Η πνευμονική εμβολή προκαλείται από θρόμβους οι οποίοι αφού σχηματιστούν στις φλέβες των ποδιών, της κνήμης ή των μηρών, φτάνουν στους πνεύμονες και κλείνουν ζωτικά αγγεία.

Η πνευμονική εμβολή προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή, πόνο στο στήθος, βήχα, αιμόπτυση και ξαφνικό θάνατο. Για το 20% των ασθενών με πνευμονική εμβολή το πρώτο σημείο που παρουσιάζεται είναι ο ξαφνικός θάνατος.

Τα προβλήματα οφείλονται στο γεγονός ότι οι θρόμβοι που κλείνουν τα ζωτικά αγγεία των πνευμόνων, δεν επιτρέπουν να γίνεται κανονική οξυγόνωση του αίματος.

Το πρόβλημα της πνευμονικής εμβολής αποδεικνύεται ότι είναι πολύ σοβαρότερο και συχνότερο απ' ότι ήταν γνωστό μέχρι σήμερα. Ακόμη χειρότερα φαίνεται ότι δεν γίνονται όλα όσα έπρεπε για την πρόληψη των θανάτων που προκαλεί η πνευμονική εμβολή.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία από τις Ηνωμένες Πολιτείες, κάθε χρόνο πεθαίνουν αδικαιολόγητα περισσότεροι από 60.00 άνθρωποι, λόγω πνευμονικής εμβολής.

Οι θάνατοι αυτοί, λόγω πνευμονικής εμβολής, δεν θα συνέβαιναν, εάν δινόταν η κατάλληλη αντιπηκτική αγωγή για την πρόληψη της πνευμονικής εμβολής.

Οι περισσότερες πνευμονικές εμβολές συμβαίνουν σε ασθενείς μετά από μια χειρουργική επέμβαση, ένα τραυματισμό ή κάποιο άλλο λόγο που τους υποχρεώνει σε ακινησία για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Οι ειδικοί τονίζουν, ότι δυστυχώς οι γιατροί δεν κάνουν όλα όσα έπρεπε να κάνουν για την πρόληψη της νόσου αυτής σε ασθενείς που έχουν εισαχθεί σε νοσοκομεία ή πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση. Ορισμένοι ασθενείς όπως οι παχύσαρκοι, οι διαβητικοί, αυτοί που πάσχουν από ψηλή πίεση, κινδυνεύουν κάτω από τις συνθήκες αυτές, περισσότερο από την πνευμονική εμβολή.

Υπάρχει ανάγκη να γίνει μια διαφωτιστική εκστρατεία τόσο για το πλατύ κοινό αλλά και για τους επαγγελματίες που φροντίζουν για την υγεία των συνανθρώπων τους, για το σοβαρό πρόβλημα της θρόμβωσης και της πνευμονικής εμβολής.

Οι ασθενείς εάν έχουν ιστορικό θρόμβωσης, προσωπικό ή οικογενειακό, θα πρέπει να ενημερώνουν τους γιατρούς τους. Αυτό γίνεται ακόμη περισσότερο επιτακτικό εάν υπάρχουν προβλήματα της κυκλοφορίας του αίματος στα κάτω μέλη του σώματος. Ασθενείς ψηλού κινδύνου, όπως υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, διαβητικοί ή υπερτασικοί, θα πρέπει να ελέγχονται κλινικά και αιματολογικά για προβλήματα πήξης του αίματος.

Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή για τους ασθενείς που υποβάλλονται σε χειρουργικές επεμβάσεις ή παραμένουν ακίνητοι στο κρεβάτι ή αλλού για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Οι ασθενείς αυτοί πιθανόν να χρειάζονται προληπτική αντιπηκτική θεραπεία του αίματος με φάρμακα από το στόμα ή με ενέσεις. Επίσης οι συμπιεστικές κάλτσες για τα πόδια και τις κνήμες μπορούν να βοηθούν τις φλέβες στο έργο τους και να συμβάλλουν στην πρόληψη της θρομβοφλεβίτιδας των κάτω μελών.

Οι ασθενείς, από τη μεριά τους θα πρέπει να ενδιαφέρονται για το πρόβλημα, να ρωτούν τους γιατρούς τους για το θέμα και να τους ενημερώνουν εάν έχουν οποιουσδήποτε παράγοντες ψηλού κινδύνου, που ευνοούν τις θρομβοφλεβίτιδες και κατά συνέπεια την πνευμονική εμβολή.

Εάν κάποιος ασθενής πρόκειται να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση ή εάν πρόκειται να εισαχθεί σε νοσοκομείο θα πρέπει να ρωτά το γιατρό του για την πρόληψη της πνευμονικής εμβολής. Αυτό ακόμη ισχύει και για τις εγκύους.

Μια άλλη κατάσταση που συσχετίστηκε με την πνευμονική εμβολή είναι τα πολύωρα ταξίδια με αεροπλάνο ή με τρένο ή με άλλο μέσο μεταφοράς, όπου ένα άτομο παραμένει ακίνητο για πολλές ώρες. Είναι γνωστές οι περιπτώσεις επιβατών αεροπλάνων που φαίνονταν κατά τα άλλα υγιείς, οι οποίοι όταν αποβιβάστηκαν μετά από πολύωρες πτήσεις απεβίωσαν ξαφνικά λόγω πνευμονικής εμβολής.

Σε περίπτωση πολύωρου ταξιδιού, που υποχρεώνει σε ακινησία, είναι σημαντικό κάποιος να σηκώνεται τακτικά, να κινείται και να περπατά. Ακόμη μπορεί να κάνει ασκήσεις ενώ είναι καθιστός. Τα άτομα που έχουν παράγοντες ψηλού κινδύνου, θα πρέπει αν συμβουλευτούν τους γιατρούς τους για την ανάγκη να φορούν ειδικές συμπιεστικές κάλτσες ή ακόμη εάν χρειάζεται να λαμβάνουν αντιπηκτική θεραπεία.

Εάν κάποιος κάτω από αυτές τις συνθήκες (εισαγωγή σε νοσοκομείο, χειρουργική επέμβαση, ακινησία για μεγάλο χρονικό διάστημα, τραυματισμός, πολύωρο ταξίδι, ύπαρξη παραγόντων κινδύνου), παρουσιάσει οποιοδήποτε σημείο ή σύμπτωμα θα πρέπει να ζητήσει ιατρική βοήθεια.

Εδώ θα πρέπει να τονίσουμε, ότι δεν υπάρχει πάντοτε πόνος στα κάτω μέλη (πόδια, κνήμη, μηρός), σε περιπτώσεις φλεβικής θρόμβωσης. Οι θρόμβοι μπορούν να σχηματιστούν μέσα στις φλέβες και να καταλήξουν στη συνέχεια μέσα στα ζωτικά αγγεία των πνευμόνων.

Δυσκολίες στην αναπνοή, ένα αίσθημα αγωνίας, λιποθυμία, πόνος στο στήθος, ξαφνικός βήχας και αιμόπτυση είναι σημεία κινδύνου που πρέπει να οδηγήσουν τον ασθενή, κάτω από αυτές τις συνθήκες άμεσα στο γιατρό.

Τελειώνοντας θα τονίσουμε ότι σύμφωνα με στοιχεία από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης των Ασθενειών των Ηνωμένων Πολιτειών, τουλάχιστο 2 εκατομμύρια άνθρωποι από τη χώρα αυτή, παρουσιάζουν θρομβώσεις των βαθιών φλεβών των κάτω μελών κάθε χρόνο. Από αυτούς οι 600.000 παρουσιάζουν πνευμονική εμβολή. Τουλάχιστο οι 60.000 από αυτούς πεθαίνουν και δεν αποκλείεται ο πραγματικός αριθμός των θανάτων να ανέρχεται στις 100.000.

Βλέπουμε λοιπόν ότι πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα. Ο αριθμός των ζωών που μπορούν να σώζονται κάθε χρόνο χάρις στην εφαρμογή των μέτρων πρόληψης είναι μεγάλος.