Η επιδημία της άτυπης πνευμονίας που προκαλεί σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο, ξαπλώνεται με ταχύ ρυθμό.

Οι ειδικοί και οι διεθνείς οργανισμοί, που έχουν αναλάβει την αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού προβλήματος ανησυχούν, ότι είμαστε μόνο στην αρχή μιας επιδημίας, που θα εξελιχθεί γρήγορα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ακόμη φοβούνται περισσότερο ότι τα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης που εφαρμόζονται σήμερα είναι δυνατόν να μην μπορέσουν να σταματήσουν τη μετάδοση και εξελικτική πορεία της νόσου.

Όταν πριν μερικά χρόνια, αναγνωρίστηκαν τα πρώτα περιστατικά σε επαρχία της Κίνας, στο Χονγκ Κονγκ και στο Ανόι του  Βιετνάμ, οι ειδικοί εξεπλάγησαν από την ταχύτητα μετάδοσης και τη δυσκολία της αντιμετώπισης της ασθένειας. Ακόμη χειρότερα είχε παρατηρηθεί, ότι οι γιατροί και νοσηλευτές που προσπαθούσαν να περιθάλψουν τους πρώτους ασθενείς, προσβάλλονταν άμεσα οι ίδιοι από την ασθένεια.

Αρχικά υπήρχαν υποψίες ότι οι μολυσματικοί παράγοντες που προκαλούσαν το οξύ σοβαρό αναπνευστικό σύνδρομο που συνόδευε αυτή την άτυπη πνευμονία, ήταν βακτηρίδια. Τέτοια βακτηρίδια που προκαλούν άτυπη πνευμονία είναι η Legionella pneumophila, Mycoplasma pneumoniae και Chlamydia pneumoniae.

Στη συνέχεια όμως ο μολυσματικός παράγοντας απομονώθηκε και αναγνωρίσθηκε. Πρόκειται για ένα ιό που ανήκει στην οικογένεια των κορονοϊών.

Από τη στιγμή που ένα άτομο προσβάλλεται από τον ιό μέχρι την εκδήλωση των πρώτων σημείων και συμπτωμάτων, περνούν από 2 έως 7 ημέρες. Τα κυριότερα σημεία και συμπτώματα είναι ψηλός πυρετός, ξηρός βήχας, μυαλγίες, πόνος στο λαιμό, πονοκέφαλος, ρίγος, αναπνευστική δυσχέρεια, ταχύπνοια, κακή γενική κατάσταση, εξάνθημα.

Περίπου 10% των ασθενών επιδεινώνονται με μείωση του οξυγόνου στο αίμα λόγω σοβαρής αναπνευστικής ανεπάρκειας που εγκαθίσταται με οξύ τρόπο. Οι ασθενείς αυτοί χρειάζονται εισαγωγή σε μονάδες εντατικής παρακολούθησης, μερικοί χρειάζονται διασωλήνωση και υποστήριξη της αναπνοής με αναπνευστήρα. Ένας σημαντικός αριθμός ατόμων μέχρι σήμερα, ο οποίος δυστυχώς συνεχώς αυξάνεται, έχουν αποβιώσει λόγω της νόσου αυτής.

Η ακτινογραφία του θώρακα δείχνει αρχικά μια τυπική εικόνα μικρής ασαφούς σκίασης στον ένα πνεύμονα. Στη συνέχεια η εικόνα των πνευμόνων επιδεινώνεται σε 1 με 2 μέρες. Εμφανίζονται διηθήσεις και στους 2 πνεύμονες οι οποίες σταδιακά συμβάλλονται παρουσιάζοντας διάχυτες σκιάσεις.

Η αιματολογική εικόνα των ασθενών παρουσιάζει χαμηλά λεμφοκύτταρα, χαμηλά αιμοπετάλια και αυξημένα ηπατικά ένζυμα.

Μέχρι σήμερα οι περισσότεροι ασθενείς που εισήχθηκαν σε νοσοκομεία έτυχαν θεραπείας με διαφόρων ειδών αντιβιοτικά. Δυστυχώς η βελτίωση που παρουσίασαν οι ασθενείς δεν αποδόθηκε στη δράση των αντιβιοτικών. Ο πιθανότερος λόγος για αυτό είναι διότι ο μολυσματικός παράγοντας δεν φαίνεται να είναι ένα βακτηρίδιο, όπως αρχικά υπήρχε η υποψία, αλλά πρόκειται για ένα ιό.

Οι θεραπείες που απέδωσαν τα καλύτερα αποτελέσματα μέχρι σήμερα είναι τα κορτικοστεροειδή και φάρμακα εναντίον των ιών όπως το ribavirin. Η περίθαλψη σε μονάδες εντατικής παρακολούθησης και η υποστηρικτική θεραπεία βοήθησαν πολύ μέχρι σήμερα τους σοβαρά πάσχοντες ασθενείς.

Επιβάλλεται η απομόνωση των ασθενών με οξύ σοβαρό αναπνευστικό σύνδρομο. Επίσης το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό που τους φροντίζει πρέπει να λαμβάνει μέτρα ασηψίας, να κάνει καλό πλύσιμο των χεριών, να φέρει προστατευτικές μάσκες και μπλούζες.

Τα μέτρα πρόληψης περιλαμβάνουν το πλύσιμο των χεριών, τη διατήρηση μιας καλής προσωπικής υγιεινής, τον καλό αερισμό στο σπίτι και στο χώρο εργασίας.

Η μετάδοση της ασθένειας είναι ευκολότερη, όταν γίνεται επαφή με κάποιον που έχει ήδη προσβληθεί από την ασθένεια. Πιστεύεται ότι ο παθολογικός παράγοντας μεταδίδεται δια μέσου σταγονιδίων από τον ασθενή αλλά υπάρχουν υποψίες ότι μπορεί να μεταδίδεται και διαμέσου του αέρα.

Η χρήση της μάσκας προσώπου μπορεί να είναι χρήσιμη κάτω από ορισμένες συνθήκες.

Σύμφωνα με την Παγκόσμιο Οργάνωση Υγείας, τα ταξίδια σε ορισμένες επαρχίες της Κίνας, του Βιετνάμ και στο Χονγκ Κονγκ, όταν υπάρχουν ενδείξεις έξαρσης της νόσου, είναι προτιμότερο ν' αποφεύγονται, εάν είναι δυνατόν. Παράλληλα η χρήση μάσκας σε περιοχές, που υπάρχει μεγάλος κίνδυνος μετάδοσης της ασθένειας μπορεί να βοηθήσει.

Είναι σημαντικό όποιος έχει πρόσφατα ταξιδέψει και παρουσιάζει συμπτώματα, που έχουν σχέση με την άτυπη πνευμονία, όπως τα περιγράφουμε πιο πάνω, να ζητά ιατρική βοήθεια το ταχύτερο δυνατό.