Τα ψυχιατρικά προβλήματα των γονιών σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ψυχολογικών και αναπτυξιακών προβλημάτων στα παιδιά τους.

Η επιρροή των ψυχιατρικών προβλημάτων των μητέρων στα παιδιά τους έχει συζητηθεί και μελετηθεί εκτενώς. Το ίδιο δεν έχει γίνει για τις επιπτώσεις των ψυχιατρικών προβλημάτων των πατέρων στα παιδιά τους.

Ωστόσο φαίνεται ότι οι ψυχιατρικές διαταραχές του πατέρα επηρεάζουν την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών στον ίδιο βαθμό όπως την επηρεάζουν οι ψυχιατρικές παθήσεις της μητέρας.

Οι περισσότερες έρευνες σχετικά με τις επιπτώσεις των ψυχιατρικών παθήσεων των γονιών στα παιδιά εστιάσθηκαν στις μητέρες. Υπάρχουν πολλοί λόγοι για αυτό.

Όμως μερικές φορές, ο ρόλος των ανδρών δεν λαμβάνει τη σημασία που πραγματικά έχει. Στις περισσότερες χώρες και πολιτισμούς, οι πατέρες έχουν ενεργό ρόλο στη φροντίδα των παιδιών. Επιπρόσθετα, οι πατέρες φαίνεται ότι έχουν περισσότερη επιρροή στην ανάπτυξη των παιδιών τους από ότι φαινόταν προηγουμένως.

Μια έρευνα από εμπειρογνώμονες του πανεπιστήμιου της Οξφόρδης εξέτασε το σοβαρό πρόβλημα της επίδρασης των ψυχιατρικών παθήσεων του πατέρα στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη των παιδιών του.

Στα συμπεράσματα περιλαμβάνονται τα ακόλουθα:

1. Τα περισσότερα ψυχιατρικά νοσήματα που επηρεάζουν τους πατέρες σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων συμπεριφοράς και συναισθημάτων στα παιδιά τους και αυτό ανεξάρτητα από την καλή ψυχική υγεία της μητέρας
    
2. Η σοβαρότητα των προβλημάτων που δημιουργούνται στα παιδιά λόγω ψυχιατρικών παθήσεων στον πατέρα είναι ανάλογου βαθμού όπως τα προβλήματα που δημιουργούνται στα παιδιά λόγω ψυχιατρικών διαταραχών της μητέρας
    
3. Ορισμένα ευρήματα δείχνουν ότι τα ψυχιατρικά νοσήματα του πατέρα θέτουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο για ψυχοκοινωνικά προβλήματα τους γιους τους παρά τις κόρες τους
    
4. Σε σύγκριση με τις ψυχικές παθήσεις της μητέρας, οι αντίστοιχες παθήσεις του πατέρα σχετίζονται περισσότερο με πρόκληση προβλημάτων συμπεριφοράς στα παιδιά του παρά με διαταραχές συναισθημάτων που συμβαίνουν συχνότερα όταν η μητέρα πάσχει
    
5. Η βελτίωση της ψυχικής υγείας του πατέρα είναι πιθανόν ότι βελτιώνει την ψυχοκοινωνική εξέλιξη του παιδιού, την ευεξία του και γενικά την πορεία του στη ζωή.

Στους άνδρες παρουσιάζονται όλες οι κύριες κατηγορίες των ψυχιατρικών παθήσεων αλλά με διαφορετική κατανομή από ότι στις γυναίκες. Στους περισσότερους άνδρες η μεγαλύτερη συχνότητα ψυχιατρικών παθήσεων υπάρχει στις ηλικίες από 18 έως 35 ετών που είναι επίσης οι ηλικίες στις οποίες οι περισσότεροι άνδρες αποκτούν παιδιά.

Η κατάθλιψη επηρεάζει περίπου 3% των ανδρών που είναι περίπου το μισό του αντίστοιχου ποσοστού των γυναικών με κατάθλιψη. Η κατάθλιψη του πατέρα στην περίοδο που ακολουθεί τη γέννηση ενός παιδιού (όπως αξιολογείται στις 8 εβδομάδες μετά τη γέννηση) έχει συσχετισθεί με διπλασιασμό του κινδύνου (από 10% σε 20%) για μελλοντικό συμπεριφορικό ή συναισθηματικό πρόβλημα στα παιδιά. Επίσης σε παιδιά εφηβικής ηλικίας πατέρων με κατάθλιψη, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος για ψυχικά προβλήματα στα οποία συμπεριλαμβάνονται η κατάθλιψη και η αυτοκαταστροφική συμπεριφορά αυτοκτονίας.

Εκτιμάται ότι 2% των ανδρών πάσχουν από γενικευμένη αγχώδη διαταραχή. Παιδιά των οποίων οι γονείς έχουν αγχώδεις διαταραχές κινδυνεύουν 2 φορές περισσότερο να παρουσιάσουν τα ίδια αγχώδεις διαταραχές.

Υπολογίζεται ότι από 4% έως 14% των ανδρών έχουν πρόβλημα με κατάχρηση αλκοόλ. Από 1% έως 5% έχουν πρόβλημα με κατάχρηση άλλων ουσιών.

Ο αλκοολισμός του πατέρα βρέθηκε σε διάφορες μελέτες ότι αυξάνει τον κίνδυνο διαταραχών της συμπεριφοράς, κατάχρησης ουσιών και εξάρτησης από ουσίες στα παιδιά του. Είναι επίσης πιθανόν ότι ο κίνδυνος να εμφανιστούν τα εν λόγω προβλήματα είναι μεγαλύτερος στους γιους από ότι στις κόρες των πατέρων με πρόβλημα κατάχρησης ή εξάρτησης.

Ο πατρικός αλκοολισμός σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο για εκδήλωση διαταραχών της ψυχικής διάθεσης και συμπτωμάτων κατάθλιψης στους έφηβους. Επίσης σχετίζεται με μείωση των ακαδημαϊκών αποδόσεων, με χαμηλή αυτοεκτίμηση και δυσκολίες στις σχέσεις.

Έφηβοι των οποίων οι γονείς πάσχουν από διπολική διαταραχή έχουν 10 φορές περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν και οι ίδιοι διπολική διαταραχή και 3 έως 4 φορές πιο πολλές πιθανότητες να εκδηλώσουν άλλη ψυχιατρική πάθηση σε σύγκριση με έφηβους των οποίων οι γονείς είναι ψυχικά υγιείς.

Οι επιστήμονες από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης εξέτασαν επίσης την πιθανότητα επιδράσεων των παιδιών προς τους γονείς. Για παράδειγμα εξέτασαν κατά πόσο τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός παιδιού όπως για παράδειγμα μια δύσκολη ιδιοσυγκρασία, είναι δυνατόν να αυξάνει τον κίνδυνο πρόκλησης ψυχιατρικής πάθησης στους γονείς.

Οι ερευνητές τονίζουν ότι η μετάδοση παθήσεων γίνεται κυρίως από τους γονείς στα παιδιά και όχι αντίστροφα. Το γεγονός αυτό συμβαδίζει με το εύρημα που δείχνει ότι η βελτίωση της κατάθλιψης στη μητέρα ακολουθείται από βελτίωση της ψυχικής υγείας του παιδιού.

Στις ψυχιατρικές διαταραχές των γονιών συμβάλλουν ένα μείγμα από γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Είναι γεγονός ότι παράγοντες που επηρεάζουν τη ζωή των γονιών επηρεάζουν επίσης τη ζωή των παιδιών. Για παράδειγμα όταν ένας πατέρας χάνει τη δουλειά του, οι κοινωνικοοικονομικές δυσκολίες που προκύπτουν αυξάνουν τον κίνδυνο για το παιδί του να αναπτύξει μια ψυχιατρική διαταραχή.

Οι γονικές διαταραχές όπως η κατάθλιψη σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο για συζυγικές διαμάχες και δυστυχία. Η έκθεση του παιδιού σε μια τέτοια κατάσταση αυξάνει τις πιθανότητες το παιδί να εκδηλώσει προβλήματα συμπεριφοράς.

Τα αγόρια φαίνεται ότι είναι πιο ευάλωτα από ότι τα κορίτσια στις επιδράσεις της κατάθλιψης του πατέρα τους, ιδιαίτερα κατά τα πρώτα στάδια της ανάπτυξης τους. Με ανάλογο τρόπο, οι γιοι ανδρών που είναι αλκοολικοί διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να παρουσιάσουν διαταραχές της συμπεριφοράς τους, εγκληματικότητα και κατάχρηση ουσιών (ναρκωτικά, αλκοόλ).

Εάν ένα παιδί έχει δύσκολη ιδιοσυγκρασία, ο κίνδυνος άγχους και κατάθλιψης στους ενήλικες και σε παιδιά μπορεί να αυξάνεται. Παιδιά μητέρων με κατάθλιψη, έχουν περισσότερες πιθανότητες να παρουσιάσουν και τα ίδια κατάθλιψη εάν προέρχονται από φτωχή οικογένεια.

Εξετάστηκε επίσης το ζήτημα των επιδράσεων της απουσίας του πατέρα στην ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Οι έρευνες δείχνουν ότι η παρουσία ενός πατέρα με αντικοινωνική συμπεριφορά σχετίζεται με χειρότερη εξέλιξη όσον αφορά στη συμπεριφορά του παιδιού παρά όταν ο αντικοινωνικός πατέρας απουσιάζει.

Οι ερευνητές της Οξφόρδης επισημαίνουν, ότι χρειάζονται περισσότερες έρευνες στους ακόλουθους 4 τομείς:

1. Εμβάθυνση της κατανόησης της σχέσης μεταξύ των διαφόρων ψυχιατρικών παθήσεων των πατέρων και της εξέλιξης των παιδιών τους
    
2. Αναγνώριση και κατανόηση των μηχανισμών διαμέσου των οποίων οι γονικές ψυχιατρικές παθήσεις επηρεάζουν την οικογένεια και τα παιδιά
    
3. Διερεύνηση του τι συμβαίνει στη συζυγική σχέση η οποία επηρεάζεται όταν ο ένας στους δύο στο ζευγάρι παρουσιάζει ψυχιατρική διαταραχή
    
4. Διεθνείς και διαπολιτισμικές μελέτες με αναλύσεις για καλύτερη κατανόηση των ομοιοτήτων και διαφορών των κίνδυνων και της μετάδοσης του προβλήματος των γονικών ψυχιατρικών παθήσεων.