Πώς επηρεάζει το φως του ήλιου τη ψυχική μας διάθεση; Γιατί υπάρχουν άτομα που παθαίνουν κατάθλιψη το χειμώνα;
Οι σκοτεινές, κρύες και βροχερές μέρες του χειμώνα μπορούν να δημιουργήσουν αισθήματα λύπης και κατάθλιψης.
Μάλιστα σε ορισμένα άτομα μπορεί να εκδηλώνεται μια συγκεκριμένη παθολογική κατάσταση που ονομάζεται εποχιακή συναισθηματική διαταραχή (seasonal affective disorder). Μερικοί ονομάζουν την πάθηση αυτή κατάθλιψη του χειμώνα.
Η κατάθλιψη του χειμώνα είναι μια αρκετά συχνή συναισθηματική διαταραχή που εκδηλώνεται με επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατάθλιψης κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών. Η πάθηση αυτή ταλαιπωρεί και καταπονεί σε σημαντικό βαθμό πληθυσμούς στις βόρειες και εύκρατες περιοχές.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αύξηση του σωματικού βάρους, αύξηση των ωρών του ύπνου, μείωση των δραστηριοτήτων και απώλεια του ενδιαφέροντος για το σεξ.
Οι έρευνες για το πρόβλημα αυτό έχουν δείξει τη σχέση της μελατονίνης με το φως.
Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που εκκρίνεται από την επίφυση του εγκεφάλου όταν υπάρχει σκοτάδι. Βοηθά και προάγει τον ύπνο. Ρυθμίζει κατά κάποιο τρόπο τον εικοσιτετράωρο ρυθμό του οργανισμού μας.
Στα ζώα που πέφτουν σε χειμέρια νάρκη, η απουσία του φυσικού φωτός της ημέρας, αλλάζει τη συμπεριφορά τους, μειώνει τη δραστηριότητά τους και αυξάνει τη διάρκεια του ύπνου τους.
Για το ρυθμό αυτό στα ζώα με χειμέρια νάρκη, είναι υπεύθυνη η μελατονίνη. Η απουσία του φυσικού φωτός του ήλιου, τους προκαλεί αύξηση της έκκρισης της μελατονίνης και σαν αποτέλεσμα πέφτουν σε χειμέρια νάρκη.
Ερευνητές από το National Institute of Mental Health μελέτησαν την εικοσιτετράωρη έκκριση της μελατονίνης σε σχέση με το φως σε ασθενείς, που πάσχουν από εποχιακή συναισθηματική διαταραχή, δηλαδή από την κατάθλιψη του χειμώνα.
Μέτρησαν την έκκριση της μελατονίνης σε 55 ασθενείς και σε 55 υγιή άτομα κάτω από ανάλογες συνθήκες φωτός.
Τα αποτελέσματά τους έδειξαν, ότι οι ασθενείς με κατάθλιψη του χειμώνα έχουν ένα διαφορετικό ρυθμό όσον αφορά στην ανταπόκρισή τους στην αλλαγή των εποχών και της μεταβολής του φωτός του ήλιου.
Η έκκριση μελατονίνης σε αυτούς είναι μεγαλύτερη κατά τους χειμερινούς μήνες ανάλογα με αυτό που συμβαίνει και σε θηλαστικά ζώα που πέφτουν σε χειμέρια νάρκη.
Οι ασθενείς αυτοί δεν ανταποκρίνονται στο τεχνητό φως για να καταστείλουν την έκκριση της μελατονίνης, που προκαλείται από το μειωμένο ηλιακό φως των μικρότερων σε διάρκεια ημερών του χειμώνα. Το αποτέλεσμα είναι ότι υποφέρουν από κατάθλιψη.
Οι μετρήσεις στα υγιή υγιή άτομα έδειξαν ότι η έκκριση της μελατονίνης παραμένει σταθερή και δεν επηρεάζεται από τις εποχιακές αλλαγές.
Η μελατονίνη αποδεικνύεται ένας ισχυρός παράγοντας ρύθμισης του βιολογικού μας ρυθμού.
Φάρμακα που μπορούν να επηρεάσουν την φυσική της πορεία και τις κανονικές της συγκεντρώσεις μέσα στο αίμα θα μπορούσαν να έχουν θεραπευτικές εφαρμογές.
