Η μαστογραφία μπορεί να είναι πιο δύσκολο να ερμηνευτεί όταν η πυκνότητα του μαστού είναι αυξημένη.

Η πυκνότητα του μαστού είναι μεγαλύτερη σε νέες γυναίκες. Με την αύξηση της ηλικίας, οι μαστοί των γυναικών γίνονται λιγότερο πυκνοί διότι βασικά αυξάνεται το λίπος και λιγοστεύει ο συνδετικός ιστός.

Ο μαστός περιέχει κυρίως συνδετικό ιστό και λιπώδη ιστό. Ο συνδετικός ιστός κάνει το μαστό πιο πυκνό και εμφανίζεται με περισσότερο συμπαγές λευκό χρώμα στη μαστογραφία.

Ο λιπώδης ιστός μειώνει την πυκνότητα του μαστού. Στη μαστογραφία, λόγω της μεγαλύτερης διαπερατότητας του από τις ακτίνες Χ παρουσιάζεται με περισσότερες σκούρου χρώματος περιοχές.

1. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τους πολύ λιπαρούς μαστούς, που διαπερνώνται το περισσότερο από την ακτινοβολία.
    
2. Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τους μαστούς στους οποίους πέραν του 50% είναι λιπαρός ιστός.
    
3. Στην τρίτη κατηγορία εντάσσονται οι μαστοί με συνδετικό ιστό, που καταλαμβάνει πέραν του 50% του μαστού και κατά συνέπεια αυξάνονται πολύ οι ζώνες άσπρου χρώματος στο μαστό, λόγω λιγότερης διαπερατότητας από την ακτινοβολία της μαστογραφίας.
    
4. Στην τέταρτη κατηγορία ο μαστός είναι πολύ πυκνός, με πάρα πολύ συνδετικό ιστό, πολύ λίγο λίπος και στη μαστογραφία η πλειονότητα του μαστού φαίνεται ως άσπρη περιοχή.

Οι ακτίνες Χ της μαστογραφίας διαπερνούν καλύτερα το λιπώδη ιστό και έτσι απεικονίζουν καλύτερα τυχόν κακοήθη ιστό, που υπάρχει σε ένα μαστό. Ο καρκίνος είναι ιστός, που δεν διαπερνάται καλά από τις ακτίνες Χ της μαστογραφίας.

Για τους λόγους αυτούς όσο περισσότερος μη διαπερατός ιστός υπάρχει τόσο πιο δύσκολο είναι να ανιχνευτεί ένας κακοήθης όγκος που πιθανόν να υπάρχει σε ένα μαστό.

Όμως τι γίνεται σε γυναίκες με αυξημένη πυκνότητα του μαστού, που συνήθως είναι και νέες σε ηλικία; Η μαστογραφία δεν βοηθά στην έγκαιρη ανίχνευση καρκίνου του μαστού;

Η παραδοσιακή μαστογραφία δεν είναι ακατάλληλη για την ανίχνευση καρκίνου του μαστού ή άλλων ανωμαλιών σε γυναίκες με αυξημένη πυκνότητα μαστών. Ωστόσο είναι γεγονός ότι είναι πιο δύσκολο να ερμηνευτούν τα ευρήματα στην παραδοσιακή μαστογραφία σε αριθμό γυναικών.

Η ψηφιακή μαστογραφία είναι μια νεότερη τεχνική, που επιτρέπει καλύτερα την ανίχνευση του καρκίνου σε γυναίκες με μαστό αυξημένης πυκνότητας σε σύγκριση με την κλασική μαστογραφία. Στην παραδοσιακή μαστογραφία οι ακτίνες Χ αποτυπώνονται σε ένα ειδικό φιλμ αφού διαπεράσουν το μαστό. Στην ψηφιακή μαστογραφία δημιουργούνται εικόνες που μεταφέρονται σε οθόνη υπολογιστή.

Οι εικόνες στην οθόνη από την ψηφιακή μαστογραφία μπορούν να τύχουν επεξεργασίας. Αυτό επιτρέπει την καλύτερη ερμηνεία των ευρημάτων και την καλύτερη ανίχνευση καρκίνου ή άλλων ανωμαλιών του μαστού.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η ψηφιακή μαστογραφία είναι καλύτερη για νέες σε ηλικία γυναίκες. Όμως η ψηφιακή μαστογραφία δεν είναι τόσο ευρέως διαθέσιμη όσο και η παραδοσιακή μαστογραφία. Επιπρόσθετα είναι πολύ πιο ακριβή.

Είναι σημαντικό μια γυναίκα να ζητά τη συμβουλή του γιατρού της, εάν παρατηρήσει ότι εμφανίστηκε οποιαδήποτε ανωμαλία στο μαστό της όπως κάποιο οζίδιο ή κάποια ανώμαλη έκκριση από τη θηλή της. Δεν έχει σχέση εάν πρόσφατα έκανε τη μαστογραφία της. Η εμφάνιση μιας ανωμαλίας πρέπει να την οδηγήσει στο γιατρό.

Εκτός από την παραδοσιακή ή ψηφιακή μαστογραφία υπάρχει και η δυνατότητα εξέτασης των μαστών με υπερήχους, που όταν γίνεται από έμπειρο ακτινολόγο μπορεί να προσφέρει πολλά. Επίσης μπορεί κάποτε να χρησιμοποιηθεί και η μαγνητική τομογραφία του μαστού για την ανίχνευση ή διάγνωση παθήσεων του μαστού.

Οι ασθενείς αλλά και οι γιατροί τους πρέπει πάντοτε να θυμούνται, ότι όπως και η μαστογραφία έτσι και η εξέταση με υπερήχους του μαστού έχουν τα προβλήματα τους. Για αυτό η απόφαση για τη διενέργεια μιας επιπρόσθετης εξέτασης πρέπει να λαμβάνει υπόψη το τι πραγματικά είναι σε θέση να προσφέρει, τους περαιτέρω κινδύνους και προβληματισμούς και άγχος για τον ασθενή που πιθανόν άδικα θα δημιουργήσει, εάν δεν είναι άκρως απαραίτητη και το κόστος.

Ο γιατρός ανάλογα με το ιστορικό, το βαθμό κινδύνου που έχει μια γυναίκα για καρκίνο του μαστού, την ηλικία και την εξέταση της γυναίκας, θα αποφασίσει μαζί της ποια είναι η καλύτερη μέθοδος για την διάγνωση μιας ενδεχόμενης πάθησης.