Η
χρήση του διαδικτύου για τους μεσήλικες και τους περισσότερο ηλικιωμένους
ανθρώπους αποδεικνύεται παράγοντας που ισχυροποιεί τον εγκέφαλο.
Όταν οι χρήστες των ηλικιακών αυτών ομάδων που έχουν τις βασικές
γνώσεις κάνουν αναζητήσεις στο διαδίκτυο, στον εγκέφαλο τους
δραστηριοποιούνται κέντρα που ελέγχουν τους μηχανισμούς των αποφάσεων και
των πολύπλοκων συλλογισμών.
Οι δραστηριότητες αναζήτησης στο διαδίκτυο μπορούν να βοηθούν στη
διέγερση και βελτίωση της λειτουργίας του εγκεφάλου.
Στο πολύ ενδιαφέρον αυτό συμπέρασμα κατέληξαν επιστήμονες από το
πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας (UCLA) οι οποίοι
διεξήγαγαν μια πρώτη στο είδος της έρευνα που στόχο είχε να εξετάσει τις
επιδράσεις του διαδικτύου στη λειτουργία του εγκεφάλου.
Τα αποτελέσματα τους είναι πολύ ενθαρρυντικά διότι δείχνουν ότι οι
αναδυόμενες τεχνολογίες της πληροφορικής και του διαδικτύου μπορούν να
έχουν επιδράσεις στη φυσιολογία του εγκεφάλου με σημαντικά ωφελήματα για
μεσήλικες και πιο ηλικιωμένους ανθρώπους.
Οι διαδικασίες αναζήτησης στο διαδίκτυο απαιτούν πολύπλοκη
δραστηριότητα του εγκεφάλου. Με τον τρόπο αυτό ο εγκέφαλος εξασκείται και
η συνολική του λειτουργία βελτιώνεται.
Είναι γεγονός ότι με την αύξηση της ηλικίας παρατηρούνται στον εγκέφαλο
αριθμός δομικών και λειτουργικών αλλοιώσεων. Σε αυτές τις αρνητικές
καταστάσεις, περιλαμβάνονται η ατροφία του εγκεφάλου, η μείωση της
δραστηριότητας των κυττάρων του εγκεφάλου, η αύξηση της εναπόθεσης
αμυλοειδών πλακών και άλλων νοσηρών ουσιών που συνολικά δυσκολεύουν τις
γνωστικές και άλλες πνευματικές δυνατότητες των ανθρώπων.
Η συνέχιση καθόλη τη διάρκεια της ζωής και μέχρι τα βαθιά γεράματα
δραστηριοτήτων που προκαλούν και εξασκούν τον εγκέφαλο μπορούν να βοηθούν
στη διατήρηση της πνευματικής διαύγειας και εγρήγορσης. Παραδοσιακά αυτές
οι δραστηριότητες περιελάμβαναν τη λύση των σταυρολέξων, τα παιχνίδια που
ασκούν τη μνήμη και άλλα.
Με τον ερχομό και τη διάδοση του διαδικτύου και άλλων εφαρμογών της
κοινωνίας της πληροφορίας, οι επιστήμονες άρχισαν να εξετάζουν και να
αντιλαμβάνονται τις επιδράσεις τους στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Στη συγκεκριμένη πρωτοποριακή έρευνα, οι επιστήμονες του πανεπιστημίου
της Καλιφόρνιας εργάστηκαν με 24 νευρολογικά υγιείς εθελοντές ηλικίας 55
έως 76 ετών. Οι μισοί είχαν εμπειρίες στην αναζήτηση στο διαδίκτυο ενώ οι
υπόλοιποι μισοί δεν είχαν οποιαδήποτε εμπειρία. Η κατανομή των εθελοντών
στις δύο ομάδες όσον αφορά στην ηλικία, στο επίπεδο μόρφωσης και στο φύλο
ήταν παρόμοια.
Οι εθελοντές έκαναν έρευνες αναζήτησης στο διαδίκτυο και διάβαζαν
βιβλία ενώ υποβάλλονταν ταυτόχρονα σε λειτουργική μαγνητική τομογραφία. Η
εν λόγω εξέταση είναι σε θέση να αναγνωρίζει με ακρίβεια τα λειτουργικά
νευρωνικά κυκλώματα στον εγκέφαλο που ενεργοποιούνται για συγκεκριμένες
γνωστικές και άλλες διανοητικές λειτουργίες.
Η αύξηση της ροής αίματος στις λειτουργικές δομές των κυττάρων του
εγκεφάλου που ενεργοποιούνται σε διάφορες πνευματικές διεργασίες,
επιτρέπει στη λειτουργική μαγνητική τομογραφία να απεικονίζει με
ακρίβεια τις περιοχές που δραστηριοποιούνται για αριθμό πνευματικών
διεργασιών (θυμός, ψέμα, ευχαρίστηση, μνήμη, πόνος, σύνθετοι συλλογισμοί
και άλλες).
Τα αποτελέσματα έδειξαν:
- Σε όλους τους συμμετέχοντες παρατηρείτο σημαντική εγκεφαλική
δραστηριότητα όταν διάβαζαν βιβλία και φαινόταν η δραστηριοποίηση
των περιοχών του εγκεφάλου που ελέγχει τη γλώσσα, το διάβασμα, τη
μνήμη και τις οπτικές ικανότητες. Οι λειτουργικές αυτές δομές
εντοπίζονται στο κροταφικό, βρεγματικό, ινιακό λοβό του εγκεφάλου
και σε άλλες περιοχές του
- Οι αναζητήσεις στο διαδίκτυο ανέδειξαν μεγάλες διαφορές μεταξύ
των δύο ομάδων. Ενώ και στις δύο ομάδες διαφάνηκε ότι
δραστηριοποιούνταν οι ίδιες δομές όπως και κατά το διάβασμα βιβλίων,
στην ομάδα των χρηστών του διαδικτύου που ήσαν καλοί γνώστες του,
καταγράφηκε επιπρόσθετα σημαντική ενεργοποίηση στο μετωπιαίο λοβό
και στον κογχομετωπιαίο φλοιό. Οι εν λόγω περιοχές του εγκεφάλου
ελέγχουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και τους πολύπλοκους
συλλογισμούς
|
Οι ερευνητές τονίζουν ότι το εκπληκτικό στα ευρήματα τους είναι ότι η
αναζήτηση στο διαδίκτυο ενεργοποιεί πολύ περισσότερα νευρωνικά κυκλώματα
τα οποία δεν ενεργοποιούνται κατά το διάβασμα βιβλίων αλλά αυτό
παρατηρείτο μόνο σε αυτούς που έχουν γνώσεις και εμπειρίες στο διαδίκτυο.
Σε αυτούς, η ενεργοποίηση του εγκεφάλου μετρήθηκε και βρέθηκε να είναι
πέραν του διπλάσιου από τους συμμετέχοντες χωρίς εμπειρία στο διαδίκτυο.
Στο διαδίκτυο, αντίθετα με το τι συμβαίνει όταν κάποιος διαβάζει ένα
βιβλίο, οι επιλογές για λήψη αποφάσεων για το πως πρέπει να προχωρήσει ο
χρήστης για να βρει αυτά που ψάχνει είναι πάρα πολλές. Έτσι η
δραστηριότητα αυτή υποχρεώνει τον εγκέφαλο να ενεργοποιείται πολύ
περισσότερο σε γνωστικό επίπεδο.
Οι ανακαλύψεις αυτές έχουν πρακτική σημασία για την καθημερινή ζωή.
Δείχνουν ότι ο εγκέφαλος μας είναι ικανός να εξελίσσεται και να αποκτά
νέες δεξιότητες όσο και εάν μεγαλώνουμε σε ηλικία. Για παράδειγμα κάποιος
ηλικιωμένος που είναι χρήστης με γνώσεις και εμπειρίες στο διαδίκτυο, έχει
πολλά να κερδίζει στον τομέα της υγείας του εγκεφάλου του εάν κάθε μέρα
εκτελεί αναζητήσεις που τον ενδιαφέρουν στο διαδίκτυο.
Πρόκειται για μια από τις πρώτες εργασίες που εξέτασε τις επιδράσεις
των αναδυόμενων τεχνολογιών όπως αυτή του διαδικτύου στον εγκέφαλο.
Σίγουρα θα χρειαστούν περισσότερες έρευνες για να διαφανούν όλες οι
θετικές αλλά και οι αρνητικές επιδράσεις τους.