Η μακροχρόνια και μεγάλη χρήση μαριχουάνας σχετίζεται με την πρόκληση οργανικών ανωμαλιών σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου, όπως ο ιππόκαμπος και οι αμυγδαλές.
Ο ιππόκαμπος του εγκεφάλου είναι η λειτουργική και ανατομική περιοχή που έχει βασικό ρόλο στη ρύθμιση της μνήμης και των συναισθημάτων. Οι αμυγδαλές του εγκεφάλου είναι περιοχές που σχετίζονται με το φόβο και την επιθετικότητα.
Ο ιππόκαμπος και οι αμυγδαλές του εγκεφάλου σε ανθρώπους που χρησιμοποιούν ευρέως και μακροχρόνια τη μαριχουάνα, παρουσιάζουν ανατομικές ανωμαλίες και ατροφία. Επίσης οι χρήστες αυτοί παρουσιάζουν συμπτώματα ψυχωτικών διαταραχών χωρίς ωστόσο να έχουν την πλήρη κλινική εικόνα της σχιζοφρένειας ή των μανιακών καταστάσεων.
Τα σημαντικά αυτά ευρήματα προκύπτουν από έρευνα Αυστραλών γιατρών σε χρήστες μαριχουάνας. Προσθέτουν στις γνώσεις μας σημαντικά νέα στοιχεία για τις τοξικές δράσεις των ναρκωτικών στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Πολλοί άνθρωποι συμπεριλαμβανομένων και των χρηστών ναρκωτικών, πιστεύουν ότι η κάνναβις δεν προκαλεί σημαντικές βλάβες και είναι σχετικά ασφαλής σε σύγκριση με άλλες απαγορευμένες ουσίες. Μάλιστα υπάρχουν φωνές που ζητούν όπως η χρήση κάνναβις, χασίς και μαριχουάνας να νομιμοποιηθεί.
Η μαριχουάνα είναι μείγμα από αποξηραμένα άνθη και φύλλα ινδικής καννάβεως. Αυτά κονιορτοποιούνται και τοποθετούνται σε τσιγάρο ή πίπα και καπνίζονται ως ναρκωτικό.
Από το φυτό ινδική κάνναβις (κάνναβη), παράγονται οι ναρκωτικές ουσίες χασίς και μαριχουάνα. Το χασίς παράγεται από τους αδένες των φύλλων και των άκρων των κλαδιών μιας ποικιλίας καννάβεως. Η μαριχουάνα βγαίνει από τα άλλα μέρη του φυτού.
Η μαριχουάνα και το χασίς είναι τα παράνομα ναρκωτικά, που χρησιμοποιούνται το περισσότερο παγκόσμια. Παρά το γεγονός αυτό, πολύ λίγα είναι γνωστά για τις μακροχρόνιες επιδράσεις τους στον εγκέφαλο. Οι μακροχρόνιες επιδράσεις στον ανθρώπινο εγκέφαλο των ουσιών αυτών που προέρχονται από την κάνναβη αποτελούν ένα επίμαχο θέμα.
Λαμβάνοντας υπόψη τη ευρεία διάδοση και μεγάλη χρήση της ινδικής καννάβεως, της μαριχουάνας και του χασίς, το γεγονός ότι αυξάνονται οι πιέσεις για νομιμοποίηση τους, όπως επίσης και το γεγονός ότι συσσωρεύονται τα ερευνητικά στοιχεία που τεκμηριώνουν τις επιβλαβείς επιπτώσεις της χρήσης καννάβεως στον άνθρωπο, καθίσταται απαραίτητο να εντατικοποιηθούν οι έρευνες για καλύτερη αναγνώριση των επιδράσεων τους.
Με βάση το σκεπτικό αυτό, οι Αυστραλοί ερευνητές μελέτησαν τους εγκεφάλους 15 ανδρών με μέσο όρο ηλικίας σχεδόν 40 ετών οι οποίοι κάπνιζαν περισσότερα από 5 τσιγάρα μαριχουάνας για περισσότερα από 10 χρόνια. Η αξιολόγηση των εγκεφάλων των ανδρών αυτών έγινε με μαγνητική τομογραφία (MRI) υψηλής ευκρίνειας.
Τα αποτελέσματα συγκρίθηκαν με τα ευρήματα στους εγκεφάλους από 16 άλλους άνδρες με μέσο όρο ηλικίας 36 ετών, που δεν ήσαν χρήστες μαριχουάνας.
Επιπρόσθετα, όλοι οι συμμετέχοντες στην έρευνα υποβλήθηκαν σε τεστ προφορικής μνήμης και εξετάστηκαν, για να φανεί εάν παρουσίαζαν κλινικά σημεία που είχαν σχέση με ψυχωτικές διαταραχές όπως η σχιζοφρένεια ή η μανία χωρίς όμως να παρουσιάζουν την πλήρη διαγνωστική εικόνα των παθήσεων.
Οι Αυστραλοί ερευνητές διαπίστωσαν ότι:
- Ο ιππόκαμπος των χρηστών μαριχουάνας ήταν κατά 12% μικρότερος σε σύγκριση με τους μη χρήστες.
- Οι αμυγδαλές του εγκεφάλου των χρηστών ήταν κατά 7,1% μικρότερες σε σύγκριση με τις αμυγδαλές του εγκεφάλου των μη χρηστών.
- Οι χρήστες ναρκωτικών είχαν χειρότερα αποτελέσματα στα τεστ προφορικής μνήμης που σχετίζεται με τη μάθηση νέων πραγμάτων. Ωστόσο το εύρημα αυτό δεν ήταν δυνατό να συσχετισθεί με ανωμαλίες που βρέθηκαν στον εγκέφαλο τους.
- Οι χρήστες μαριχουάνας είχαν ψυχωτικά συμπτώματα, όπως ψευδαισθήσεις καταδίωξης, αυταπάτες περί ικανότητας ανάγνωσης των σκέψεων των άλλων, ασυνήθιστες και περίεργες κοινωνικές συμπεριφορές.
- Όσο περισσότερη μαριχουάνα χρησιμοποιούσε κάποιος τόσο περισσότερες πιθανότητες είχε να παρουσιάζει μειωμένους σε όγκο ιππόκαμπο και αμυγδαλές, να έχει ψυχιατρικά συμπτώματα και να παρουσιάζει διαταραχές της μνήμης του με προβλήματα μάθησης.
Είναι ξεκάθαρο, ότι τα αποτελέσματα αυτά εξουδετερώνουν τους ευρέως διαδεδομένους ισχυρισμούς ότι η χρήση καννάβεως, χασίς και μαριχουάνας, δεν έχουν καθόλου ή προκαλούν μόνο ελάχιστες αρνητικές επιπτώσεις, οργανικά και λειτουργικά στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Για την ήπια χρήση είναι πιθανό ότι δεν προκαλούνται σημαντικές νευροτοξικές επιδράσεις. Χρειάζονται όμως έρευνες σε περιστασιακούς ή άλλους χρήστες με λιγότερη κατανάλωση μαριχουάνας ή χασίς για να φανεί ποια είναι η πραγματική κατάσταση. Ωστόσο η μεγάλη καθημερινή χρήση μπορεί να είναι ιδιαίτερα τοξική για τον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Πρόκειται για την πρώτη έρευνα, που δείχνει ότι η μακροχρόνια χρήση μαριχουάνας έχει αρνητικές επιδράσεις στην ανατομία και λειτουργία του εγκεφάλου σε όλους τους χρήστες και όχι μόνο σε ομάδες υψηλού κινδύνου όπως οι νέοι και αυτοί που έχουν προδιάθεση για ψυχικές παθήσεις.
Οι μηχανισμοί με τους οποίους η κάνναβις προκαλεί μακροχρόνια βλάβες όπως επίσης και η σχέση ποσότητας κατανάλωσης και σοβαρότητας βλαβών δεν είναι καλά κατανοητοί και απαιτούνται έρευνες προς αυτή την κατεύθυνση. Επίσης είναι σημαντικό να διαφανεί εάν υπάρχει ανάκαμψη του νευρολογικού συστήματος μετά τη διακοπή χρήσης μαριχουάνας και εάν ναι, πόσο χρονικό διάστημα χρειάζεται για αυτό μετά τη διακοπή.
Θα συγκρατήσουμε ότι η χρήση και εξάρτηση από τη μαριχουάνα και το χασίς, θέτουν σε κίνδυνο τον εγκέφαλο και βασικές λειτουργίες του που αφορούν στη μνήμη, στη μάθηση, στο συναισθηματικό κόσμο και είναι αιτία πρόκλησης ψυχιατρικών συμπτωμάτων σχιζοφρένειας ή μανίας.
Είναι σημαντικό τα δεδομένα αυτά να γίνουν γνωστά και να χρησιμοποιούνται για τη διαπαιδαγώγηση των νέων και του ευρύτερου κοινού. Επίσης μπορούν να είναι χρήσιμα για την ανίχνευση, έγκαιρη αναγνώριση και θεραπεία των εξαρτώμενων από τη μαριχουάνα και το χασίς.
