Είναι
γεγονός ότι το καθημερινό ντους μας προσφέρει όχι μόνο καθαριότητα αλλά
ταυτόχρονα είναι ευχάριστο, μας χαλαρώνει και μας αναζωογονεί.
Ωστόσο ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Κολοράντο στις Ηνωμένες
Πολιτείες μας προειδοποιούν ότι χρειάζεται προσοχή διότι το "τηλέφωνο"
του ντους, δηλαδή η κεφαλή από την οποία βγαίνει το νερό, περιέχει πολλά
παθογόνα βακτηρίδια.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν υψηλής τεχνολογίας μηχανήματα και
εργαστηριακά τεστ για να αναλύσουν περίπου 50 τηλέφωνα ντους από 9
πόλεις σε 7 πολιτείες συμπεριλαμβανομένων της Νέας Υόρκης, του Σικάγο,
και του Ντένβερ.
Το συμπέρασμα τους ήταν ότι περίπου 30% των κεφαλών των ντους
είχαν ψηλά επίπεδα του βακτηρίδιου Mycobacterium
avium. Το μυκοβακτηρίδιο αυτό είναι παθογόνο και ευθύνεται
για πάθηση των πνευμόνων που προσβάλλει κυρίως άτομα με εξασθενημένο
ανοσοποιητικό σύστημα (ασθενείς με AIDS,
καρκινοπαθείς, μεταμοσχευμένοι, διαβητικοί, ηλικιωμένοι, έγκυοι,
βρέφη). Κάποτε όμως το εν λόγω μυκοβακτηρίδιο μπορεί να προσβάλει και
ανθρώπους που κατά τα άλλα είναι υγιείς.
Το τηλέφωνο του ντους που είναι μολυσμένο από το
Mycobacterium avium βγάζει σταγονίδια νερού
στον αέρα που περιέχουν το μυκοβακτηρίδιο. Τα πολύ μικρά αυτά
σταγονίδια εισπνέονται και μεταφέρουν τα μικρόβια βαθιά στους πνεύμονες.
Τα συμπτώματα που προκαλεί η μόλυνση των πνευμόνων από το
Mycobacterium avium περιλαμβάνουν κούραση,
έντονο επίμονο ξηρό βήχα, δύσπνοια, αδυναμία και κατάπτωση. Άτομα
με εξασθενημένη άμυνα του οργανισμού είναι πιο επιρρεπή στο να
παρουσιάσουν τα εν λόγω σημεία και συμπτώματα.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι μπορεί να ανιχνεύονται παθογόνα
μικρόβια σε νερά που παρέχονται από τα συστήματα υδροδότησης. Ωστόσο τα
παθογόνα μυκοβακτηρίδια βρέθηκαν να είναι σε συγκεντρώσεις 100 φορές
μεγαλύτερες από ότι μπορεί να υπάρχει στα νερά που παρέχονται στους
καταναλωτές από τις πόλεις.
Τα μυκοβακτηρίδια σχηματίζουν λεπτά βιοφίλμ στο εσωτερικό της
κεφαλής του ντους. Το κλειστό, σκοτεινό και υγρό περιβάλλον που
υπάρχει εκεί ευνοεί την ανάπτυξη τους. Αυτό σημαίνει ότι όταν κάποιος
κάνει ντους που έχει μολυσμένη τη κεφαλή, δέχεται στο πρόσωπο και στο
σώμα ιδιαίτερα μεγάλους αριθμούς του βακτηριδίου
Mycobacterium avium.
Σε τηλέφωνα ντους που ήσαν κατασκευασμένα από πλαστικό οι
συγκεντρώσεις των μυκοβακτηριδίων στα βιοφίλμ που δημιουργούνται στο
εσωτερικό τους ήσαν πολύ μεγαλύτερες από ότι σε μεταλλικά τηλέφωνα
ντους.
Οι ερευνητές προσπάθησαν με τη βοήθεια χλωρίνης να καθαρίζουν από τα
μικρόβια τα τηλέφωνα των ντους. Το αποτέλεσμα ήταν ακριβώς το αντίθετο
διότι αντί να εξαφανιστούν τα μικρόβια, η συγκέντρωση τους
τριπλασιάστηκε. Αυτό δείχνει ότι το συγκεκριμένο μυκοβακτηρίδιο είναι
ανθεκτικό στη χλωρίνη.
Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι το συγκεκριμένο μυκοβακτηρίδιο
υπάρχει συχνά σε κουρτίνες των ντους και σε θερμαινόμενες πισίνες. Η
ύπαρξη του μυκοβακτηριδίου συσχετίσθηκε με μια μορφή πνευμονίας.
Το ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο είναι επικίνδυνο να κάνουμε
ντους. Οι Αμερικανοί ερευνητές με βάση τα στοιχεία που συνέλεξαν
στις Ηνωμένες Πολιτείες και δημοσιεύουν, απαντούν ότι πιθανότατα δεν
είναι επικίνδυνο εάν το ανοσοποιητικό σύστημα του λουόμενου δεν έχει
πρόβλημα. Ωστόσο κάποιος βαθμός κινδύνου πιθανόν υπάρχει. Για τους ασθενείς με
μειωμένη άμυνα του οργανισμού χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή.
Για σκοπούς πρόληψης εισηγούνται:
- Τη χρήση μεταλλικών κεφαλών ντους παρά πλαστικών δεδομένου ότι
οι
τελευταίες φιλοξενούν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις των παθογόνων
μικροοργανισμών
- Αλλαγή της κεφαλής του ντους μερικές φορές το χρόνο διότι όπως
αναφέρουν χρειάζονται μερικοί μήνες για να συγκεντρωθεί ικανοποιητικός
αριθμός βακτηριδίων που είναι σε θέση να δημιουργήσει βιοφίλμ. Το
καθάρισμα του εσωτερικού της κεφαλής του ντους δεν βοηθά
- Το μπάνιο δεν δημιουργεί τις προϋποθέσεις εισπνοής των
μυκοβακτηριδίων σε αντίθεση με το ντους
Στις τελευταίες δεκαετίες οι περιπτώσεις πνευμονιών με τα
μυκοβακτηρίδια όπως το Mycobacterium avium
παρουσιάζουν σημαντική αύξηση. Είναι πιθανόν ότι επειδή περισσότεροι
άνθρωποι προτιμούν πλέον το ντους παρά το μπάνιο, αυτό να έχει συμβάλει
στην αύξηση των συγκεκριμένων μολύνσεων των πνευμόνων.
Στην οικογένεια των μυκοβακτηριδίων εντάσσεται και το
Mycobacterium tuberculosis που είναι
βακτηρίδιο που προκαλεί τη φυματίωση. Το
Mycobacterium avium είναι διαφορετικό και δεν προκαλεί φυματίωση
αλλά πνευμονία άλλης μορφής.
Η έρευνα αυτή μας πληροφορεί για μια πιθανή εστία που ευνοεί τις
μολύνσεις των πνευμόνων. Εκείνο που τώρα απαιτείται είναι να αποδειχθεί ότι
πράγματι η εν λόγω εστία αυξάνει τις πνευμονίες στους ανθρώπους,
ανοσοκατασταλμένους (με μειωμένη άμυνα) και άλλους.
Επιπρόσθετα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι υπάρχουν πολλές ανάλογες
εστίες μικροβίων στα σπίτια και αλλού στο περιβάλλον μας που χρειάζονται
διερεύνηση.