Οι άνθρωποι με χαμηλό εισόδημα που πάσχουν από κατάθλιψη, έχουν λιγότερες πιθανότητες να ανταποκριθούν θετικά στη θεραπεία και μεγαλύτερες πιθανότητες αυτοκτονίας σε σύγκριση με τους ασθενείς που έχουν ψηλό εισόδημα.
Οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες στους οποίους συμπεριλαμβάνονται το εισόδημα, η μόρφωση και το επάγγελμα, έχουν εδώ και πολλά χρόνια συσχετισθεί με την κατάσταση της υγείας και τον κίνδυνο προσβολής από ασθένειες και το θάνατο.
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι των χαμηλότερων κοινωνικοοικονομικών στρωμάτων, έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν καταθλιπτικές διαταραχές. Επίσης η κατάθλιψη που παρουσιάζουν οι άνθρωποι αυτοί, είναι σοβαρότερη από εκείνη που παρουσιάζουν άνθρωποι σε ψηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα.
Έγιναν προσπάθειες για να βρεθεί ο ό λόγος για τον οποίο οι κοινωνικοί και οικονομικοί παράγοντες επηρεάζουν τη συχνότητα της κατάθλιψης και την ανταπόκριση στη θεραπεία. Υπήρξαν υποστηρικτές της άποψης ότι οι εν λόγω παράγοντες, πιθανόν να επηρεάζουν το πως αντιδρούν οι ασθενείς στα φάρμακα. Οι έρευνες όμως δεν τεκμηρίωσαν αυτή τη θεωρία.
Σε μια νέα εργασία σχετικά με το θέμα, που έγινε από γιατρούς του πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, μελετήθηκαν οι περιπτώσεις 248 ασθενών ηλικίας 59 ετών, οι οποίοι λάμβαναν αντικαταθλιπτικά φάρμακα και ψυχοθεραπεία.
Αρχικά αξιολογήθηκε το επίπεδο μόρφωσης τους. Το ετήσιο εισόδημα τους, καταγράφηκε σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία και έγινε η ακόλουθη κατάταξη:
- Χαμηλό εισόδημα: Λιγότερα από 25.000 δολάρια ετησίως
- Μεσαίο εισόδημα: Από 25.000 έως 50.000 δολάρια ετησίως
- Ψηλό εισόδημα: Περισσότερα από 50.000 δολάρια ετησίως.
Η παρακολούθηση των συμπτωμάτων κατάθλιψης των ασθενών και η ανταπόκριση τους στη θεραπεία, γινόταν εβδομαδιαία.
Στη συνέχεια αξιολογήθηκε η ανταπόκριση στη θεραπεία (φαρμακευτική και ψυχοθεραπεία) και έγιναν συσχετισμοί με το επίπεδο εισοδήματος των ασθενών.
Τα αποτελέσματα έδειξαν:
- Οι ασθενείς με μεσαίο εισόδημα, είχαν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να ανταποκριθούν θετικά στις θεραπείες της κατάθλιψης από ότι οι ασθενείς στην ομάδα χαμηλού εισοδήματος
- Οι ασθενείς με ψηλό εισόδημα είχαν μόνο πολύ λίγες πιθανότητες να ανταποκριθούν καλύτερα στις θεραπείες από ότι οι ασθενείς της ομάδας με μεσαίο εισόδημα
- Συνοπτικά και ως ομάδα, οι ασθενείς με μεσαίο και ψηλό εισόδημα, ανταποκρίνονταν καλύτερα από ότι οι ασθενείς με χαμηλό εισόδημα
- Επιπρόσθετα οι ασθενείς με χαμηλό εισόδημα είχαν 2 έως 2,5 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο από εκείνους των μεσαίων και ψηλών εισοδημάτων για να παρουσιάζουν συμπεριφορά αυτοκτονίας
- Τα χρόνια μόρφωσης από μόνα τους, δεν βρέθηκαν να επηρεάζουν την ανταπόκριση στη θεραπεία και τη συμπεριφορά αυτοκτονίας. Η οικονομική και κοινωνική επιτυχία δεν βρέθηκαν να εξαρτώνται τόσο πολύ από τα χρόνια μόρφωσης στην εν λόγω έρευνα.
Το συμπέρασμα είναι ότι χαμηλότερο εισόδημα σε ασθενείς με κατάθλιψη, σχετίζεται με λιγότερο καλή εξέλιξη μετά από αντικαταθλιπτική αγωγή με φάρμακα και ψυχοθεραπεία.
Είναι αναγκαίο οι μελλοντικές κλινικές θεραπευτικές δοκιμές για αξιολόγηση των μέσων αντιμετώπισης της κατάθλιψης να λαμβάνουν υπόψη το εισόδημα των ασθενών, το επίπεδο μόρφωσης τους (χρόνια σπουδών και διπλώματα που κερδήθηκαν), το επάγγελμα και παράγοντες όπως το ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο και το κοινωνικό κεφάλαιο του κάθε ασθενούς.
Το κοινωνικό κεφάλαιο ενός ανθρώπου είναι η ευρύτητα και το βάθος των δεσμών, που τον ενώνει με την οικογένεια του, τους γείτονες, τους εργαζόμενους στον ίδιο χώρο, την κοινότητα και τη θρησκευτική του ομάδα.
Οι κοινωνικές ανισότητες, δεδομένου ότι επηρεάζουν την εξέλιξη των ασθενών με κατάθλιψη, πρέπει να αποτελούν μέρος της αξιολόγησης και παρακολούθησης τους με στόχο την πιθανή προσαρμογή των θεραπειών για καλύτερα αποτελέσματα.
