Η εργασία στο γραφείο με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή έχει γίνει στην εποχή μας, αναπόσπαστο μέρος της ζωής μας.

Για πολλούς ο αριθμός των ωρών που αφιερώνονται μπροστά στον υπολογιστή είναι μεγάλος. Δεν είναι σπάνιο σήμερα ένας εργαζόμενος να περνά 8 ώρες ή περισσότερες κάθε μέρα μπροστά από την οθόνη του υπολογιστή, κάνοντας μικρές συχνές επαναλαμβανόμενες κινήσεις.

Μάλιστα επειδή όλα τείνουν να γίνονται σε ηλεκτρονική μορφή, δεν χρειάζεται να σηκωνόμαστε από το γραφείο μας για να πάμε να ψάξουμε για κάποιους φακέλους ή άλλα αρχεία. Αυτό το γεγονός μας κάνει να καθόμαστε όλο και περισσότερες ώρες και να εργαζόμαστε ακόμη περισσότερο μπροστά στον υπολογιστή.

Η κατάσταση αυτή μπορεί να κουράζει σημαντικά τον οργανισμό και ακόμη να προκαλεί βλάβες στους μυς και στο σκελετό μας. Οι επαγγελματίες που εργάζονται με ηλεκτρονικούς υπολογιστές παρουσιάζουν διάφορα προβλήματα τα οποία σχετίζονται με το χώρο εργασίας τους, τον τρόπο με τον οποίο κάθονται και εργάζονται με τον ηλεκτρονικό τους υπολογιστή.

Οι εργονομικοί παράγοντες που συμβάλλουν στη γένεση των προβλημάτων αυτών έχουν σχέση με τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις, τις παρατεταμένες άβολες και δύσκολες στάσεις που διατηρεί ο εργαζόμενος, τις παρατεταμένες ώρες χρήσης του πληκτρολογίου και άλλων μερών του υπολογιστή όπως επίσης και τις πιέσεις που εξασκούνται κατά την ώρα της εργασίας.

Τα πιο συχνά προβλήματα που αναφέρονται είναι:

• Κούραση
• Πόνος, ένταση και ερεθισμός στα μάτια, οπτικά προβλήματα
• Πονοκέφαλοι
• Αυχενικοί πόνοι
• Πόνοι στην πλάτη, στους βραχίονες, στους καρπούς, στα χέρια και στους μυς

Για τη γένεση των προβλημάτων αυτών παίζει μεγάλο ρόλο, ο τρόπος με τον οποίο κάποιος κάθεται και εργάζεται στο γραφείο του με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή όπως επίσης και οι συνήθειες που αποκτά. Η διαρρύθμιση του γραφείου μπορεί να βοηθήσει σημαντικά και να συμβάλει στην πρόληψη μυϊκών και σκελετικών προβλημάτων.

Οι ειδικοί συστήνουν μια σειρά από μέτρα που εάν ληφθούν είναι πιθανόν να κάνουν την εργασία με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή πιο άνετη και να συμβάλουν στην πρόληψη παθήσεων:

1. Συστάσεις γενικού τύπου

1. Είναι χρήσιμο σε κάθε εργασιακό χώρο όπου υπάρχουν άτομα που εργάζονται για πολλές ώρες σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές, να δημιουργείται και να εκπαιδεύεται μια ειδική εργονομική επιτροπή. Η επιτροπή αυτή  θα πρέπει να επιλαμβάνεται των προβλημάτων, να αναπτύσσει και να φροντίζει για για την εφαρμογή των προτεινόμενων λύσεων
    
2. Θα πρέπει να προσφέρονται στους εργαζομένους τα κατάλληλα καθίσματα και τα υπόλοιπα απαραίτητα εξαρτήματα για την ορθή εργονομική χρήση του γραφείου και του υπολογιστή
    
3. Οι εργαζόμενοι πρέπει να τυγχάνουν εκπαίδευσης για τον ορθό τρόπο εργασίας με τον ηλεκτρονικό υπολογιστή
    
4. Παράλληλα θα πρέπει να γίνει πρόβλεψη για κατάλληλη ιατρική παρακολούθηση και αντιμετώπιση προβλημάτων που είναι δυνατόν προκύψουν.

2. Βελτίωση του τρόπου και συνηθειών εργασίας

Ο εργαζόμενος θα πρέπει να κάνει τακτικά διαλείμματα: Συστήνεται όπως μετά από 2 ώρες συνεχούς χρήσης του υπολογιστή, να γίνεται ένα διάλειμμα 10 λεπτών.

Μάλιστα εάν η εργασία αυτή είναι πολύ έντονη για τα μάτια ή εάν περιλαμβάνει πολλές επαναληπτικές κινήσεις τότε θα πρέπει ο εργαζόμενος να κάνει διάλειμμα 15 λεπτών για κάθε ώρα τέτοιας εργασίας.

Κατά το διάλειμμα ο εργαζόμενος θα πρέπει να σηκώνεται και να περιπατεί.

Ξεκούραση των ματιών: Μεταξύ των διαλειμμάτων είναι καλό τα μάτια να ξεκουράζονται περιοδικά με το να κοιτάζει ο εργαζόμενος μακριά από την οθόνη του και να εστιάζει ένα αντικείμενο που να είναι τουλάχιστο 6 μέτρα μακριά.

Εναλλαγή εργασιών: Είναι καλό να εναλλάσσονται οι εργασίες που απαιτούν ηλεκτρονικό υπολογιστή με αυτές που δεν το χρειάζονται. Για παράδειγμα μπορεί κάποιος μετά από την εργασία με τον υπολογιστή, να κάνει τα τηλεφωνήματά του ή να κοιτάξει άλλες δουλειές στο γραφείο του.

Ασκήσεις: Ορισμένες ασκήσεις τεντώματος και χαλάρωσης των μυών βοηθούν και μπορούν να γίνονται περιοδικά στο χώρο εργασίας.

Ορθή θέση: Η καλή στάση βοηθά στο να μειώνεται η ένταση που επιβάλλεται στους μυς. Όταν κάθεται ο εργαζόμενος θα πρέπει η πλάτη να είναι ίσια για να γίνεται η σωστή ευθυγράμμιση των μυών και να μην προκαλείται περισσότερη επιβάρυνση στους μυς.

3. Το περιβάλλον εργασίας

Ο σχεδιασμός του χώρου εργασίας και του γραφείου γενικά παίζουν σημαντικό ρόλο στην άνεση που θα νιώθει ο εργαζόμενος αλλά και για τη μείωση των βλαβών που μπορούν να προκληθούν.

Θέματα φωτισμού και αντανακλάσεων: Ο φωτισμός για τον υπολογιστή θα πρέπει να είναι ήπιος, αν είναι δυνατόν έμμεσος και όχι πολύ έντονος. Πρέπει να λαμβάνεται πρόνοια να μην δημιουργούνται αντανακλάσεις ή λάμψεις.

Οι αντανακλάσεις του φωτός δεν πρέπει να υπάρχουν πάνω στην οθόνη. Για το λόγο αυτό οι υπολογιστές θα πρέπει να τοποθετούνται σε ορθή γωνία σε σχέση με τα παράθυρα ή άλλες πηγές φωτός για να μην αντιμετωπίζει ο εργαζόμενος την πηγή φωτός εάν αυτή αντανακλάται στην οθόνη.

Κάποτε μπορεί να χρησιμοποιηθούν φίλτρα εναντίον των αντανακλάσεων αλλά αυτό θα πρέπει να γίνεται εάν δεν υπάρχει άλλη λύση.

Είναι χρήσιμο να υπάρχουν κουρτίνες ή άλλα παντζούρια σε παράθυρα που βρίσκονται σε απόσταση λιγότερη από 6 μέτρα από την οθόνη του υπολογιστή.

Γενικός σχεδιασμός του χώρου εργασίας: Τα καθίσματα, οι οθόνες και οι άλλες επιφάνειες εργασίες θα πρέπει να είναι ρυθμιζόμενες για να προσφέρουν τη μεγαλύτερη δυνατή άνεση.

Είναι επίσης απαραίτητο να υπάρχει ικανοποιητικός χώρος για τον εργαζόμενο σε σχέση με  τον όγκο των εργασιών που απαιτούνται. Αυτό βοηθά στο τέντωμα των ποδιών κατά τακτικά διαστήματα.

4. Ο εξοπλισμός

Το κάθισμα:

1. Το ύψος της καρέκλας θα πρέπει να ρυθμίζεται με τρόπο τέτοιο που τα πόδια να αγγίζουν το πάτωμα ή ένα άλλο υποστήριγμα των ποδιών, με το πίσω μέρος των γονάτων να είναι ελαφρά πιο ψηλά από το κάθισμα της καρέκλας
    
2. Το στήριγμα για την πλάτη που έχει η καρέκλα θα πρέπει να ρυθμίζεται με τρόπο τέτοιο που όλη η πλάτη να υποστηρίζεται και το βάρος του σώματος να διανέμεται ισοδύναμα
    
3. Τα στηρίγματα του βραχίονα πρέπει να είναι χαμηλά και μικρού μήκους για να μπορούν να πηγαίνουν από κάτω από τις επιφάνειες εργασίας. Αυτό θα επιτρέπει στον εργαζόμενο να πηγαίνει πιο κοντά στον υπολογιστή όταν νιώθει την ανάγκη

Η οθόνη του υπολογιστή:

1. Το ύψος και η γωνία της οθόνης σε σχέση με την επιφάνεια εργασίας και το κάθισμα θα πρέπει να είναι με τρόπο τέτοιο που ο εργαζόμενος να έχει την οθόνη ευθέως μπροστά του. Το άνω μέρος της οθόνης δεν πρέπει να είναι ψηλότερο από το επίπεδο των ματιών. Επίσης δεν πρέπει να υποχρεώνεται ο χρήστης να κλίνει το κεφάλι προς τα πάνω για να βλέπει καλά την οθόνη
    
2. Η απόσταση μεταξύ των ματιών και της οθόνης θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 45 και 76 εκατοστών
    
3. Η οθόνη πρέπει να ρυθμίζεται όσον αφορά τη λάμψη και το φωτισμό για να μπορεί να διαβάζει ο χρήστης εύκολα και με ελάχιστες ή καθόλου αντανακλάσεις  

Το πληκτρολόγιο:

1. Η επιφάνεια εργασίας θα πρέπει να ρυθμίζεται με τρόπο τέτοιο που να μπορεί να εργάζεται ο χρήστης χωρίς ένταση. Τα αντιβράχια θα πρέπει να είναι παράλληλα με το πάτωμα με τους αγκώνες να είναι στις πλευρές του σώματος
    
2. Εάν χρειάζεται να προστίθεται ειδικό εξάρτημα για την τοποθέτηση του πληκτρολογίου στο κατάλληλο ύψος και την κατάλληλη απόσταση από την οθόνη
    
3. Οι καρποί και τα αντιβράχια θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται. Οι καρποί θα πρέπει να είναι σε ευθεία γραμμή και όχι να κλίνουν προς τα κάτω. Υπάρχουν ειδικά στηρίγματα για το σκοπό αυτό εάν είναι αναγκαίο.

Το ποντίκι:

1. Το αντιβράχιο, ο καρπός και το χέρι πρέπει να ευθυγραμμίζονται όταν χρησιμοποιείται το ποντίκι. Ο βραχίονας θα πρέπει να παραμένει κοντά στον κορμό. Δεν πρέπει να χρειάζεται να επεκτείνεται το χέρι ή ακόμη να ανυψώνεται για να χρησιμοποιείται το ποντίκι
    
2. Εάν είναι αναγκαίο θα πρέπει να χρησιμοποιείται ειδικό στήριγμα για να επιτυγχάνεται η ευθυγράμμιση του καρπού

Άλλα εξαρτήματα:

1. Εάν θα δακτυλογραφηθούν δεδομένα από ένα έγγραφο, είναι καλό να χρησιμοποιείται ένα εξάρτημα συγκράτησης. Αυτό μπορεί να στέκεται ελεύθερο από μόνο του ή ακόμη να είναι προσκολλημένο στο πλάι της της οθόνης.
   
   Θα πρέπει να βρίσκεται στην ίδια απόσταση από τα μάτια όπως η οθόνη για να αποφεύγονται συχνές αλλαγές της εστίασης των ματιών και ένταση στους μυς του αυχένα
    
2. Εάν χρειάζεστε να μιλάτε συχνά στο τηλέφωνο ενώ εργάζεστε πληκτρολογώντας ή κάνοντας άλλα πράγματα με τα χέρια σας, τότε είναι καλό να χρησιμοποιείτε ακουστικά και μικρόφωνο κεφαλής για να ελαχιστοποιήσετε την ένταση στην οποία υποβάλλονται οι μυς του αυχένα

Εάν έχετε πόνους η άλλες δυσκολίες παρά το γεγονός ότι έχετε λάβει τα πιο πάνω μέτρα, τότε θα πρέπει να ζητήσετε βοήθεια από τους ιατρικούς συμβούλους της εταιρείας σας.

Επίσης ο εργοδότης σας θα μπορέσει να καλέσει ειδικούς για βρεθεί ο καλύτερος δυνατός τρόπος με τον οποίο θα μπορείτε να εργάζεστε ή εάν είναι αναγκαίο να προμηθευτούν στους εργαζόμενους που χρειάζονται, ειδικός εξοπλισμός.