Οι
επιστήμονες έχουν ανακαλύψει μια νέα επαναστατική μέθοδο για να
δημιουργούν ένα τύπο αίματος που να μπορεί να μεταγγίζεται σε όλους.
Η μέθοδος αυτή, πιθανόν θα λύσει το τεράστιο πρόβλημα που τίθεται σε
ασθενείς που χρειάζονται επειγόντως μετάγγιση αλλά λόγω έλλειψης, η ζωή
τους κινδυνεύει.
Βασικά η μέθοδος στηρίζεται σε δύο βακτηριδιακά ένζυμα που μπορούν
με ασφάλεια να μετατρέπουν το αίμα ομάδων Α, Β και ΑΒ σε αίμα ομάδας Ο.
Το αίμα ομάδας Ο μπορεί να μεταγγίζεται σε όλους.
Τα πρώτα αποτελέσματα δείχνουν ότι η μέθοδος αυτή, εάν τελικά
υιοθετηθεί από τις τράπεζες αίματος, θα μπορούσε να
αυξάνει δραματικά τα αποθέματα που προσφέρονται προς μετάγγιση σε
ασθενείς.
Το 1900 ανακαλύφθηκε το σύστημα ομάδων αίματος ΑΒΟ, για τα ερυθρά
αιμοσφαίρια. Το σύστημα αντιγόνων και αντισωμάτων ΑΒΟ, επιτρέπει τη
μετάγγιση ερυθρών αιμοσφαιρίων της ομάδας Ο σε όλες τις άλλες ομάδες.
Όμως αίμα ομάδας Α, μπορεί να δοθεί μόνο σε άτομα ομάδας Α και ΑΒ.
Αίμα ομάδας Β, μπορεί να δοθεί μόνο σε άτομα ομάδας Β και ΑΒ.
Εάν δοθεί κατά λάθος, αίμα ομάδας που δεν πρέπει να δοθεί σε ένα
ασθενή, τότε γίνεται μια μαζική και κάποτε θανατηφόρα αιμόλυση των
ερυθρών αιμοσφαιρίων που μεταγγίζονται στον ασθενή.
Τα αντισώματα του ασθενούς αναγνωρίζουν τα αντίστοιχα αντιγόνα των
ερυθρών αιμοσφαιρίων που μεταγγίζονται κατά λάθος, τα καταστρέφουν
προκαλώντας σοβαρές αναφυλακτικές αντιδράσεις, αιμόλυση με ανεπάρκεια
οργάνων που μπορεί να οδηγήσουν μεταξύ άλλων και στο θάνατο.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, οι ερευνητές κατά τα τελευταία 25 χρόνια,
προσπαθούσαν να βρουν τρόπους για να αφαιρούν τα αντιγόνα Α και Β από
την επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Η αφαίρεση των εν λόγω αντιγόνων
θα καταστούσε το αίμα όπως αυτό της ομάδας Ο. Έτσι κατά τις μεταγγίσεις
θα αποφεύγονται οι ανοσολογικές αντιδράσεις.
Το 2000, μια έρευνα είχε δείξει ότι ερυθρά αιμοσφαίρια της ομάδας Β,
μπορούσαν να μετατραπούν σε ερυθρά αιμοσφαίρια ομάδας Ο με κανονική
διάρκεια ζωής και να μεταγγίζονται με ασφάλεια σε άτομα με ομάδα αίματος
Α και Ο. Δυστυχώς όμως τότε, η χρησιμότητα της μεθόδου περιοριζόταν από
το γεγονός ότι απαιτούνταν πολύ μεγάλες ποσότητες των ενζύμων για να
γίνεται η μετατροπή, δηλαδή η αφαίρεση των αντιγόνων τύπου Β.
Τώρα, οι ερευνητές έχουν ανακαλύψει νέα μέθοδο που επιτρέπει σε δύο
βακτηριδιακά ένζυμα να αφαιρούν από τη μεμβράνη των ερυθρών αιμοσφαιρίων τα μόρια που
δημιουργούν τα χαρακτηριστικά αντιγόνα των ομάδων αίματος.
Δηλαδή τα
αντιγόνα Α και Β που βρίσκονται στις κυτταρικές μεμβράνες των ερυθρών
αιμοσφαιρίων των ομάδων Α, Β και ΑΒ αλλά όχι στις ομάδες Ο, αφαιρούνται
και έτσι δεν προκαλούνται κατά τις μεταγγίσεις οι επικίνδυνες
ανοσολογικές αντιδράσεις. |
Οι ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία, μας
παρουσιάζουν δυο ένζυμα που προηγουμένως ήσαν άγνωστα, τα οποία σε
μικρές ποσότητες μπορούν να αφαιρούν τα αντιγόνα Α και Β από τα ερυθρά
αιμοσφαίρια.
Τα δυο αυτά ένζυμα προέρχονται από τα βακτηρίδια το
Elizabethkingia meningosepticum και
Bacteroides fragilis. Οι Δανοί ερευνητές ανακάλυψαν μια
ενζυματική διαδικασία που αφαιρεί αποτελεσματικά τα αντιγόνα Α και Β από
τα ερυθρά αιμοσφαίρια, παράγοντας έτσι μαζικά και γρήγορα, αίμα
κατάλληλο προς μετάγγιση για όλους.
Πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη που βελτιώνει την
προσφορά και ασφάλεια αίματος για μεταγγίσεις. Χρειάζεται όμως ακόμη να
γίνουν πολλές δοκιμές για να ελεγχθεί η ασφάλεια της μεθόδου προτού
εφαρμοστεί στις τράπεζες αίματος.