Η αύξηση της ηλικίας συνοδεύεται από ξηροφθαλμία. Στους άνδρες μετά την ηλικία των 50 ετών, το 4,3% παρουσιάζουν ξηροφθαλμία.
Στις γυναίκες η πάθηση είναι συχνότερη. Ιδιαίτερα μετά την εμμηνόπαυση η νόσος στις γυναίκες γίνεται συχνότερη.
Έρευνες έχουν δείξει, ότι πάσχουν από ξηροφθαλμία 5,7% των γυναικών 49 ετών και κάτω. Στις γυναίκες 50 ετών και άνω το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 7,8%.
Η διαφοροποίηση στην ορμονική κατάσταση της γυναίκας μετά την εμμηνόπαυση με την πτώση των ανδρογόνων συμβάλλει στην αυξημένη συχνότητα της ξηροφθαλμίας. Τα ανδρογόνα διεγείρουν τους αδένες που παράγουν δάκρυα στα μάτια και η πτώση των επιπέδων τους μειώνει την παραγωγή των δακρύων καθιστώντας τα μάτια πιο ξηρά.
Η ξηροφθαλμία είναι μια από τις συχνότερες αιτίες για τις οποίες ασθενείς επισκέπτονται τους οφθαλμίατρους. Είναι συχνότερη στους ηλικιωμένους, αλλά μπορεί να εκδηλωθεί και σε νέους ανθρώπους.
Υπάρχουν και διάφορες ασθένειες στις εκδηλώσεις των οποίων μπορεί να περιλαμβάνεται η ξηροφθαλμία όπως ο διαβήτης, οι ρευματικές παθήσεις, τα αυτοάνοσα νοσήματα, το σύνδρομο Sjogren, τα εγκεφαλικά επεισόδια, ασθένειες του θυρεοειδούς και άλλες. Επίσης ορισμένα φάρμακα έχουν ως παρενέργεια την ξηροφθαλμία.
Η ξηροφθαλμία οφείλεται στη ανεπάρκεια παραγωγής δακρύων από τους δακρυϊκούς και επικουρικούς αδένες του ματιού. Κάποτε το πρόβλημα δεν είναι η ποσότητα, αλλά η ποιότητα των δακρύων. Προκαλείται μια συνεχής ξηρότητα των ματιών που συνοδεύεται από αίσθηση φαγούρας και καύσου στα μάτια.
Οι ασθενείς νιώθουν κάποτε ότι έχουν άμμο ή άλλο ξένο σώμα στα μάτια που τους προκαλεί σοβαρή ενόχληση και πόνο. Μπορεί να συνυπάρχει επίσης ευαισθησία στο φως.
Σε ορισμένες περιπτώσεις ξηροφθαλμίας η όραση είναι θολή ή μπορεί να υπάρχει διπλωπία. Η πάθηση είναι ένα σοβαρό πρόβλημα δημόσιας υγείας διότι εκτός από τις σημαντικές ενοχλήσεις στα μάτια και στην όραση αυξάνει τον κίνδυνο μολύνσεων στα μάτια, είναι αιτία πρόκλησης βλαβών στον κερατοειδή χιτώνα του ματιού και κούρασης.
Η εργασία στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, η συνεχής προσήλωση στην οθόνη της τηλεόρασης με λιγότερο ανοιγόκλεισμα των βλεφάρων, τα συστήματα κλιματισμού, η σκόνη ή τα καυσαέρια στην ατμόσφαιρα περιλαμβάνονται στους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο των ματιών να παρουσιάσουν ξηροφθαλμία.
Οι διαταραχές της όρασης που δημιουργεί η ξηροφθαλμία επηρεάζουν αρνητικά τις καθημερινές δραστηριότητες των πασχόντων. Το διάβασμα, η οδήγηση, η χρήση υπολογιστή και άλλες επαγγελματικές δραστηριότητες δεν μπορούν να γίνονται κανονικά γεγονός που δυνατόν να δημιουργεί κινδύνους ή μείωση της απόδοσης των εργαζομένων.
Έρευνα που έγινε σε περίπου 25.000 άνδρες στις Ηνωμένες Πολιτείες έδειξε ότι 3,9% των ανδρών ηλικίας 50 έως 54 ετών είχαν ξηροφθαλμία. Το αντίστοιχο ποσοστό σε άνδρες 80 ετών και άνω ήταν 7,7%.
Οι πιθανότητες των ανδρών να έχουν ξηροφθαλμία στην εν λόγω έρευνα αυξάνονταν όταν συνυπήρχαν ορισμένοι παράγοντες όπως η αύξηση της ηλικίας, η ψηλή πίεση, η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη και η χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων.
Είναι απαραίτητο να γίνεται αρχικά εξέταση από τον οφθαλμίατρο για να αξιολογηθεί η κατάσταση των ματιών και να φανεί εάν υπάρχει κάποια αιτία που δημιουργεί το πρόβλημα.
Για τη θεραπεία της ξηροφθαλμίας χρησιμοποιούνται τα τεχνητά δάκρυα. Η τακτική χρήση καθημερινά των σταγόνων από τεχνητά δάκρυα βοηθά τους ασθενείς.
Εάν τα προβλήματα δεν υποχωρούν χρειάζεται νέα αξιολόγηση από τον οφθαλμίατρο που μπορεί να εισηγηθεί και άλλες μορφές θεραπείας. Η ξηροφθαλμία που προκαλείται από μια γενικευμένη πάθηση μπορεί να υποχωρήσει με τη βοήθεια της θεραπείας για την εν λόγω πάθηση.
