησυχάζει ως
ένα σημείο μετά τις ανησυχητικές διαπιστώσεις της έρευνας που είχε γίνει
στους ποντικούς.
Φυσικά η κριτική που μπορεί να γίνει στη μεθοδολογία, είναι ότι οι
πληροφορίες σχετικά με την ποσότητα κατανάλωσης της ασπαρτάμης
βασίζονταν αποκλειστικά στη μνήμη των συμμετεχόντων (στατιστική απόκλιση
λόγω ανάκλησης πληροφορίας). Εάν οι
πληροφορίες που έδωσαν τα άτομα που συμμετείχαν δεν ήταν ορθές λόγω
προβλημάτων ανάκλησης, τότε η αξία των συμπερασμάτων μειώνεται.
Είναι βέβαιο ότι η έρευνα του Εθνικού Ινστιτούτου για την Υγεία, δεν
είναι αρκετή για να απαντήσει όλα τα ερωτήματα που υπάρχουν σχετικά με
την πιθανή καρκινογόνο δράση της ασπρτάμης. Ούτε μπορούν να γίνουν με
βάση αυτήν, συστάσεις για την κατανάλωση του συνθετικού αυτού
γλυκαντικού.
Επισημαίνεται ότι οι παλαιότερες έρευνες σε πειραματόζωα, δεν
πληρούσαν τα κριτήρια που απαιτούνται σήμερα για τη διερεύνηση των
καρκινογόνων επιδράσεων διαφόρων ουσιών.
Επιβάλλεται να γίνει περισσότερη διερεύνηση του προβλήματος. Ήδη η
Ευρωπαϊκή Ένωση διεξάγει τη δική της εκτεταμένη ανάλυση του ζητήματος
και σύντομα αναμένονται τα συμπεράσματα.