Οι δηλητηριάσεις παιδιών είναι επικίνδυνες και δυνατόν να θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Οι γονείς ή αυτοί που φροντίζουν παιδιά χρειάζεται να γνωρίζουν σχετικά με τις δηλητηριάσεις, τα σημεία και συμπτώματα, την πρόληψη και τι πρέπει να κάνουν, όταν παρουσιαστεί κατάσταση δηλητηρίασης παιδιού.
Δεν είναι σπάνιες οι φορές που γονείς βρίσκονται αντιμέτωποι με το πρόβλημα μιας πιθανής δηλητηρίασης των παιδιών τους.
Τα μικρά παιδιά, με την έμφυτη τάση τους να εξερευνούν τα πάντα, μπορεί να βάλουν στο στόμα τους, να καταπιούν ή να έρθουν σε επαφή στο δέρμα ή στα μάτια με ουσίες κάθε μορφής και φάρμακα που κανονικά δεν έπρεπε να βρίσκονται στο περιβάλλον τους.
Οι γονείς δικαιολογημένα διερωτώνται, τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση που το παιδί τους έχει καταπιεί κάτι που είναι δηλητηριώδες.
Αρχικά πρέπει να απομακρύνουν από το παιδί αυτό που έχει καταπιεί. Μετά είναι καλό να το κάνουν να φτύσει οτιδήποτε έχει απομείνει στο στόμα του. Εάν είναι δυνατό, να κρατούν ένα δείγμα από αυτό εκτός εάν βέβαια έχουν το κουτί ή τη συσκευασία της επικίνδυνης ουσίας ή φαρμάκου που έχει καταπιεί το παιδί.
Δεν πρέπει να προσπαθούν να κάνουν το παιδί να ξεράσει εκτός εάν ο ειδικός από το κέντρο δηλητηριάσεων ή ένας γιατρός τους συμβουλεύσει να το κάνουν.
Για παράδειγμα στις περιπτώσεις που το παιδί έχει καταπιεί ένα ισχυρό οξύ ή αλκαλική ουσία που χρησιμοποιούνται για σκοπούς καθαριότητας, τότε ένας εμετός μπορεί να προκαλέσει περισσότερες βλάβες στο παιδί με εγκαύματα στο φάρυγγα και στο στόμα που δημιουργούνται κατά την έξοδο της καυστικής ουσίας από το στομάχι του παιδιού.
Οι γονείς είναι αναγκαίο να έχουν πάντοτε το τηλέφωνο του κέντρου δηλητηριάσεων, του πλησιέστερου νοσοκομείου και του γιατρού τους για άμεση επικοινωνία και πρόσβαση.
Σε περίπτωση που οι γονείς ή αυτοί που φροντίζουν το παιδί, διαπιστώσουν οποιοδήποτε από τα πιο κάτω σημεία ή συμπτώματα, πρέπει άμεσα να καλέσουν ιατρική βοήθεια και το κέντρο δηλητηριάσεων:
- Δυσκολίες αναπνοής
- Ναυτία και εμετό
- Κράμπες στο στομάχι χωρίς πυρετό
- Έντονο πόνο στο λαιμό
- Εγκαύματα στα χείλη ή στο στόμα
- Ασυνήθιστο σαλιάρισμα του παιδιού ή περίεργες οσμές από την αναπνοή του
- Σπασμούς ή απώλεια συνείδησης
- Απότομες και ανεξήγητες αλλαγές στη συμπεριφορά του όπως υπερβολική υπνηλία και ευερεθιστικότητα
Εάν το παιδί δεν παρουσιάζει οποιοδήποτε από τα πιο πάνω ανησυχητικά συμπτώματα, είναι πάλι καλό να επικοινωνούν με το κέντρο δηλητηριάσεων και με το γιατρό του παιδιού τους.
Στο κέντρο δηλητηριάσεων θα ρωτηθούν για το βάρος του παιδιού, το ιατρικό ιστορικό του, για φάρμακα που πιθανό να παίρνει και όσο το δυνατό περισσότερες πληροφορίες για την ουσία που έχει καταπιεί το παιδί.
Η συσκευασία της ουσίας ή το κουτί που περιείχε το φάρμακο που κατάπιε το παιδί, μπορούν να προσφέρουν σημαντικές πληροφορίες. Έτσι οι γονείς όταν τηλεφωνούν είναι καλό να τα έχουν μαζί τους εφόσον αυτά υπάρχουν. Εάν πρόκειται για χάπια, είναι καλό να αναφέρουν εάν μπορούν το αριθμό που υπολογίζουν ότι πήρε το παιδί.
Εάν το παιδί έχει φάει κάτι από ένα φυτό, τότε οι γονείς πρέπει να περιγράψουν στο κέντρο δηλητηριάσεων όσο το δυνατό καλύτερα το είδος του φυτού, το όνομα του εάν το γνωρίζουν και ποιο μέρος του φυτού κατάπιε το παιδί.
Μέχρι πρόσφατα υπήρχε η σύσταση προς τους γονείς να διατηρούν στο σπίτι το εμετικό σιρόπι ιπεκαουάνας για πρόκληση εμετού σε ορισμένες καταστάσεις. Αυτό δεν θεωρείται πλέον ασφαλές.
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής σε σύσταση της το Νοέμβριο του 2003, συμβουλεύει τους γονείς να μη διατηρούν το σιρόπι ιπεκαουάνας από το σπίτι τους. Υπάρχει η ανησυχία ότι δεν γίνεται ορθή χρήση του εμετικού αυτού σιροπιού και ότι δεν είναι αποτελεσματικό στην αποβολή όλου του δηλητηρίου που το παιδί έχει προσλάβει.
Στις περιπτώσεις που το δηλητήριο και οποιαδήποτε άλλη τοξική ουσία έχει έρθει σε επαφή με το δέρμα του παιδιού, τότε βγάλετε τα ρούχα που έχουν επηρεαστεί και ξεπλύνετε με άφθονο χλιαρό νερό το δέρμα του. Εάν το δέρμα φαίνεται να έχει υποστεί εγκαύματα, τότε συνεχίστε το ξέπλυμα με νερό για 15 λεπτά και καλέστε για συμβουλές το κέντρο δηλητηριάσεων και το γιατρό σας.
Σε περίπτωση που κάτι τοξικό πιτσίλισε στο μάτι του παιδιού, πρέπει άμεσα το μάτι να ξεπλυθεί με άφθονο νερό. Φυσικά αυτό δεν είναι εύκολο διότι τα παιδιά είναι συνήθως κάτω από αυτές τις περιστάσεις αναστατωμένα και ανήσυχα. Όταν είναι δύο ενήλικες μαζί, μπορούν να κάνουν το ξέπλυμα του ματιού πιο εύκολα.
Εάν το παιδί έχει εκτεθεί σε τοξικούς καπνούς, πρέπει άμεσα να μεταφέρεται έξω από τον επικίνδυνο χώρο όπου αυτό έχει συμβεί.
Εάν το παιδί δεν αναπνέει, τότε άμεσα πρέπει να αρχίσουν η τεχνητή αναπνοή και οι μαλάξεις καρδίας (καρδιοαναπνευστική ανάνηψη) μέχρι που το παιδί να αρχίσει να αναπνέει από μόνο του. Ταυτόχρονα πρέπει να ειδοποιείται το τμήμα επειγόντων περιστατικών του πλησιέστερου νοσοκομείου ή άλλης ανάλογης υπηρεσίας, για την αποστολή επειγόντως ασθενοφόρου με γιατρό για άμεση ιατρική στήριξη των ζωτικών λειτουργιών του παιδιού.
Οι γονείς μπορούν να κάνουν πολλά και ουσιαστικά για την πρόληψη των δηλητηριάσεων των παιδιών.
- Όλα τα φάρμακα τοξικές ουσίες, υλικά καθαρίσματος του σπιτιού, κοσμητικές ουσίες, προϊόντα ομορφιάς, πρέπει να διατηρούνται με τρόπο τέτοιο που τα παιδιά να μη μπορούν να τα προσεγγίζουν και να τα παίρνουν
- Τα φάρμακα πρέπει να έχουν πώματα ασφαλείας
- Ποτέ μη παρομοιάζετε ένα φάρμακο ως μια λιχουδιά ή ένα γλυκό για να πείσετε το παιδί σας να πάρει το φάρμακο του
- Ποτέ να μην βάζετε επικίνδυνες ουσίες σε μπουκάλια αναψυκτικών, νερού, χυμών ή συσκευασίες που μοιάζουν με μπουκάλια ή δοχεία που περιέχουν από αυτά που πίνουν ή τρώνε τα παιδιά ή οι ενήλικες
- Όλα τα συρτάρια ή ερμάρια στα οποία θα φυλάγονται τα φάρμακα και άλλες επικίνδυνες ουσίες, πρέπει να έχουν κλειδαριές και σύρτες ασφάλειας
- Μη διατηρείτε τα σαμπουάν, τις οδοντόκρεμες στο ίδιο ερμάρι ή συρτάρι με επικίνδυνα προϊόντα ή φάρμακα
- Τα τηλέφωνα του κέντρου δηλητηριάσεων, του πλησιέστερου νοσοκομείου και των γιατρών του παιδιού και της οικογένειας, πρέπει να είναι άμεσα διαθέσιμα (στην αρχή του τηλεφωνικού κατάλογου, στον κατάλογο του ίδιου του τηλεφώνου, σταθερού ή κινητού ή αναρτημένα δίπλα από το τηλέφωνο)
- Όλοι όσοι αναλαμβάνουν τη φύλαξη των παιδιών, πρέπει να γνωρίζουν για τις βασικές αρχές προστασίας των παιδιών από ατυχήματα και δηλητηριάσεις όπως επίσης να ξέρουν που βρίσκονται τα χρήσιμα τηλέφωνα για περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης
Επιβάλλεται ιδιαίτερη προσοχή για παιδιά που έχουν ήδη καταπιεί μια επικίνδυνη ουσία μια πρώτη φορά. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά αυτά κινδυνεύουν περισσότερο να παρουσιάσουν ξανά το ίδιο ατύχημα.