Με την αύξηση της ηλικίας, ο εγκέφαλος μας σταδιακά συρρικνώνεται με το βάρος και τον όγκο του να μειώνονται. Η διαδικασία αυτή συνοδεύεται από σημαντική ατροφία των μετωπιαίων λοβών του εγκεφάλου.

Στους μετωπιαίους λοβούς, εδρεύουν τα κέντρα των υψηλών διοικητικών και εκτελεστικών λειτουργιών του ανθρώπινου εγκεφάλου. Η ατροφία των μετωπιαίων λοβών, επηρεάζει αρνητικά τις λειτουργίες αυτές στις οποίες συμπεριλαμβάνονται οι ικανότητες σχεδιασμού, προγραμματισμού, ελέγχου και αναστολής των σκέψεων και της συμπεριφοράς.

Με την γήρανση του πληθυσμού, η αύξηση του φαινομένου ανεπάρκειας ελέγχου των ανεπιθύμητων σκέψεων και συμπεριφορών, προκαλεί αρκετά προβληματικά κοινωνικά φαινόμενα.

Η κατάσταση αυτή απαιτεί περισσότερη μελέτη και ανάλυση διότι η αύξηση της διάρκειας ζωής των αθρώπων, μεγαλώνει ουσιαστικά το ποσοστό των ηλικιωμένων στον πληθυσμό που μπορεί να είναι αιτία στρεβλωμένων κοινωνικών συμπεριφορών.

Για να ρίξουν περισσότερο φως στο ενδιαφέρον και σημαντικό αυτό ζήτημα, Αυστραλοί ψυχολόγοι από το πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ, ανασκόπησαν τα υπάρχοντα ερευνητικά δεδομένα και δημοσίευσαν τα συμπεράσματα και απόψεις τους.

Η μείωση της ικανότητας και αποτελεσματικότητας των μηχανισμών αναστολής ακατάλληλων ή ανεπιθύμητων σκέψεων σε άτομα προχωρημένης ηλικίας, μπορεί να οδηγεί σε αθέλητες προκαταλήψεις, κοινωνικά ανάρμοστη συμπεριφορά, κατάθλιψη και πρόβλημα τυχερών παιχνιδιών.

Οι αθέλητες κοινωνικές προκαταλήψεις έχουν παρατηρηθεί σε ηλικιωμένους λευκούς οι οποίοι δείχνουν περισσότερη ρατσιστική διάθεση έναντι Αφροαμερικανών σε σύγκριση με νεότερους λευκούς ενήλικες, παρά το γεγονός ότι έχουν περισσότερα κίνητρα για να ελέγχουν ή να καταστέλλουν τις προκαταλήψεις τους. Επειδή οι προκαταλήψεις κατά των Αφροαμερικανών συγκρούονται με τις επικρατούσες αρχές και πεποιθήσεις για ισότητα, οι ενήλικες προχωρημένης ηλικίας, προσπαθούν να καταστείλουν τα ρατσιστικά τους αισθήματα αλλά αποτυγχάνουν.

Η ανάρμοστη κοινωνική συμπεριφορά έχει σχετιστεί με την απώλεια των μηχανισμών αναστολής λόγω ηλικίας. Τα άτομα προχωρημένης ηλικίας είναι πιθανότερο από ότι οι πιο νέοι ενήλικες, να βάζουν δημόσια ερωτήσεις για την προσωπική ζωή άλλων όπως για παράδειγμα για θέματα οικογενειακής ζωής, πρόσληψης σωματικού βάρους και άλλα.

Οι διαφορές αυτές στην κοινωνική συμπεριφορά, υπάρχουν παρά το γεγονός ότι τόσοι οι προχωρημένης ηλικίας ενήλικες όσο και οι νεότεροι, συμφωνούν ότι δεν είναι σωστό να τοποθετούνται αυτού του είδους ερωτήσεις δημόσια.

Διαφάνηκε ότι ενώ τα άτομα προχωρημένης ηλικίας γνωρίζουν τους κοινωνικούς αυτούς κανόνες, εντούτοις δεν καταφέρνουν να τους εφαρμόζουν. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει τη μειωμένη λειτουργία των μετωπιαίων λοβών του εγκεφάλου.

Η κατάθλιψη που εγκαθίσταται αργά στη ζωή, σχετίστηκε με την ανεπάρκεια των μηχανισμών αναστολής των μετωπιαίων λοβών. Η μείωση της αναστολής, οδηγεί τους ηλικιωμένους με ατροφία εγκεφάλου, σε ατέλειωτους συλλογισμούς, σε ένα είδος αναμασήσεις των σκέψεων χωρίς να καταλήγουν κάπου, σε κάποιο συμπέρασμα ή λύση. Το αντιλαμβάνονται και η αποτυχία τους να ελέγξουν τη δυσάρεστη αυτή κατάσταση, τους προκαλεί στο τέλος μια κατάθλιψη που εμφανίζεται αργά στη ζωή τους.

Οι πιθανότητες προβλημάτων λόγω τυχερών παιχνιδιών, αυξάνονται λόγω  αναποτελεσματικότητας των μηχανισμών αναστολής για άτομα προχωρημένης ηλικίας. Τα άτομα με ατροφία των μετωπιαίων λοβών και ανεπάρκεια των εν λόγω μηχανισμών, κινδυνεύουν ιδιαίτερα από τα τυχερά παιχνίδια.

Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι το πρόβλημα των τυχερών παιχνιδιών, επιδεινώνεται το απόγευμα όταν η πνευματική διαύγεια και ετοιμότητα των ηλικιωμένων είναι λιγότερο καλή. Πράγματι, έρευνες έδειξαν ότι οι πιο ηλικιωμένοι ενήλικες, έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμπλακούν σε αχρείαστες συζητήσεις και επίσης να διακινδυνεύσουν να χάσουν όλα τους τα χρήματα, συχνότερα αργά κατά τη διάρκεια της ημέρας παρά νωρίτερα.

Το γεγονός αυτό δείχνει προς μια πιθανή κατεύθυνση για προληπτικές κινήσεις, με προγραμματισμό των σημαντικών τους απασχολήσεων ή τυχόν δραστηριοτήτων με τυχερά παιχνίδια, νωρίτερα παρά αργότερα κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Συμπερασματικά θα συγκρατήσουμε ότι οι αλλαγές στην κοινωνική συμπεριφορά των ηλικιωμένων που παρατηρούνται και τις οποίες σήμερα θεωρούμε ως αποτέλεσμα των αλλαγών στις προτιμήσεις και αξίες που φέρνει η αύξηση της ηλικίας στους ανθρώπους, πιθανόν να οφείλονται και σε άλλους λόγους.

Μερικές από τις αλλαγές που παρατηρούνται στην κοινωνική συμπεριφορά των ατόμων προχωρημένης ηλικίας, μπορεί να είναι αθέλητες και να επέρχονται λόγω απώλειας στον εκτελεστικό έλεγχο που ασκούν οι μετωπιαίοι λοβοί του εγκεφάλου εξαιτίας της συρρίκνωσης τους η οποία συνοδεύει τη γήρανση.