Η γρίπη των χοίρων είναι ασθένεια του αναπνευστικού συστήματος που προσβάλλει του χοίρους. Προκαλείται από ένα ιό της γρίπης τύπου Α, H1N1. Η νόσος μπορεί να εκδηλωθεί σε όλες τις εποχές του χρόνου αλλά είναι συχνότερη το φθινόπωρο και το χειμώνα.

Κανονικά ο ιός της γρίπης των χοίρων δεν προσβάλλει τους ανθρώπους. Ωστόσο υπάρχουν περιπτώσεις που η νόσος εκδηλώνεται σε ανθρώπους που έχουν στενή επαφή με χοίρους. Η γρίπη των χοίρων εκδηλώνεται στους ανθρώπους πολύ σπάνια. Στα τελευταία χρόνια η συχνότητα έχει αυξηθεί ανησυχητικά.

Η μετάδοση του ιού της γρίπης τύπου Α είναι δυνατόν να γίνει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις μετάδοσης ασθενών που μετάδωσαν τον ιό της γρίπης των χοίρων σε άλλους ανθρώπους.

Δεν υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι όταν οι άνθρωποι τρώνε κρέας του χοίρου κινδυνεύουν από τη γρίπη των χοίρων. Η κατανάλωση κρέατος από μολυσμένους χοίρους δεν έχει βρεθεί ότι είναι τρόπος μετάδοσης του ιού στους ανθρώπους.

Ωστόσο είναι σημαντικό να τηρείται η γενική οδηγία που δίνεται για το ψήσιμο του κρέατος στους 70 βαθμούς. Στη θερμοκρασία αυτή ο ιός της γρίπης των χοίρων όπως και άλλοι ιοί ή βακτηρίδια σκοτώνονται.

Η μετάδοση της νόσου γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως η γρίπη. Σταγονίδια από το αναπνευστικό σύστημα του ασθενούς μεταφέρονται σε άλλους ανθρώπους με το φτάρνισμα ή το βήχα. Η άμεση (φιλιά, χειραψία) ή έμμεση επαφή μεταξύ των ανθρώπων είναι τρόπος μετάδοσης του ιού της γρίπης.

Τα σημεία και συμπτώματα που προκαλεί η γρίπη των χοίρων είναι ανάλογα με αυτά που προσκαλεί η εποχιακή γρίπη των ανθρώπων:

1. Πυρετός, ρίγος
2. Ληθαργία, κούραση
3. Βήχας
4. Μυϊκοί πόνοι, πονοκέφαλος
5. Ανορεξία
6. Πόνος στο λαιμό
7. Ρινόρροια
8. Ναυτία, εμετοί, διάρροια
9. Πνευμονία, αναπνευστική ανεπάρκεια
10. Επιδείνωση χρόνιων παθήσεων που προϋπάρχουν στον ασθενή

Η κλινική εικόνα που παρουσιάζουν οι ασθενείς που προσβάλλονται από γρίπη των χοίρων μπορεί να ακολουθήσει διάφορες πορείες, από την ήπια έως τη χείριστη με κατάληξη του ασθενούς. Είναι σημαντικό να υπάρχει εγρήγορση για τα σημεία που δείχνουν επιδείνωση και ανάγκη για άμεση ιατρική αντιμετώπιση.

Τα ακόλουθα σημεία στα παιδιά δείχνουν ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη ιατρικής περίθαλψης:

1. Δυσκολίες αναπνοής ή μεγάλη συχνότητα αναπνοών (ταχύπνοια)
2. Ανωμαλίες του χρώματος του δέρματος όπως μελάνιασμα ή έντονη ωχρότητα
3. Δυσκολία ξυπνήματος, επικοινωνίας, αλληλεπίδρασης
4. Δυσκολία πρόσληψης υγρών από το στόμα
5. Σύγχυση με έντονη ερεθιστικότητα του παιδιού
6. Συμπτώματα γρίπης που ενώ φαίνεται να υποχωρούν επανέρχονται με χειρότερο πυρετό και βήχα
7. Πυρετός που συνοδεύεται από εξάνθημα

Στους ενήλικες τα προειδοποιητικά σημεία που δείχνουν ότι υπάρχει ανάγκη επείγουσας ιατρικής περίθαλψης είναι:

1. Δυσκολίες αναπνοής, δύσπνοια
2. Πόνος ή αίσθημα έντονης πίεσης στο θώρακα ή στην κοιλιά
3. Ξαφνική ζαλάδα
4. Σύγχυση
5. Σοβαροί ή επίμονοι εμετοί

Η διάγνωση της νόσου βασίζεται στο ιστορικό και σε συμπληρωματικές εξετάσεις που τεκμηριώνουν την ύπαρξη του ιού σε υγρά ή φλέγματα που λαμβάνονται από το αναπνευστικό σύστημα του ασθενούς. Οι ασθενείς αποβάλλουν τους ιούς για διάστημα 4 έως 5 ημερών από τη μέρα έναρξης των συμπτωμάτων της νόσου.

Ωστόσο μερικοί ασθενείς και ιδιαίτερα τα παιδιά μπορεί να αποβάλλουν ιούς για μέχρι 10 μέρες μετά από την έναρξη της ασθένειας και έτσι είναι σε θέση να μεταδίδουν τον ιό. Η ταυτοποίηση του ιού της γρίπης τύπου Α, H1N1 της γρίπης των χοίρων γίνεται σε εξειδικευμένα εργαστήρια.

Η θεραπεία βασίζεται σε αντιιικά φάρμακα όπως η αμανταδίνη, η ριμανταδίνη, η οσελταμιβίρη και η ζαναμιβίρη. Ο πλέον πρόσφατος τύπος του ιού της γρίπης των χοίρων παρουσιάζει ανθεκτικότητα στην αμανταδίνη και στη ριμανταδίνη. Για το λόγο αυτό συστήνεται η οσελταμιβίρη και η ζαναμιβίρη για την πρόληψη και τη θεραπεία της μόλυνσης με τον ιό της γρίπης των χοίρων που επικρατεί επί του παρόντος.

Για τη θεραπεία της νόσου, τα φάρμακα πρέπει να δίνονται όσο το δυνατό πιο γρήγορα μετά από την εκδήλωση της νόσου. Τα αποτελέσματα είναι καλύτερα εάν τα φάρμακα δίνονται στις πρώτες δύο μέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων.

Ο ιός H1N1 της γρίπης των χοίρων παρουσιάζει συχνές μεταλλάξεις. Για το λόγο αυτό υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τύποι όπως συμβαίνει με τον ιό H1N1 της γρίπης των ανθρώπων γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την αντιμετώπιση και πρόληψη του.

Στο Μεξικό και στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αναφερθεί περιστατικά μόλυνσης με νέο τύπο του ιού H1N1. Ο ιός H1N1 είναι τύπος του ιού της γρίπης τύπου Α που προκαλεί τη γρίπη στους ανθρώπους.

Η νέα μεταλλαγμένη μορφή του ιού αυτού της γρίπης των χοίρων που προσβάλλει τους ανθρώπους είναι διαφορετική από τις προηγούμενες. Περιέχει γενετικό υλικό το οποίο συνήθως υπάρχει στους τύπους του ιού αυτού που προσβάλλει τους ανθρώπους, τα πουλιά και τους χοίρους.

Έχουν αναφερθεί περισσότεροι από 80 θάνατοι στο Μεξικό λόγω του ιού της γρίπης των χοίρων. Επίσης περιστατικά γρίπης με τον ίδιο τύπο του ιού έχουν αναφερθεί και στις Ηνωμένες Πολιτείες, στο Κάνσας, στο Τέξας και στην Καλιφόρνια. Τα εν λόγω περιστατικά που αναφέρθηκαν έως τώρα ήσαν ήπιας μορφής.

Στο Μεξικό μεγάλος αριθμός των περιπτώσεων ανθρώπων που παρουσίασαν γρίπη των χοίρων κατέληξαν σε θάνατο. Στη χώρα αυτή εκείνο που παρουσιάζει ιδιαίτερη ανησυχία είναι ότι οι περισσότεροι ασθενείς είναι νέοι σε ηλικία.

Οι νέοι ενήλικες φαίνεται ότι είναι πιο ευάλωτοι στον ιό της γρίπης των χοίρων. Συνήθως από τις εποχιακές εξάρσεις στον αριθμό των περιπτώσεων εποχιακής γρίπης, επηρεάζονται κυρίως οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά. Το γεγονός ότι τα περισσότερα θύματα τώρα ήσαν νέοι σε ηλικία άνθρωποι (νέοι ενήλικες) προκαλεί επιπρόσθετες ανησυχίες σχετικά με τον κίνδυνο διεθνούς ή παγκόσμιας εξάπλωσης της νόσου.

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παρακολουθεί με μεγάλη προσοχή την ανησυχητική αυτή εξέλιξη. Ο κίνδυνος για πανδημία γρίπης είναι μεγάλος. Ο γενετικός συνδυασμός που παρουσιάζει ο ιός που προκαλεί τώρα τη γρίπη των χοίρων στους ανθρώπους δημιουργεί σοβαρά ερωτήματα για τη δυναμική διάδοσης που θα έχει ανά το παγκόσμιο.

Για το νέο τύπο του ιού H1N1 που περιέχει γενετικό υλικό του ιού της γρίπης των χοίρων δεν υπάρχει αποτελεσματικό εμβόλιο. Για τους χοίρους υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της νόσου.

Τα βασικά μέτρα πρόληψης μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών προσφέρουν αποτελεσματική προστασία από τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού της γρίπης των χοίρων: Τακτικό πλύσιμο των χεριών. Πλένετε τα χέρια σας μετά από φτάρνισμα ή βήχα. Χρησιμοποιείτε κατά προτίμηση νερό και σαπούνι. Τα σκευάσματα για καθαρισμό των χεριών που περιέχουν αλκοόλη είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά Κάλυψη του στόματος και της μύτης κατά το βήχα και το φτάρνισμα. Πετάτε τα χαρτομάντιλα μετά από τη χρήση τους Αποφεύγετε να αγγίζετε τα μάτια, τη μύτη και το στόμα σας. Οι μολυσματικοί παράγοντες (ιοί, βακτηρίδια, παράσιτα, μύκητες) συχνά μεταδίδονται όταν ένα άτομο αγγίζει κάτι που έχει επιμολυνθεί από αυτούς και μετά αγγίζει το στόμα, τη μύτη ή τα μάτια του Τακτικός καθαρισμός των επιφανειών με τις οποίες ερχόμαστε σε επαφή όταν εργαζόμαστε ή που χρησιμοποιούνται από πολλούς ανθρώπους Αποφυγή στενής επαφής με ανθρώπους που ασθενούν από γρίπη. Εάν εσείς οι ίδιοι ασθενείτε με γρίπη, κρατείτε απόσταση από άλλους για να τους προστατεύετε Εάν έχετε γρίπη είναι προτιμότερο εάν μπορείτε, να μένετε σπίτι παρά να είστε άρρωστοι στη δουλειά σας. Αυτό θα σας βοηθήσει να γιατρευτείτε γρηγορότερα και να αποτρέψετε τη μετάδοση της νόσου σε άλλους Προστατεύετε και φροντίζετε τον εαυτό σας με το να κοιμάστε αρκετά, να είστε σωματικά δραστήριοι κάνοντας τακτικά άσκηση, να διαχειρίζεστε σωστά το στρες, να πίνετε άφθονα υγρά και να επιλέγετε για τη διατροφή σας, θρεπτικά και ενισχυτικά για την υγεία τρόφιμα και φαγητά