Η ερυθροποιητίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται φυσιολογικά από τους νεφρούς.
Ο ρόλος της στον ανθρώπινο οργανισμό είναι εξαιρετικά σημαντικός διότι διεγείρει και ρυθμίζει το μυελό των οστών για την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων και της αιμοσφαιρίνης.
Τα ερυθρά αιμοσφαίρια είναι τα στοιχεία του αίματος που περιέχουν την αιμοσφαιρίνη. Η αιμοσφαιρίνη είναι η πρωτεΐνη που μεταφέρει το οξυγόνο και το παραδίδει για τις ανάγκες των κυττάρων σε όλο το σώμα.
Στη νεφρική ανεπάρκεια παρατηρείται ταυτόχρονα με την κατάρρευση της νεφρικής λειτουργίας και αναιμία. Ο λόγος είναι διότι δεν παράγεται πλέον από τους νεφρούς κανονικά η ερυθροποιητίνη.
Η απουσία της ερυθροποιητίνης λόγω της νεφρικής ανεπάρκειας οδηγεί σε αναιμία. Κανονικά, η μείωση της παροχής οξυγόνου στον οργανισμό δίνει μήνυμα στους νεφρούς να αυξήσουν την παραγωγή ερυθροποιητίνης.
Η ανεπάρκεια των νεφρών διακόπτει τη φυσιολογική αυτή λειτουργία. Το αποτέλεσμα είναι ο μυελός των οστών να μην παράγει τα ερυθρά αιμοσφαίρια και την αιμοσφαιρίνη που χρειάζεται ο οργανισμός. Τότε ο ασθενής γίνεται αναιμικός, δηλαδή παρουσιάζει αναιμία με πτώση της αιμοσφαιρίνης και των ερυθρών αιμοσφαιρίων στο αίμα.
Δυστυχώς ορισμένοι αθλητές χρησιμοποιούν την ερυθροποιητίνη για να βελτιώνουν τις επιδόσεις τους. Το ντόπινγκ με την ερυθροποιητίνη απαγορεύεται.
Ο λόγος που χρησιμοποιούν οι αθλητές την ερυθροποιητίνη είναι διότι η ορμόνη αυτή, μετά από τη χορήγηση της με ένεση, αυξάνει τη μάζα των ερυθρών αιμοσφαιρίων και της αιμοσφαιρίνης τους. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί έτσι το αίμα τους να μεταφέρει περισσότερο οξυγόνο στους μυς και στον υπόλοιπο οργανισμό τους.
Η αύξηση της μεταφοράς οξυγόνου στο σώμα από το αίμα που σημειώνεται μετά από τη χορήγηση της ερυθροποιητίνης αυξάνει την αντοχή των αθλητών, καθυστερεί την εγκατάσταση της κούρασης και της εξάντλησης. Κατά συνέπεια τους δίνει περισσότερες πιθανότητες να υπερισχύσουν των αντιπάλων τους.
Υπάρχουν αθλητές από διάφορες κατηγορίες που δυνατόν να παρανομήσουν χρησιμοποιώντας την ερυθροποιητίνη. Οι μαραθωνοδρόμοι, οι ποδηλάτες, οι σκιέρ και άλλοι μπορεί να μπουν στον πειρασμό χρήσης της ερυθροποιητίνη διότι αυτή μπορεί να αυξάνει την αντοχή στα αθλήματα τους.
Το ντόπινγκ με ερυθροποιητίνη γίνεται με ενέσεις κάτω από το δέρμα. Η ορμόνη από το 1990 έχει κατασκευαστεί με γενετική ανασυνδυασμένη τεχνολογία (r-HuEPO, ανθρώπινη ανασυνδυασμένη ερυθροποιητίνη). Κανονικά πρέπει να χορηγείται με ιατρική συνταγή μόνο σε ασθενείς που τη χρειάζονται όπως για παράδειγμα οι ασθενείς σε νεφρική ανεπάρκεια.
Η ερυθροποιητίνη απαγορεύεται στους αθλητές διότι η χρήση της εκτός του ότι δεν επιτρέπει το δίκαιο και ευγενή ανταγωνισμό, ευθύνεται για σοβαρές παρενέργειες που μπορούν να θέσουν ακόμη και τη ζωή του αθλητή σε κίνδυνο.
Στις παρενέργειες και κινδύνους της ερυθροποιητίνης περιλαμβάνονται:
- Πονοκέφαλος
- Ψηλή πίεση
- Ανοσολογική διαταραχή με αναιμία λόγω καταστροφής των ερυθρών αιμοσφαιρίων από παθολογικά αντισώματα που αναπτύσσει ο αθλητής εναντίον των δικών του ερυθρών αιμοσφαιρίων
- Θρόμβωση (επειδή αυξάνεται ο αριθμός των ερυθρών αιμοσφαιρίων, αυξάνεται ο κίνδυνος απόφραξης ζωτικών αιμοφόρων αγγείων με καταστροφικά αποτελέσματα)
- Εγκεφαλικά επεισόδια (αποπληξία)
- Έμφραγμα μυοκαρδίου (καρδιακή προσβολή)
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Καρδιακή ανακοπή
- Θάνατο
|
Η ανίχνευση του ντόπινγκ με ερυθροποιητίνη έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια και μπορεί να γίνει με εξετάσεις αίματος και ούρων.
Οι αθλητές που είναι θετικοί για ντόπινγκ με ερυθροποιητίνη τιμωρούνται.