Οι ακτίνες Χ που χρησιμοποιούνται για τις συνήθεις ακτινογραφίες και για τις αξονικές τομογραφίες, μπορεί να είναι η αιτία πρόκλησης ορισμένου αριθμού καρκίνων.
Οι ακτίνες Χ χρησιμοποιούνται με αυξημένη συχνότητα σε πολλές χώρες για διαγνωστικές εξετάσεις. Τα μηχανήματα για διαγνωστικές εξετάσεις με ακτίνες Χ, αποτελούν την κυριότερη πηγή που κατασκευάστηκε από ανθρώπους, η οποία εκθέτει τους ανθρώπους σε ακτινοβολία.
Σε χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες που υπάρχουν στοιχεία, αναφέρεται ότι από το 1980 μέχρι σήμερα οι διαγνωστικές εξετάσεις με τη χρήση των ακτινών Χ έχουν αυξηθεί κατά 20%.
Εκείνο που πρέπει να προβληματίσει ιδιαίτερα είναι ότι ένα σημαντικό ποσοστό των διαγνωστικών εξετάσεων με τη χρήση των ακτίνων Χ, είναι αχρείαστες. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, έρευνες έχουν δείξει ότι 30% των ακτινογραφιών του θώρακα, είναι αχρείαστες. Επίσης αχρείαστος είναι και ένας μεγάλος αριθμός αξονικών τομογραφιών.
Ερευνητές, από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης εξέτασαν σε 15 χώρες τον αριθμό των καρκίνων, που προκαλούνται από τις διαγνωστικές εξετάσεις που γίνονται με ακτίνες Χ. Με βάση δεδομένων που προέκυψαν από την έκρηξη της ατομικής βόμβας στην Ιαπωνία, υπολόγισαν τον κίνδυνο ανάπτυξης διαφόρων μορφών καρκίνου, σε ασθενείς που υποβάλλονται σε ακτίνες Χ.
Τα αποτελέσματα τους δίνουν άκρως ενδιαφέρουσες πληροφορίες:
- Οι ακτίνες Χ, είναι υπεύθυνες για την πρόκληση 0,6% έως 3,2% του συνόλου των καρκίνων ετησίως. Το ποσοστό βρέθηκε να διαφέρει ανάλογα με τη χώρα
- Στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Πολωνία ο κίνδυνος ήταν ο μικρότερος με ποσοστά 0,6% να οφείλονται στις ακτίνες Χ. Στο Ηνωμένο Βασίλειο το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί με 700 νέα περιστατικά καρκίνου ετησίως
- Στις Ηνωμένες Πολιτείες το ποσοστό ήταν 0,9% του συνόλου των καρκίνων
- Στην Ιαπωνία βρέθηκε το ψηλότερο ποσοστό με 3,2% που αντιστοιχεί με περισσότερους από 7.500 νέους καρκίνους ετησίως
- Στην Αυστραλία το ποσοστό ανερχόταν στο 1,3 % (431 περιστατικά καρκίνων ετησίως). Στη Γερμανία το ποσοστό ανερχόταν επίσης στο 1,3% του συνόλου των καρκίνων
- Οι πρώτες 4 χώρες, με τα ψηλότερα ποσοστά καρκίνων λόγω διαγνωστικής ακτινοβολίας, ήταν η Ιαπωνία, η Γερμανία, η Κροατία και η Αυστραλία
- Συνολικά στις 15 ανεπτυγμένες χώρες που διερευνήθηκαν για το ζήτημα, βρέθηκε ότι η ακτινοβολία που γίνεται για διαγνωστικούς λόγους, είναι υπεύθυνη για 18.500 νέα περιστατικά καρκίνου κάθε χρόνο.
Η κριτική, που ασκήθηκε για την έρευνα αυτή περιλαμβάνει βασικά δύο άξονες. Ο πρώτος αφορά στο γεγονός, ότι οι ερευνητές παρέλειψαν να αξιολογήσουν τον αριθμό των καρκίνων για τους οποίους οι ακτίνες Χ επιτρέπουν την έγκαιρη διάγνωση και την παρακολούθηση.
Οι διαγνωστικές εξετάσεις χάρις στις ακτινογραφίες και στις αξονικές τομογραφίες επιτρέπουν τη διάγνωση και αποτελεσματική παρακολούθηση σε μεγάλο αριθμό καρκίνων. Ως εκ τούτου, χάρις σε αυτές, διασώζονται ένας μεγάλος αριθμός ζωών. Στην έρευνα από την Οξφόρδη, δεν έχει υπολογιστεί ο σημαντικός αυτός παράγοντας.
Ο δεύτερος άξονας κριτικής στη εν λόγω έρευνα αφορά στη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε. Άλλοι ειδικοί που εξέτασαν τη μεθοδολογία, θεωρούν ότι δεν είναι ορθός ο τρόπος με τον οποίο υπολογίστηκε ο κίνδυνος πρόκλησης καρκίνων από την ακτινοβολία και που βασίστηκε σε δεδομένα από την ατομική βόμβα κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Σχετικά αναφέρουν, ότι οι καρκίνοι που προκλήθηκαν από την ατομική βόμβα δεν οφείλονταν μόνο στις ακτίνες Χ αλλά και σε άλλου τύπου ακτινοβολία.
Εμείς θα αποκομίσουμε από την έρευνα αυτή ότι πράγματι φαίνεται ότι οι ακτίνες Χ που χρησιμοποιούνται για ακτινογραφία και αξονική τομογραφία, έχουν κινδύνους και μπορούν να προκαλέσουν καρκίνους.
Παράλληλα όμως διασώζουν ένα πολύ μεγαλύτερο αριθμό ζωών χάρις στη διάγνωση και την παρακολούθηση που επιτρέπουν σε περιστατικά κακοήθων νόσων.
Είναι λοιπόν απαραίτητο, οι γιατροί να κάνουν πολύ προσεκτική αξιολόγηση κάθε περιστατικού, να ζυγίζουν τα υπέρ και τα κατά στην κάθε περίπτωση και να ζητούν διαγνωστικές εξετάσεις μόνο εκεί που είναι πραγματικά απαραίτητο.
Έτσι θα μειωθεί ο αριθμός των αχρείαστων εξετάσεων με ταυτόχρονο μείωση του αριθμού των περιστατικών καρκίνου λόγω ακτινοβολίας.