Η κατάθλιψη προκαλεί μεγάλη συνεχή θλίψη που επηρεάζει την καθημερινή ζωή των ασθενών.
Η κατάθλιψη είναι ασθένεια. Δεν είναι η φυσιολογική αντίδραση που βιώνουν οι άνθρωποι όταν συμβούν δυσάρεστα γεγονότα στη ζωή όπως η απώλεια της εργασίας ή τραγικά συμβάντα όπως ο θάνατος κάποιου αγαπημένου προσώπου.
Υπολογίζεται ότι 1 άνθρωπος σε κάθε 5 θα παρουσιάσει κατάθλιψη σε κάποια στιγμή στη ζωή του. Τα συνήθη συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνουν έντονα συναισθήματα λύπης, την απουσία ενεργητικότητας και ενδιαφέροντος για πράγματα που προηγουμένως ο ασθενής απολάμβανε.
Συχνά, πολλοί άνθρωποι που υποφέρουν από κατάθλιψη δεν συνειδητοποιούν ότι η κατάσταση τους οφείλεται σε ασθένεια. Για το λόγο αυτό δεν ζητούν συμβουλή και φροντίδα από γιατρό.
Πολλοί ασθενείς με κατάθλιψη χρειάζονται θεραπεία είτε με φάρμακα είτε με τη μορφή συμβουλευτικής προσέγγισης. Υπάρχουν διάφορα φάρμακα για τη θεραπεία της κατάθλιψης.
Τα νεότερα, δεύτερης γενεάς αντικαταθλιπτικά φάρμακα χρησιμοποιούνται συχνά για τη θεραπεία της κατάθλιψης διότι είναι αποτελεσματικά και έχουν λιγότερες παρενέργειες από τα παλαιότερα πρώτης γενεάς αντικαταθλιπτικά φάρμακα.
Παρά την αποτελεσματικότητα τους, τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα είναι σε θέση να ανακουφίζουν από μερικά αλλά όχι όλα τα συμπτώματα της πάθησης. Παράλληλα μπορούν να προκαλούν ενοχλητικές παρενέργειες.
Στις περιπτώσεις που ένα φάρμακο δεν προσφέρει αρκετά, ο γιατρός κάποτε μπορεί να το αλλάξει με ένα άλλο. Μπορεί επίσης ακόμη να προσθέσει στη θεραπεία ένα δεύτερο αντικαταθλιπτικό φάρμακο.
Μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων από το Αμερικανικό Κολλέγιο Ιατρών εξέτασε τις έρευνες που δημοσιεύτηκαν για τα οφέλη και τις βλάβες που προκαλούν στον άνθρωπο τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της κατάθλιψης.
Η έρευνα εστιάστηκε στα αντικαταθλιπτικά φάρμακα δεύτερης γενεάς όπως:
- Βουπρόπιο
- Κιταλοπράμη
- Δουλοξετίνη
- Εσκιταλοπράμη
- Φλουοξετίνη
- Φλουβοξαμίνη
- Μιρταζαπίνη
- Νεφαζοδόνη
- Παροξετίνη
- Σερτραλίνη
- Τραζοδόνη
- Βενλαφαξίνη
Μετά από ανάλυση και αξιολόγηση πέραν των 200 αξιόλογων ερευνών που δημοσιεύτηκαν από το 1980 έως το 2007 και αφορούσαν σε ασθενείς άνω των 19 ετών, οι Αμερικανοί εμπειρογνώμονες δεν βρήκαν ουσιαστικές διαφορές όσον αφορά στη δύναμη και αποτελεσματικότητα μεταξύ των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων δεύτερης γενεάς. Όσον αφορά στις παρενέργειες τους διάφορα φάρμακα είχαν διαφορετικές συχνότητες πρόκλησης ειδικών παρενεργειών.
Με βάση τα ευρήματα των ερευνών, οι ασθενείς με ένα πρώτο επεισόδιο κατάθλιψης θα πρέπει να παίρνουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα για 4 έως 9 μήνες για να ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες να επανεμφανιστεί η κατάθλιψη. Οι ασθενείς με δύο ή περισσότερα επεισόδια κατάθλιψης μπορεί να ωφελούνται από θεραπεία μεγαλύτερης διάρκειας.
Με βάση τα ευρήματα της ανάλυσης των εμπειρογνωμόνων του, το Αμερικανικό Κολλέγιο Ιατρών εισηγείται στους γιατρούς και στους ασθενείς τους τα ακόλουθα:
- Όταν οι γιατροί με τους ασθενείς τους χρησιμοποιούν φάρμακα για τη θεραπεία οξείας σοβαρής κατάθλιψης πρέπει να επιλέγουν δεύτερης γενεάς αντικαταθλιπτικά φάρμακα με βάση τις παρενέργειες που προκαλούν, το κόστος και τις προτιμήσεις του ασθενή
- Όταν χρησιμοποιούνται φάρμακα για τη θεραπεία της κατάθλιψης, οι γιατροί επιβάλλεται να παρακολουθούν τους ασθενείς τους τακτικά με στόχο να ελέγχουν την κατάσταση τους, την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και να ανιχνεύουν τυχόν παρενέργειες που παρουσιάζονται. Η παρακολούθηση αυτή πρέπει να αρχίζει εντός 1 έως 2 εβδομάδων μετά που ο ασθενής παίρνει για πρώτη φορά το φάρμακο
- Εάν η κατάθλιψη του ασθενή δεν βελτιώνεται σε 6 έως 8 εβδομάδες από την ημέρα έναρξης της θεραπείας του, οι γιατροί θα πρέπει είτε να αυξήσουν τη δόση του φαρμάκου είτε ή να το αντικαταστήσουν με ένα άλλο αντικαταθλιπτικό φάρμακο δεύτερης γενεάς
- Οι ασθενείς με ένα πρώτο επεισόδιο κατάθλιψης που υποχωρεί πλήρως μετά από φαρμακευτική θεραπεία, χρειάζεται να συνεχίζουν το φάρμακο τους για ακόμη 4 έως 9 μήνες για να μειώνονται οι πιθανότητες η κατάθλιψη να παρουσιαστεί ξανά. Οι ασθενείς που είχαν 2 ή περισσότερα κατάθλιψης πιθανόν να χρειάζεται να συνεχίζουν τη θεραπεία τους για περισσότερο από 9 μήνες
Οι εισηγήσεις αυτές δεν αποκλείεται να τροποποιηθούν εάν δημοσιευτούν νέα σημαντικά ερευνητικά στοιχεία. Επισημαίνεται επίσης ότι οι εν λόγω οδηγίες μπορεί να μην εφαρμόζονται για όλες τις περιπτώσεις των ασθενών ή κλινικές καταστάσεις που πιθανόν να παρουσιαστούν.
Το Αμερικανικό Κολλέγιο Ιατρών τονίζει ότι οι οδηγίες που εκδίδει δεν έχουν στόχο να εξουδετερώνουν ή να παραμερίζουν την κρίση του γιατρού. Επιπρόσθετα όλες οι οδηγίες που εκδίδονται από αυτό, αποσύρονται αυτόματα ή θεωρούνται άκυρες σε 5 χρόνια από την ημέρα δημοσίευσης ή όταν εκδοθούν ανανεώσεις τους