Ένα νέο φάρμακο, με πρωτότυπο τρόπο δράσης, που έχει πρόσφατα προστεθεί στο θεραπευτικό οπλοστάσιο που διαθέτουμε για την καταπολέμηση της κατά πλάκας σκλήρυνσης, δίνει νέες σοβαρές ελπίδες στους ασθενείς για βελτίωση της ζωής τους.

Το natalizumab (Tysabri) είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που προσκολλάται στα λευκά αιμοσφαίρια. Με τον τρόπο αυτό τα εμποδίζει από του να διαπερνούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να επιτίθενται εναντίον της μυελίνης που περιβάλλει τα νεύρα.

Στην κατά πλάκας σκλήρυνση τα κύτταρα του ανοσολογικού συστήματος προκαλούν βλάβες στη μυελίνη των νευρώνων του κεντρικού νευρικού συστήματος εμποδίζοντας τα έτσι να λειτουργούν κανονικά. Η παρεμπόδιση εισόδου στο κεντρικό νευρικό σύστημα των λευκοκυττάρων και ιδιαίτερα των λεμφοκυττάρων τύπου Τ, αποτρέπει νέες βλάβες στη μυελίνη.

Οι νευρολογικές λειτουργίες του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού διαταράσσονται σοβαρά προκαλώντας την κλινική εικόνα της νόσου. Το αποτέλεσμα είναι αδυναμίες των νεύρων, προβλήματα κινητικότητας, διπλωπία, αδυναμία, κούραση, μουδιάσματα, διαταραχές του περπατήματος, της ισορροπίας, του συντονισμού και παραλυσίες.

Υπολογίζεται ότι η χρόνια αυτή ασθένεια έχει προσβάλει περισσότερους από 1 εκατομμύριο ανθρώπους παγκοσμίως. Επηρεάζει συχνότερα γυναίκες παρά άνδρες και η έναρξη της συμβαίνει συνήθως μεταξύ 20 και 40 ετών.

Υπάρχουν διάφορες θεραπείες που διαφοροποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα, επιδιώκουν να σταματήσουν την εκφυλιστική εξέλιξη της νόσου.

Η θεραπεία με την ιντερφερόνη μειώνει τις υποτροπές και την προοδευτική επιδείνωση της νόσου σε περίπου 32% των περιπτώσεων.  Το νέο φάρμακο natalizumab, σύμφωνα με τις πρώτες έρευνες, μειώνει τις υποτροπές κατά 68%. Ο αριθμός νέων βλαβών στον εγκέφαλο και στο νωτιαίο μυελό ασθενών που λαμβάνουν το φάρμακο μειώνεται σημαντικά όπως επίσης και η επιδείνωση των αλλοιώσεων που ήδη υπάρχουν. Το φάρμακο μπορεί να ενεργεί συνεργιστικά με την ιντερφερόνη. Ο συνδυασμός αποδίδει καλύτερα για τους ασθενείς. Αυτό είναι βέβαια μια σημαντική βελτίωση αλλά πρόκειται για τα στοιχεία των πρώτων ερευνών. Δεν γνωρίζουμε εάν μακροπρόθεσμα θα επαληθευτούν και διατηρηθούν τα καλά αυτά αποτελέσματα.

Το γεγονός ότι με το νέο φάρμακο δεν υπάρχουν σημαντικές παρενέργειες, καθιστά τη χρήση του ακόμη ελκυστικότερη. Δεν έχουν αναφερθεί περιπτώσεις ευκαιριακών λοιμώξεων που είναι μια σοβαρή απειλή για ασθενείς που υποβάλλονται σε θεραπεία με φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα όπως το natalizumab.

Θα επαναλάβουμε ότι όπως και για την αποτελεσματικότητα έτσι και για τις παρενέργειες του, θα χρειαστούν ακόμη περισσότερες έρευνες και παρέλευση χρόνου για να φανεί η ολότητα της πραγματικής κατάστασης.

Το φάρμακο χορηγείται μία φορά το μήνα, ενδοφλέβια. Δεν είναι ακόμη γνωστό για πόσο χρονικό διάστημα μπορεί να το παίρνει ένας ασθενής. Προς το παρόν ή έγκριση που δόθηκε από το FDA είναι για ένα χρόνο.

Πιστεύουμε ότι πρόκειται για μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα εξέλιξη στον τομέα της θεραπείας για την κατά πλάκας σκλήρυνση. Έχει μεγάλη σημασία στους επόμενους μήνες, να παρακολουθήσουμε την εξέλιξη των θεραπευτικών δοκιμών που εξελίσσονται τώρα με το natalizumab.

Ευελπιστούμε ότι σύντομα θα δούμε σοβαρές αλλαγές στην εξέλιξη των ασθενών με υποτροπιάζουσες μορφές της κατά πλάκας σκλήρυνσης.