Το ξέρατε ότι στους πνεύμονες μας, κατά τη διάρκεια μιας ημέρας, 8.000 έως 9.000 λίτρα αέρος που εισπνέονται έρχονται σε επαφή με 8.000 έως 10.000 λίτρα αίματος που στέλνονται από την καρδιά στους πνεύμονες δια μέσου της πνευμονικής αρτηρίας;

Η εκπληκτικού μεγέθους αυτή λειτουργία των πνευμόνων, επιτρέπει την αποβολή από το σώμα μας, ενός σημαντικού φορτίου άχρηστων ουσιών ενώ ταυτόχρονα το εξοπλίζει με φρέσκο οξυγόνο που επιστρέφει πίσω στην καρδία διαμέσου της πνευμονικής φλέβας για να αποσταλεί με τη σειρά του, παντού στο σώμα μας.

Είναι λοιπόν απαραίτητο να γνωρίζετε βασικά σημεία για τους πνεύμονες και για τους παράγοντες που τους βλάπτουν. Εξοπλισμένοι με τις γνώσεις αυτές, πρέπει να κάνετε ότι μπορείτε για να τους προστατεύετε εάν πραγματικά θέλετε να διαφυλάξετε το υπέρτατο αυτό αγαθό για να σας εξυπηρετεί διαχρονικά.

Επιπρόσθετα είναι καλό να θυμάστε ότι:

1. Στις ανεπτυγμένες χώρες, οι παθήσεις των πνευμόνων συγκαταλέγονται στις πρώτες αιτίες θανάτων
 
2. Περίπου 14% των θανάτων ετησίως, οφείλονται σε παθήσεις των πνευμόνων
 
3. Τα αναπνευστικά προβλήματα και οι παθήσεις των πνευμόνων είναι η πρώτη αιτία θανάτων σε βρέφη κάτω των 12 μηνών
 
4. Ο αριθμός των ανθρώπων που ζουν με χρόνιες παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος όπως το άσθμα, το εμφύσημα, τη χρόνια βρογχίτιδα, παρουσιάζει αύξηση κυρίως λόγω των προβλημάτων ρύπανσης της ατμόσφαιρας από νοσηρά στοιχεία που παράγονται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Η αναπνευστική λειτουργία είναι ζωτικής σημασίας για το οργανισμό μας, γίνεται αυτόματα, αυτόνομα και παρέχει συνεχώς οξυγόνο για τις ανάγκες των κυττάρων του σώματος. Ταυτόχρονα αποβάλλει το διοξείδιο του άνθρακα που δημιουργείται κατά τη διαδικασία των χημικών διαδικασιών παραγωγής ενέργειας στο ανθρώπινο σώμα.

Οι ασθένειες που παρουσιάζονται στο αναπνευστικό σύστημα ανήκουν σε διάφορες κατηγορίες. Παράγοντες περιβαλλοντικοί, γενετικοί, κληρονομικοί ή συνδυασμός τους, είναι σε θέση να επηρεάζουν τους πνεύμονες και να προάγουν την προσβολή τους από διάφορες ασθένειες.

Οι χρόνιες αποφρακτικές παθήσεις των πνευμόνων (ΧΑΠ), περιλαμβάνουν τη χρόνια βρογχίτιδα και το εμφύσημα. Συχνά οι δύο παθήσεις συνυπάρχουν δημιουργώντας έτσι μια σύνθετη πάθηση που αποκαλείται χρόνια αποφρακτική νόσος των πνευμόνων.

Το κάπνισμα είναι η κυριότερη αιτία της αποφρακτικής νόσου των πνευμόνων.

Η χρόνια βρογχίτιδα, χαρακτηρίζεται από φλεγμονή και βλάβες της βλεννογόνου των βρόγχων. Οι βρόγχοι ενώνουν την τραχεία με τους πνεύμονες. Τα κυριότερα συμπτώματα είναι ο χρόνιος βήχας, η αύξηση παραγωγής βλέννας και η βραχύπνοια (βραχεία επιπόλαια αναπνοή).

Το εμφύσημα προκαλεί προοδευτικές βλάβες στις κυψελίδες των πνευμόνων. Οι κυψελίδες είναι οι βασικές λειτουργικές μονάδες των πνευμόνων στις οποίες γίνονται οι ανταλλαγές αερίων, οξυγόνου και διοξειδίου του άνθρακα, μεταξύ του αίματος και του αέρα της αναπνοής.

Τα κυριότερα συμπτώματα του εμφυσήματος περιλαμβάνουν βήχα, βραχύπνοια, περιορισμένη αντοχή στην άσκηση και καταβολή προσπαθειών για διάφορες δραστηριότητες.

Το άσθμα είναι μια χρόνια πάθηση στην οποία επηρεάζονται οι βρόγχοι και τα βρογχιόλια. Tα βρογχιόλια είναι οι περιφερικότερες διακλαδώσεις των βρόγχων και ο διάμεσος κρίκος μεταξύ βρόγχων και κυψελίδων.

Η φλεγμονή των βρόγχων και βρογχιολίων, μπορεί να προκληθεί από πολλούς περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως τα αλλεργιογόνα, το κρύο, το κάπνισμα και ιούς ή άλλα μικρόβια.

Τα συχνότερα σημεία του άσθματος είναι η δύσπνοια, η ταχύπνοια, ο συριγμός λόγω στένωσης των διόδων του αέρα (βρόγχοι και βρογχιόλια).

Η κυστική ίνωση είναι μια κληρονομική πάθηση που επηρεάζει τις βλέννες και τον ιδρώτα των ασθενών. Λόγω των προβλημάτων που δημιουργούνται, συσσωρεύεται βλέννα στους πνεύμονες και είναι αιτία συχνών μολύνσεων των πνευμόνων. Σταδιακά προκαλούνται μόνιμες βλάβες στους πνεύμονες και εγκαθίσταται σοβαρή ανεπάρκεια της αναπνευστικής λειτουργίας.

Ο καρκίνος του πνεύμονα χαρακτηρίζεται από τον ανεξέλεγκτο και αναρχικό πολλαπλασιασμό ανώμαλων κυττάρων. Η συχνότερη μορφή καρκίνου των πνευμόνων είναι το βρογχογενές καρκίνωμα και σχεδόν πάντοτε οφείλεται στο κάπνισμα.

Η πνευμονία περιλαμβάνει ένα μεγάλο φάσμα μολυσματικών ασθενειών που προκαλούνται λόγω προσβολής των πνευμόνων από διάφορα μικρόβια, βακτήρια, ιούς, παράσιτα και μύκητες.

Η φυματίωση είναι μόλυνση που προκαλείται από ένα είδος βακτηριδίου που προσβάλλει κυρίως και πρωταρχικά τους πνεύμονες. Το βακτηρίδιο αυτό προκαλεί φλεγμονή στον πνευμονικό ιστό και στη συνέχεια τον καταστρέφει.

Μπορείτε να κάνετε πολλά για να προστατεύετε τους πνεύμονες σας. Αποφεύγετε με κάθε τρόπο το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα. Μην αμελείτε την τακτική σωματική σας άσκηση με περπάτημα, κολύμπι ή ποδηλασία στο φρέσκο, καθαρό αέρα.

Οι εργαζόμενοι σε συνθήκες που τους εκθέτουν σε τοξικές ουσίες, σε επικίνδυνες αναθυμιάσεις ή βλαβερά αέρια, πρέπει να φέρουν ειδικές προστατευτικές μάσκες στη μύτη και το στόμα τους.

Τέλος είναι ευθύνη όλων μας, να μεριμνάμε για καθαρό περιβαλλοντικό αέρα απαλλαγμένο από βλαβερές ουσίες του καπνίσματος, επικίνδυνες εξατμίσεις αυτοκινήτων, εργοστασίων ή από άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες.