Πώς επιδρούν η ψυχολογική μας κατάσταση και οι σκέψεις που δημιουργούνται στο μυαλό μας στο σώμα μας;
Η σχέση μεταξύ των σκέψεων και της επίδρασής τους στο σώμα μας δεν πρέπει να παραμελείται από κανένα. Οι σκέψεις μας έχουν την ικανότητα να επηρεάζουν τη σωματική υγεία, τα συναισθήματα και τη συνολική ευεξία.
Οι σκέψεις μπορούν να πυροδοτήσουν την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών και ορμονών που επηρεάζουν διάφορα σωματικά συστήματα. Για παράδειγμα, οι σκέψεις που σχετίζονται με το στρες και το άγχος μπορούν να οδηγήσουν σε αυξημένη παραγωγή κορτιζόλης, η οποία μπορεί να έχει επιβλαβείς επιπτώσεις στο ανοσοποιητικό ή στο πεπτικό σύστημα και σε άλλες λειτουργίες.
Το αυτόνομο νευρικό σύστημα, το οποίο ρυθμίζει ακούσιες σωματικές λειτουργίες όπως ο καρδιακός ρυθμός, η πέψη και η αναπνοή, μπορεί να επηρεαστεί από τις σκέψεις. Οι σκέψεις που προκαλούν στρες μπορούν να ενεργοποιήσουν την αντίδραση «πάλη ή φυγή». Οι ηρεμιστικές και θετικές σκέψεις οδηγούν σε ξεκούραση και αναζωογόνηση.
Το χρόνιο στρες, τα αρνητικά συναισθήματα μπορούν να αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Το σώμα μας γίνεται έτσι πιο ευάλωτο σε λοιμώξεις και ασθένειες.
Οι θετικές σκέψεις και τα συναισθήματα έχουν συνδεθεί με μια ισχυρότερη άμυνα του οργανισμού μας σε μολύνσεις και στον καρκίνο.
Οι σκέψεις και τα συναισθήματα μπορεί να οδηγήσουν σε σωματικά συμπτώματα. Η σωματοποίηση αυτή μπορεί να εκδηλώνεται με πόνο, πεπτικά ή δερματικά προβλήματα, χωρίς προφανή οργανική αιτία. Οι εν λόγω ψυχοσωματικές παθήσεις αποτελούν σημαντικό μέρος της παθολογίας που μαστίζει τους ανθρώπους καθημερινά.
Είναι στον τομέα αυτό που χρειάζονται γιατροί οι οποίοι είναι ικανοί να κάνουν τη σωστή διάγνωση. Πρέπει να μπορούν να διακρίνουν κατά πόσο υπάρχει οργανική ή ψυχοσωματική πάθηση.
Η σημασία είναι τεράστια. Η αντιμετώπιση είναι εντελώς διαφορετική. Σε περίπτωση λάθους, ο ασθενής με ψυχοσωματική πάθηση πιθανόν να υποστεί αχρείαστες εξετάσεις και θεραπείες με σοβαρό ψυχικό και οικονομικό κόστος για τον ίδιο αλλά και για το σύστημα υγείας.
Οι σκέψεις μπορούν να επηρεάσουν συμπεριφορές και επιλογές τρόπου ζωής που έχουν άμεσο αντίκτυπο στη σωματική υγεία. Για παράδειγμα, οι θετικές σκέψεις μπορούν να ενθαρρύνουν πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες, τακτική άσκηση και καλύτερο ύπνο.
Οι αρνητικές σκέψεις μπορεί να οδηγήσουν σε ανθυγιεινές επιλογές, όπως η κατάχρηση ουσιών ή η υπερκατανάλωση τροφής.
Η δύναμη της σκέψης μπορεί να φανεί στο φαινόμενο πλασέμπο εικονικού φαρμάκου. Εκδηλώνεται όταν ένα άτομο βιώνει βελτίωση στην κατάστασή του λόγω της πεποίθησης ότι λαμβάνει αποτελεσματική θεραπεία, ακόμη και αν η θεραπεία είναι ανενεργή.
Το αντίθετο του πλασέμπο είναι το φαινόμενο νοσέμπο εικονικού φαρμάκου. Εμφανίζεται όταν αρνητικές προσδοκίες ή πεποιθήσεις σχετικά με μια θεραπεία οδηγούν σε επιδείνωση των συμπτωμάτων.
Το πλασέμπο και νοσέμπο είναι παραδείγματα του πώς οι σκέψεις επηρεάζουν το σώμα μας.
Συμπέρασμα: Οι σκέψεις έχουν τη δυνατότητα να επηρεάζουν διάφορες πτυχές της σωματικής μας υγείας. Η συνολική μας ευεξία εξαρτάται από το είδος των σκέψεων μας.
Η καλλιέργεια θετικών σκέψεων και η αποτελεσματική διαχείριση του στρες μπορεί να βοηθούν στη βελτίωση της ψυχικής και σωματικής υγείας.
Συγγραφέας άρθρου: Καθηγητής Λοΐζος Γ. Λοΐζου,
Πρόεδρος Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία,
Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας,
Παιδίατρος, Παιδογκολόγος-Παιδοαιματολόγος,
τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής-Παιδοαιματολογικής Κλινικής
Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία.
