Η αφηρημάδα και απροσεξία των οδηγών, είναι οι σημαντικότερες αιτίες στα περισσότερα οδικά δυστυχήματα.

Σχεδόν 80% των συγκρούσεων και 65% των παραλίγο συγκρούσεων, οφείλονται σε κάποια μορφή απροσεξίας των οδηγών στα 3 δευτερόλεπτα που προηγούνται.

Οι κυριότερες αιτίες που προκαλούν την απροσεξία των οδηγών είναι η χρήση κινητού τηλεφώνου και η νύστα.

Οι σοβαρότατες αυτές διαπιστώσεις προέκυψαν από μια πρωτοποριακή έρευνα που αποτελεί ορόσημο στην κατανόηση των παραγόντων που προκαλούν τα οδικά δυστυχήματα και την τεράστια τραγική απώλεια ζωών που παρακολουθούμε καθημερινά.

Στην έρευνα (100-Car Naturalistic Driving Study) χρησιμοποιήθηκαν 100 αυτοκίνητα εξοπλισμένα με βιντεοκάμερες και αισθητήρες ανίχνευσης. Για ένα χρόνο οι οδηγοί των αυτοκινήτων αυτών, έτυχαν παρακολούθησης με αποτέλεσμα να συγκεντρωθεί ηλεκτρονικά, ένας τεράστιος όγκος πληροφοριών σχετικά με τη συμπεριφορά τους στο δρόμο και την οδήγηση τους γενικότερα.

Η έρευνα διεξάχθηκε από το National Highway Traffic Safety Administration and the Virginia Tech Transportation Institute των Ηνωμένων Πολιτειών.

Τα δεδομένα που συλλέχθηκαν είχαν σχέση με:

1. Τη νύστα
2. Την απροσεξία των οδηγών
3. Τις παραβιάσεις του οδικού κώδικα
4. Την επιθετική οδήγηση
5. Τη χρήση ζώνης ασφαλείας

Η βάση δεδομένων που δημιουργήθηκε αναλύθηκε. Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν τον Απρίλιο του 2006. Πράγματι προσθέτουν νέα στοιχεία στις γνώσεις μας όσον αφορά στην κατανόηση και πρόληψη των τροχαίων συγκρούσεων.

Σχετικά με την απροσεξία των οδηγών και τους κινδύνους που αυτή προκαλεί, βρέθηκαν τα ακόλουθα σημαντικά:

1. Η νύστα

Η νύστα είναι σημαντικό πρόβλημα. Πολλαπλασιάζει κατά τουλάχιστον 4 φορές, τον κίνδυνο για σύγκρουση ή παραλίγο σύγκρουση.

Παράλληλα βρέθηκε ότι η νύστα σε σημαντικό βαθμό, παραγνωρίζεται ως παράγοντας δυστυχήματος στις αναφορές των αστυνομικών που διερευνούν τα δυστυχήματα.

Η νύστα βρέθηκε ότι συνέβαλλε στο 20% όλων των συγκρούσεων και στο 16% των παραλίγο συγκρούσεων. Αυτό είναι ένα νέο σημαντικό στοιχείο διότι μέχρι τώρα οι διάφορες στατιστικές αναφέρουν ότι η νύστα εμπλέκεται σε κάτω του 10% του συνόλου των συγκρούσεων.

2. Το κινητό τηλέφωνο

Η συχνότερη αιτία που αποσπά την προσοχή των οδηγών είναι η χρήση του κινητού τηλεφώνου.

Ο αριθμός των συγκρούσεων και των παραλίγο συγκρούσεων, είναι σχεδόν ό ίδιος όταν ο οδηγός μιλά στο τηλέφωνο, ακούει το τηλέφωνο ή όταν σχηματίζει ένα αριθμό που θέλει να καλέσει.

Ο σχηματισμός αριθμού κλήσης είναι πιο επικίνδυνη ενέργεια αλλά γίνεται λιγότερο συχνά από ότι η ομιλία ή η ακρόαση στο κινητό.

3. Άλλες αιτίες απόσπασης προσοχής

Η προσπάθεια του οδηγού να πιάσει ένα αντικείμενο που κινείται  εντός του αυτοκινήτου ενώ οδηγεί, αυξάνει τον κίνδυνο σύγκρουσης ή παραλίγο σύγκρουσης κατά 9 φορές.

Όταν ο οδηγός κοιτάζει ένα αντικείμενο έξω από το αυτοκίνητο, ο ίδιος κίνδυνος αυξάνεται κατά 3,7 φορές. Το διάβασμα αυξάνει τον κίνδυνο κατά 3 φορές. Η τοποθέτηση μέικαπ αυξάνει τον κίνδυνο κατά 3 φορές.

Ο σχηματισμός αριθμού κλήσης στο κινητό τηλέφωνο αυξάνει τον κίνδυνο συγκρούσεων κατά σχεδόν 3 φορές και η ακρόαση ή ομιλία στο κινητό τον αυξάνει κατά 1,3 φορές.

4. Ξαφνικές απρόβλεπτες καταστάσεις

Οι οδηγοί που κάνουν συχνά πράγματα που αποσπούν την προσοχή, έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να εμπλακούν σε συγκρούσεις ή παραλίγο συγκρούσεις που σχετίζονται με την απροσεξία.

Οι οδηγοί πολύ συχνά δεν είναι σε θέση να προβλέψουν πότε είναι ασφαλές ή όχι για να μην κοιτάζουν συνεχώς το δρόμο τους αλλά να κάνουν άλλα πράγματα.

Πράγματι οι καταστάσεις στο δρόμο μπορούν να αλλάξουν τόσο γρήγορα και ξαφνικά που δεν αφήνουν περιθώριο χρόνου στον οδηγό για να αντιδράσει ακόμη και όταν δεν κοιτάζει στο δρόμο μπροστά του για μόνο ελάχιστα δευτερόλεπτα.         

Συμπερασματικά θα τονίσουμε ότι οι συνεχείς έρευνες, μας δείχνουν ότι είναι πολλά αυτά που δεν γνωρίζουμε και είναι απαραίτητο να μάθουμε για την οδική ασφάλεια και την πρόληψη των δυστυχημάτων.

Υπάρχει ένα τεράστιο έργο, υψίστης σημασίας που πρέπει να επιτελεστεί από όλους εάν θέλουμε να μειώσουμε σημαντικά τον αριθμό των ανθρώπων που σκοτώνονται κάθε μέρα στους δρόμους, τον αριθμό των τραυματισμών, των αναπηριών και της ανθρώπινης οδύνης που επιφέρει η απρόσεκτη χρήση του οδικού δικτύου.