Ο
μόλυβδος είναι ένα δηλητήριο για τον
εγκέφαλο των παιδιών και μπορεί να έχει
σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στη
συμπεριφορά, στην ανάπτυξη, στο επίπεδο
νοημοσύνης, στις πνευματικές
λειτουργίες και ικανότητες τους.
Ο μόλυβδος μπορεί να
προκαλέσει σοβαρές βλάβες σε άτομα
οποιασδήποτε ηλικίας. Όμως τα παιδιά
που βρίσκονται σε μια πολύ ευαίσθητη
περίοδο συνεχούς ανάπτυξης
του σώματός τους και ιδιαίτερα του
εγκεφάλου τους, κινδυνεύουν
περισσότερο.
Όλα τα παιδιά
κινδυνεύουν από το μόλυβδο. Βρίσκεται
μέσα στο περιβάλλον, μέσα στο χώμα και
μέσα στο νερό. Τα καύσιμα και ιδιαίτερα
η βενζίνη μπορεί να περιέχουν μόλυβδο.
Η αφαίρεση του μολύβδου από τη βενζίνη
έχει μειώσει σημαντικά την έκθεση των
παιδιών στον τοξικό αυτό παράγοντα.
Επίσης μπογιές που
χρησιμοποιούνταν για βάψιμο μέσα στα
σπίτια ιδιαίτερα στις Ηνωμένες
Πολιτείες περιείχαν μόλυβδο και
αποτελούν σήμερα μια από τις
κυριότερες πηγές δηλητηρίασης των
παιδιών από το μέταλλο αυτό.
Ο μόλυβδος προκαλεί μια
μεγάλη ποικιλία σοβαρών προβλημάτων
στον εγκέφαλο των παιδιών. Στις
χειρότερες περιπτώσεις μπορεί να
προκαλέσει την εγκεφαλοπάθεια του
μολύβδου η οποία χαρακτηρίζεται από
σπασμούς, κώμα και όχι σπάνια από
θάνατο.
Τα παιδιά που επιβιώνουν μετά
από την εγκεφαλοπάθεια του μολύβδου
έχουν σοβαρά κατάλοιπα με νευρολογικές
αναπηρίες.
Τα παιδιά τα οποία έχουν
μικρότερες ποσότητες μολύβδου μέσα στο
αίμα τους μπορεί να είναι υπερκινητικά,
ευερέθιστα και να μην μπορούν να
συγκεντρωθούν.
Σε πιο ψηλές
συγκεντρώσεις τα παιδιά
παρουσιάζουν προβλήματα μάθησης,
προβλήματα στην ανάγνωση, καθυστέρηση
στην ανάπτυξη και απώλεια ακοής. Όπως
έχει αναφερθεί πιο πάνω σε ψηλά επίπεδα
ο μόλυβδος προκαλεί στον εγκέφαλο των
παιδιών μόνιμες βλάβες ακόμα και τον
θάνατο.
Τα επίπεδα του μολύβδου
μέσα στο αίμα όλων των παιδιών πρέπει
να μετρούνται σύμφωνα με τις επίσημες
συστάσεις των Κέντρων Ελέγχου των
Ασθενειών (CDC) των ΗΠΑ. Η εξέταση είναι
απλή, δεν είναι ακριβή και μπορεί να
δείξει εάν ένα παιδί έχει μέσα στο αίμα
του επικίνδυνα επίπεδα μολύβδου.
Κανονικά ο μόλυβδος δεν
έπρεπε να υπάρχει μέσα στο αίμα των
παιδιών. Σύμφωνα όμως με τις επίσημες
συστάσεις που ισχύουν στις ΗΠΑ
θεωρείται ότι όταν τα επίπεδα του
μολύβδου μέσα στο αίμα είναι κατώτερα
από 10 μικρογραμμάρια ανά δεκάλιτρο
(mcg/dL), αυτό θεωρείται ασφαλές.
Αυτό όμως σύμφωνα με
πρόσφατες έρευνες που παρουσιάσθηκαν
τον Μάιο του 2001 στο συνέδριο των
Παιδιατρικών Ακαδημαϊκών Εταιρειών
δεν πρέπει να θεωρείται ασφαλές.
Έρευνες που έγιναν σε 276
παιδιά 5 ετών που είχαν μέσα στο αίμα
τους κατά μέσο όρο 6,1 mcg/dL έδειξαν ότι
ακόμα και σε αυτές τις "χαμηλές"
συγκεντρώσεις, το επίπεδο νοημοσύνης
των παιδιών μειωνόταν σημαντικά.
Αυτό δείχνει ότι ακόμη και σε επίπεδα
που θεωρούνται σήμερα ασφαλή, ο
μόλυβδος είναι τοξικός για τον
εγκέφαλο των παιδιών.
Εκείνο που είναι σημαντικό
να τονισθεί είναι ότι μακροχρόνιες
μελέτες που έχουν γίνει σε παιδιά από
την γέννηση μέχρι την εφηβεία, έδειξαν
ότι οι βλάβες που προκαλούνται στον
εγκέφαλο των παιδιών και ιδιαίτερα
όσον αφορά τις πνευματικές τους
ικανότητες, μπορεί να δημιουργούνται
χωρίς να υπάρχουν κλινικά σημεία.
Δηλαδή, σε χαμηλά επίπεδα
ο μόλυβδος, απαρατήρητα και χρόνια,
προκαλεί σοβαρή μείωση των νοητικών
και πνευματικών ικανοτήτων των παιδιών.
Επίσης το δυσάρεστο είναι ότι οι βλάβες
αυτές δεν είναι ανατρέψιμες έστω και
εάν δοθεί θεραπεία η οποία θα μειώσει
τα επίπεδα του μολύβδου μέσα στο αίμα
των παιδιών.
Μια πρόσφατη μελέτη "The
effect of chelation therapy with succimer on neuropsychological
development in children exposed to lead" που
δημοσιεύεται στο έγκυρο ιατρικό
περιοδικό The New England
Journal of Medicine, (NEJM 2001; 344:1421-1426) στις 10
Μαίου 2001, επιβεβαίωσε τους πιο πάνω
φόβους.
Συγκεκριμένα σε 780 παιδιά
που είχαν επίπεδα μολύβδου αίματος από
20 έως 44 mcg/dL, οι ερευνητές έδωσαν
θεραπεία με το φάρμακο succimer (chelation
agent), το οποίο βοηθά στην αποβολή του
μολύβδου από τον οργανισμό. Το
φάρμακο μείωσε τον μόλυβδο όμως δεν
βελτίωσε το δείκτη νοημοσύνης των
παιδιών, γεγονός που δείχνει ότι οι
βλάβες που προκαλεί δεν είναι
ανατρέψιμες αλλά μόνιμες.
Τα παιδιά συνήθως δεν
παρουσιάζουν κλινικά σημεία της
τοξικότητας από το μόλυβδο όταν τα
επίπεδά του στο αίμα είναι κάτω από 45
mcg/dL. Όμως οι βλάβες στη νοημοσύνη, στη
συμπεριφορά και στη ψυχολογία τους
έχουν ήδη γίνει και είναι
ανεπανόρθωτες.
Στις ΗΠΑ όπου υπάρχουν τα
σχετικά στατιστικά στοιχεία 1 παιδί στα
6 (συνολικά περίπου 3 εκατομμύρια παιδιά)
έχει μέσα στο αίμα του τοξικά επίπεδα
μολύβδου.
Είναι σαφές ότι ο
καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του
προβλήματος είναι η πρόληψη με την
απομάκρυνση του μόλυβδου από το
περιβάλλον.
Οι γονείς πρέπει να
σιγουρευτούν ότι τα σπίτια τους δεν
έχουν βαφές που περιέχουν μόλυβδο και
ότι τα επίπεδα μολύβδου μέσα στο νερό
που πίνουν είναι πολύ χαμηλά σε
αποδεκτά επίπεδα. Επίσης υδροσωλήνες
μολύβδου πρέπει να αποφεύγονται και να
χρησιμοποιείται αμόλυβδη βενζίνη.
Η έγκαιρη αναγνώριση της
δηλητηρίασης από το μόλυβδο και η λήψη
των ανάλογων προληπτικών και
θεραπευτικών μέτρων μπορεί να μειώσει
σημαντικά τον κίνδυνο τα παιδιά να
υποστούν μόνιμες βλάβες από τον τοξικό
αυτό περιβαλλοντικό παράγοντα.