Οι δυσκολίες της μνήμης υπάρχουν σε όλες τις ηλικίες. Όμως με την αύξηση της ηλικίας αντιλαμβανόμαστε ότι ξεχνούμε πιο εύκολα να κάνουμε πράγματα που είναι απαραίτητα.
Στους ηλικιωμένους το πρόβλημα αποκτά μεγαλύτερη σοβαρότητα. Μεταξύ άλλων, όταν ξεχνούν να παίρνουν φάρμακα, που είναι απαραίτητα για την υγεία τους, οι συνέπειες είναι επικίνδυνες.
Ορισμένες λειτουργίες που εκτελούμε με βάση προγραμματισμένο και θεληματικό τρόπο, ελέγχονται από το μετωπιαίο φλοιό του εγκεφάλου. Ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους ξεχνούμε περισσότερο με την αύξηση της ηλικίας, είναι διότι το μέρος αυτό του εγκεφάλου παρουσιάζει αλλοιώσεις.
Με την αύξηση της ηλικίας ο μετωπιαίο φλοιός υποχωρεί και σμικρύνεται. Λόγω αυτού του γεγονότος, η ικανότητα μας να κάνουμε προγραμματισμένα πράγματα που θέλουμε, ελαττώνεται.
Η κατάσταση αυτή είναι η αιτία για τη μη συμμόρφωση πολλών ασθενών στις οδηγίες των γιατρών τους. Σύμφωνα με ορισμένες στατιστικές το ποσοστό των ηλικιωμένων ασθενών που δεν συμμορφώνονται σε συμβουλές των γιατρών τους που αφορούν τη λήψη φαρμάκων ή άλλων οδηγιών, ανέρχεται στο 40%.
Με βάση τα επιστημονικά αυτά δεδομένα, ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και του Ιλλινόϊς, χρησιμοποίησαν μια νοητική τεχνική που βασίζεται σε άλλο μέρος του εγκεφάλου, το οποίο δεν παρουσιάζει τόση υποχώρηση με την αύξηση της ηλικίας.
Θεώρησαν ότι εφόσον οι λειτουργίες υπενθύμισης, που ελέγχονται από το μετωπιαίο φλοιό, υποχωρούν με την αύξηση της ηλικίας, τότε είναι προτιμότερο να χρησιμοποιείται για σκοπούς μνήμης και υπενθύμισης η τεχνική της νοητικής απεικόνισης.
Η νοητική απεικόνιση ελέγχεται από περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στις αυτοματοποιημένες αντιδράσεις οι οποίες δεν αλλοιώνονται σε σημαντικό βαθμό με την αύξηση της ηλικίας.
Η τεχνική της νοητικής απεικόνισης βασίζεται στο ότι όταν θέλουμε να κάνουμε κάτι το συγκεκριμένο, φέρνουμε στο μυαλό μας και σχηματίζουμε σαφή εικόνα αυτού που θέλουμε να κάνουμε. Συλλαμβάνουμε νοερά, φανταζόμαστε ή κατά κάποιο τρόπο βλέπουμε με το μυαλό μας αυτό που θέλουμε να κάνουμε ή να επιτύχουμε.
Κάνοντας τη νοητική αυτή διαδικασία, συσχετίζουμε αυτό που θέλουμε να κάνουμε με οπτικές παραστάσεις που έχουν σχέση με το ζητούμενο. Έτσι, τα δεδομένα διατηρούνται στη μνήμη μας καλύτερα.
Με τον τρόπο αυτό, σύμφωνα με τη θεωρία των ερευνητών είναι πιο εύκολο να θυμούμαστε αυτά, που πρέπει να κάνουμε. Οι συσχετισμοί με τις οπτικές παραστάσεις που χρησιμοποιήθηκαν από τον εγκέφαλο κατά την τεχνική αυτή, βοηθούν τη μνήμη και την υπενθύμιση.
Για να ελέγξουν την αξία της θεωρίας αυτής, οι ερευνητές διεξήγαγαν πρακτικές δοκιμές σε 31 εθελοντές άνω των 60 ετών. Όλοι οι εθελοντές έπρεπε να ελέγχουν πολλές φορές την ημέρα τα επίπεδα γλυκόζης αίματος τους με τη χρήση των ειδικών μηχανημάτων που χρησιμοποιούν οι διαβητικοί ασθενείς.
Οι εθελοντές χωρίστηκαν σε 3 ομάδες. Η μια ομάδα για να θυμάται τις ώρες που έπρεπε να κάνει το τεστ, εκπαιδεύτηκε με βάση τη διαφώτιση του γιατί ήταν αναγκαίο να κάνουν τις αναλύσεις τους. Στη δεύτερη ομάδα χρησιμοποιήθηκε η τεχνική των επαναλήψεων αυτών που έπρεπε να κάνουν ενώ στην τρίτη ομάδα εφαρμόστηκε η τεχνική της νοητικής απεικόνισης.
Οι εθελοντές της ομάδας με τη νοητική απεικόνιση, για τρία περίπου λεπτά συγκεντρώνονταν στο να φαντάζονται ότι βρίσκονταν στο σπίτι ή στην εργασία τους, στο οικείο τους περιβάλλον και έκαναν την προγραμματισμένη πράξη, δηλαδή στη συγκεκριμένη περίπτωση την ανάλυση αίματος για τον έλεγχο της γλυκόζης αίματος τους.
Η ανάλυση της συμμόρφωσης των εθελοντών στις οδηγίες που είχαν πάρει, έδειξε, ότι η ομάδα που χρησιμοποίησε τη νοητική απεικόνιση, είχε καταφέρει να θυμάται καλύτερα κατά 50% περισσότερο σε σύγκριση με τις άλλες δύο ομάδες.
Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι εάν θέλουμε να κάνουμε ή να επιτύχουμε κάτι, εάν το σχηματίζουμε νοερά στο μυαλό μας με μεγάλη λεπτομέρεια, τότε οι πιθανότητες να το κάνουμε και να το επιτύχουμε είναι πολύ περισσότερες.
Η πρακτική εφαρμογή της τεχνικής αυτής θα μπορούσε να βοηθήσει, όχι μόνο τους ηλικιωμένους, αλλά και τους μεσήλικες ή τους νεώτερους. Στον τομέα της υγείας, θα μπορούσε να αυξήσει τη συμμόρφωση των ασθενών στις οδηγίες των γιατρών τους.
Για παράδειγμα μπορεί η τεχνική αυτή να βοηθά τους ασθενείς να ακολουθούν τη συγκεκριμένη δίαιτα που επιβάλλεται για την περίπτωση τους. Στις γυναίκες και στους άντρες θα μπορούσε να βοηθά για να θυμούνται να κάνουν τα προγραμματισμένα τεστ του τσεκ-απ τους.
Η τεχνική της νοητικής απεικόνισης μπορεί επίσης να μας είναι χρήσιμη στην καθημερινή μας ζωή, σε πολλούς τομείς των δραστηριοτήτων μας.
Πρόκειται για μια μέθοδο αποτελεσματική, χωρίς κόστος, δεν χρειάζεται ιδιαίτερο κόπο και η οποία βοηθά στο να πραγματοποιηθούν αυτά που επιθυμούμε.