Το 1960 επιτεύχθηκε για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας αποτελεσματική θεραπεία εναντίον της λευχαιμίας. Οι πρώτες αυτές επιτυχίες καταγράφηκαν σε παιδιά, όταν για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε χημειοθεραπεία.
Η πρόοδος συνεχίστηκε με αμείωτο ρυθμό. Στη δεκαετία του 1970, το πενταετές ποσοστό επιβίωσης για παιδιά με καρκίνο ήταν περίπου 50%.
Σήμερα, το πενταετές ποσοστό επιβίωσης είναι πάνω από 80%. Τα ποσοστά ίασης ποικίλουν ανάλογα με το είδος του καρκίνου και το στάδιο. Το ότι σήμερα ένα παιδί σε κάθε πέντε που διαγιγνώσκονται με καρκίνο χάνει τη μάχη, όπως και το ότι οι θεραπείες είναι συχνά αιτίες σοβαρών επιπλοκών, καθιστά επείγουσα την ανάγκη για νέες καλύτερες θεραπείες.
Η πρόοδος που επιτεύχθηκε από το 1960 μέχρι σήμερα είναι θεαματική. Είναι μοναδικό φαινόμενο στην ιστορία της ανθρωπότητας. Πράγματι σε 60 χρόνια επιτεύχθηκαν όσα δεν επιτεύχθηκαν σε πολλές χιλιετίες.
Τι γίνεται σήμερα; Πού πάμε; Υπάρχουν σημαντικές, ελπιδοφόρες εξελίξεις που οδηγούν σε σημαντική βελτίωση των ποσοστών επιβίωσης σε παιδιά με καρκίνο:
1. Εξατομικευμένη ιατρική:Η εξατομικευμένη ιατρική βασίζεται α) στο ιστορικό, τα ατομικά και γονιδιακά δεδομένα του παιδιού και β) στις γονιδιακές αλλοιώσεις του καρκίνου του παιδιού. Με βάση τις πληροφορίες αυτές χορηγείται εξατομικευμένη θεραπεία. Μετά, η θεραπεία προσαρμόζεται ανάλογα με την ταχύτητα και το εύρος της υποχώρησης του καρκίνου. Πρόκειται για ιατρική ακριβείας, που με λιγότερες επιπλοκές, αυξάνει τα ποσοστά ίασης
2. Ανοσοθεραπεία:Η ανοσοθεραπεία είναι τύπος θεραπείας του καρκίνου. Αξιοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα (την άμυνα) του ασθενούς για την καταπολέμηση των καρκινικών κυττάρων. Η ανοσοθεραπεία έχει αποδειχθεί αποτελεσματική εναντίον διάφορων καρκίνων του παιδιού, συμπεριλαμβανομένης της λευχαιμίας, του λεμφώματος και των συμπαγών όγκων.
3. Στοχευμένες θεραπείες:Οι στοχευμένες θεραπείες είναι φάρμακα που στοχεύουν και εξουδετερώνουν ανώμαλες πρωτεΐνες (παράγωγα παθολογικών καρκινογόνων γονιδίων) που εμπλέκονται στην ανάπτυξη και την επιβίωση καρκινικών κυττάρων. Οι στοχευμένες θεραπείες έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές εναντίον πολλών καρκίνων, όπως μεταξύ άλλων, λευχαιμία, λέμφωμα και συμπαγείς όγκοι.
4. Υποστηρικτική φροντίδα:Η υποστηρικτική περίθαλψη είναι όλα όσα γίνονται για να αντιμετωπιστούν α) οι επιπλοκές που προκαλούνται από τον καρκίνο στον ασθενή και β) οι παρενέργειες της θεραπείας του καρκίνου. Η υποστηρικτική φροντίδα έχει βελτιωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Περιλαμβάνει ένα ευρύ και διαρκώς αναπτυσσόμενο φάσμα μεθόδων (αντιβιώσεις, μεταγγίσεις, παράγοντες αναπτύξεως, διαχείριση πόνου, διατροφική στήριξη, συμβουλευτική και ψυχοκοινωνική υποστήριξη, κ.α.).
Υπάρχουν και άλλοι, πολλά υποσχόμενοι τομείς έρευνας. Δοκιμάζονται τώρα, μεταξύ άλλων, οι γονιδιακές και ογκολυτικές με χρήση ιών θεραπείες και τα αντικαρκινικά εμβόλια.
Με συνεχή έρευνα και καινοτομία ελπίζουμε ότι σύντομα όλοι οι μικροί μας ήρωες θα νικούν τον καρκίνο.
Συγγραφέας άρθρου:
Καθηγητής Λοΐζος Γ. Λοΐζου, MD, PhD
Πρόεδρος Ιδρύματος ΕΛΠΙΔΑ για παιδιά με καρκίνο και λευχαιμία,
Κλινικός Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας,
Παιδίατρος, Παιδογκολόγος-Παιδοαιματολόγος,
τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής-Παιδοαιματολογικής Κλινικής
Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία
Twitter: @DrLoizos
Facebook https://www.facebook.com/DrLoizou/