Οι αρθρίτιδες είναι μια μεγάλη ομάδα ασθενειών από τις οποίες πάσχει ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού.
Σύμφωνα με στατιστικές από το Ηνωμένο Βασίλειο, επηρεάζονται από τις διάφορες μορφές αρθρίτιδας 15% του πληθυσμού (7 εκατομμύρια άτομα).
Στις Ηνωμένες Πολιτείες υποφέρουν από τις διάφορες μορφές αρθρίτιδας 16% του πληθυσμού (περισσότερα από 40 εκατομμύρια άτομα).
Τα στοιχεία αυτά δείχνουν τη σοβαρότητα και την έκταση που έχει πάρει το πρόβλημα της αρθρίτιδας. Σύμφωνα με στατιστικές που προέρχονται από το Arthritis Research Campaign, οι αρθρίτιδες αποτελούν μια σημαντική αιτία νοσηρότητας και αναπηριών.
Οι αρθρίτιδες αποτελούν επίσης τη δεύτερη συχνότερη αιτία απουσίας από την εργασία για λόγους ασθένειας μετά από τα προβλήματα που έχουν σχέση με τη ψυχική υγεία.
Υπάρχουν περισσότερες από 100 διαφορετικές μορφές αρθρίτιδας. Μπορούν να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία, σε παιδιά και σε ηλικιωμένους.
Στα παιδιά η νεανική ρευματοειδής αρθρίτιδα έχει ξεχωριστά χαρακτηριστικά όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζει όλο τον οργανισμό όπως επίσης και για τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να αντιμετωπισθεί.
Οι συχνότερες μορφές αρθρίτιδας από τις οποίες πάσχουν η πλειονότητα των ασθενών είναι 4:
- Η οστεοαρθρίτιδα
- Η ρευματοειδής αρθρίτιδα
- Η ποδάγρα (ουρική αρθρίτιδα)
- Η αρθρίτιδα του συστηματικού ερυθηματώδη λύκου.
Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας. Είναι μια εκφυλιστική μορφή αρθροπάθειας με καταστροφή του χόνδρου της άρθρωσης.
Προσβάλει κυρίως τις αρθρώσεις που φέρουν βάρος δηλαδή το γόνατο και το ισχίο στη λεκάνη. Όμως αρκετά συχνά προσβάλλει και τις αρθρώσεις του χεριού και τη σπονδυλική στήλη.
Η καταστροφή του χόνδρου των αρθρώσεων συνοδεύεται από αντίδραση του οστού. Δημιουργούνται ανώμαλα υπερτροφικά οστικά στοιχεία που ονομάζονται οστεόφυτα.
Η πάθηση χαρακτηρίζεται από πόνο που χειροτερεύει με την κόπωση και βελτιώνεται με την ξεκούραση. Ο πόνος και οι δυσκολίες στη λειτουργικότητα της άρθρωσης μπορεί να εκδηλώνονται και μετά από μια περίοδο ακινησίας.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα οφείλεται σε ένα αυτοάνοσο μηχανισμό. Το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού του ασθενούς δημιουργεί αντισώματα εναντίον των αντιγόνων της άρθρωσης.
Το αποτέλεσμα είναι η δημιουργία έντονης φλεγμονής των υμενικών μεμβρανών της άρθρωσης. Οι μεμβράνες παχύνονται, υπερτροφούν και δημιουργείται πρήξιμο. Επιπρόσθετα η φλεγμονή προκαλεί έκκριση ενζύμων που προκαλούν βλάβες στο κόκαλο, στο χόνδρο και στους συνδέσμους.
Το μεσάρθριο διάστημα μειώνεται και οι αρθρώσεις παραμορφώνονται. Η χρόνια φλεγμονή δημιουργεί πόνο, περιορίζει την κινητικότητα της άρθρωσης, προκαλεί δυσκαμψία (ιδιαίτερα το πρωί), πρήξιμο, αύξηση της θερμοκρασίας τοπικά στην άρθρωση και ερύθημα.
Υπάρχουν μορφές της ρευματοειδούς αρθρίτιδας που προκαλούν σοβαρές αναπηρίες με μείωση της κινητικότητας, ελάττωση της μυϊκής δύναμης και σημαντική παραμόρφωση των αρθρώσεων.
Επιπρόσθετα σε αντίθεση με τις άλλες μορφές αρθρίτιδας, η ρευματοειδής αρθρίτιδα μπορεί να προσβάλει ταυτόχρονα και άλλα όργανα όπως τα μάτια, το έντερο, την καρδία και τους πνεύμονες.
Η ποδάγρα ή ουρική αρθρίτιδα όπως είναι επίσης γνωστή δημιουργείται όταν παράγεται υπερβολικό ουρικό οξύ από τον μεταβολισμό του οργανισμού. Τότε δημιουργούνται κρύσταλλα που εναποτίθενται στις μικρές αρθρώσεις.
Πολύ συχνά προσβάλλεται το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού. Μπορούν επίσης να επηρεαστούν και άλλες αρθρώσεις όπως αυτές του αστραγάλου, του ποδιού, του καρπού και του χεριού.
Η ποδάγρα εκδηλώνεται επεισοδιακά και σε μερικές ώρες μπορεί να συμπληρωθεί η εικόνα σε μια άρθρωση που ήταν υγιής.
Χαρακτηρίζεται από πόνο, κοκκίνισμα και πρήξιμο. Η κρίση διαρκεί για μερικές μέρες και σε μία έως δύο εβδομάδες, η άρθρωση επανέρχεται στο φυσιολογικό. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία η ποδάγρα μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη βλάβη και παραμόρφωση της άρθρωσης.
Επιπρόσθετα μπορούν να δημιουργηθούν λόγω του αυξημένου ουρικού οξέος και πέτρες στους νεφρούς.
Συνήθως προσβάλλονται από την ποδάγρα οι άνδρες άνω των 40 ετών αλλά μπορεί να εκδηλωθεί σε όλες τις ηλικίες.
Η αρθρίτιδα που συνοδεύει τον συστηματικό ερυθηματώδη λύκο οφείλεται σε αυτοάνοσο μηχανισμό. Προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες μεταξύ 15 και 35 ετών αλλά μπορεί να προσβάλει και άνδρες.
Ο ερυθηματώδης συστηματικός λύκος χαρακτηρίζεται από αρθρίτιδες, κούραση, πυρετό, αδυναμία, εξάνθημα στο δέρμα, εξάνθημα στις παρειές του προσώπου που μοιάζει με πεταλούδα, φωτοευαισθησία, σπασμούς, αναιμία, προσβολή της καρδίας και των πνευμόνων, νεφρίτιδα, απώλεια των μαλλιών.
Οι αρθρίτιδες του ερυθηματώδη λύκου χαρακτηρίζονται από πόνο, φλεγμονή, αλλοιώσεις της άρθρωσης και των συνδετικών ιστών.
Υπάρχουν διάφορες μορφές της νόσου. Στους περισσότερους ασθενείς έχει μια ήπια έκφραση με την προσβολή μόνο μερικών οργάνων. Σε άλλους είναι μια γενικευμένη ασθένεια με κίνδυνο και για τη ζωή.