1. Τι είναι κορωνοϊοί;

Οι κορωνοϊοί είναι μια μεγάλη οικογένεια ιών που μπορούν να προκαλέσουν λοίμωξη σε ζώα και ανθρώπους. Στους ανθρώπους προκαλούν αναπνευστικές λοιμώξεις με ποικίλη σοβαρότητα. Εκτιμάται ότι οι κορωνοϊοί είναι υπεύθυνοι για ένα πολύ σημαντικό ποσοστό των κοινών κρυολογημάτων σε ενήλικες και παιδιά.

2. Τι είναι o νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2 και τι είναι COVID-19;

Ο νέος κορωνοϊός 2019-nCoV ονομάζεται τώρα SARS-CoV-2, ενώ η λοίμωξη που προκαλεί ονομάζεται COVID-19. O νέος αυτός ιός εμφανίστηκε στην Κίνα το Δεκέμβριο του 2019 και στη συνέχεια επιβεβαιώθηκε ότι πρόκειται για νέο κορωνοϊό και είναι μέλος της ίδιας μεγάλης οικογένειας με τους προηγούμενους κορωνοϊούς SARS και MERS.

Η μετάδοση του ιού γίνεται από άτομο σε άτομο μέσω του αναπνευστικού, με σταγονίδια από τη μύτη ή το στόμα, από άτομα που βήχουν ή φτερνίζονται. Για αυτό τον λόγο οι πιθανότητες μετάδοσης από κάποιο άτομο με συμπτώματα είναι περισσότερες. Η μετάδοση από ένα ασυμπτωματικό άτομο που μπορεί να φέρει τον ιό είναι πολύ χαμηλή. Χαμηλός είναι και ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού μέσω κοπράνων.

4. Πόση είναι η περίοδος επώασης του νέου κορωνοϊού;

Η περίοδος επώασης του ιού είναι ο χρόνος από την στιγμή που μολύνεται κάποιος από τον ιό μέχρι την έναρξη των συμπτωμάτων της νόσου. Ο χρόνος αυτός κυμαίνεται από 1-14 ημέρες.

ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. Ποια είναι τα συμπτώματα της λοίμωξης COVID-19;

Τα συνήθη συμπτώματα της νόσου είναι πυρετός, βήχας, πονόλαιμος, ρινική καταρροή, δυσκολία αναπνοής και μυαλγίες. Οι ασθενείς μπορούν να παρουσιάσουν από απλό κρυολόγημα μέχρι ήπια, μέτρια ή σοβαρή λοίμωξη, συμπεριλαμβανομένης σοβαρής πνευμονίας, σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας, σηψαιμία και σηπτικό σοκ.

2. Ο νέος κορωνοϊός επηρεάζει μόνον τους ηλικιωμένους ή και άτομα νεότερης ηλικίας;

Άτομα όλων των ηλικιών μπορούν να μολυνθούν από τον νέο κορωνοϊό. Ηλικιωμένοι και άτομα με προϋπάρχουσες ιατρικές παθήσεις φαίνεται να είναι πιο ευάλωτοι στην λοίμωξη από τον ιό.

3. Πόσοι ασθενείς εμφανίζουν σοβαρή νόσο και ποια άτομα κινδυνεύουν περισσότερο;

Οι περισσότεροι ασθενείς (περίπου το 80%) εμφανίζουν ήπια νόσο. Σοβαρή νόσο είναι πιθανότερο να εμφανίσουν τα άτομα που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου (π.χ. ηλικιωμένοι, καρδιοπαθείς, άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, ηπατοπάθειες ή πνευμονοπάθειες). Σε περίπτωση βαρύτερης νόσησης, ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει σοβαρή πνευμονία και να χρειαστεί νοσηλεία σε νοσοκομείο. Και σε αυτή την περίπτωση οι περισσότεροι ασθενείς φαίνεται να θεραπεύονται χωρίς πολύ σοβαρές επιπλοκές. Να τονιστεί ότι το ποσοστό θνησιμότητας είναι χαμηλό και είναι περίπου 2%.

4. Πόσο πιθανόν είναι να μολυνθώ από τον νέο κορωνοϊό;

Κίνδυνος μόλυνσης υπάρχει εάν τις τελευταίες 14 μέρες έχετε ταξιδέψει σε χώρες με συνεχόμενη επιδημία στη κοινότητα ή έχετε έρθει σε επαφή με επιβεβαιωμένο ή ύποπτο κρούσμα του κορωνοϊού.

5. Υπάρχει θεραπεία για την λοίμωξη που προκαλείται από τον νέο κορωνοϊό;

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη θεραπεία, επομένως η προσέγγιση που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ασθενών με λοίμωξη από τον νέο κορωνοϊό είναι η αντιμετώπιση των κλινικών συμπτωμάτων. Η υποστηρικτική φροντίδα μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για τους ασθενείς αυτούς.

6. Πότε πρέπει κάποιος να ελεγχθεί για COVID-19;

Εάν έχει οξεία λοίμωξη του αναπνευστικού (αιφνίδια έναρξη νόσου, με τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω συμπτώματα: πυρετό, βήχα, δύσπνοια), με ή χωρίς ανάγκη νοσηλείας ΚΑΙ τουλάχιστον ένα από τα παρακάτω επιδημιολογικά κριτήρια, εντός των τελευταίων 14 ημερών πριν από την έναρξη των συμπτωμάτων: Στενή επαφή με πιθανό ή επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης από τον νέο κορωνοϊο SARS-CoV-2 ή Ιστορικό ταξιδιού σε πληττόμενες από τον SARS-CoV-2 περιοχές με βάση τα τρέχοντα επιδημιολογικά δεδομένα. Κάθε ύποπτο κρούσμα θα πρέπει να υποβάλλεται ΑΜΕΣΑ σε εργαστηριακό έλεγχο για τον ιό SARS-CoV-2.

7. Πότε κάποιος πρέπει να υποβάλλεται σε εργαστηριακό έλεγχο για τον νέο κορωνοϊό;

Αν κάποιος πληρεί τα επιδημιολογικά και κλινικά κριτήρια (όπως αναφέρθηκε ερ. 6) θα πρέπει άμεσα να επικοινωνήσει τηλεφωνικώς με τον προσωπικό του ιατρό ή στο τηλεφωνικό κέντρο 1420. Εάν ο ιατρός σας ή οι επαγγελματίες υγείας στο 1420 πιστεύουν ότι υπάρχει ανάγκη για εργαστηριακή εξέταση θα σας ενημερώσει για τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί. Στην Κύπρο ο εργαστηριακός έλεγχος γίνεται στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου.

ΠΡΟΛΗΨΗ

1. Τι μπορώ να κάνω για να προστατευθώ και να αποτρέψω την εξάπλωση του ιού;

Πλένετε τα χέρια σας σε τακτά χρονικά διαστήματα με τρεχούμενο νερό και σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Χρησιμοποιείτε αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα. Όταν βήχετε ή φτερνίζεστε χρησιμοποιείτε χαρτομάντηλα μιας χρήσης και πετάτε τα χρησιμοποιημένα χαρτομάντηλα σε κλειστό κάδο απορριμμάτων ή χρησιμοποιήστε το εσωτερικό του αγκώνα σας. Αποφύγετε την επαφή χεριών με το στόμα, τη μύτη και τα μάτια σας. Κρατάτε απόσταση ενός μέτρου από ένα άτομο που φαίνεται να είναι άρρωστο με συμπτώματα γρίπης. Μείνετε ενημερωμένοι για τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με το COVID-19.

2. Πρέπει να φορέσω μάσκα για να προστατεύσω τον εαυτό μου;

Οι μάσκες προσώπου βοηθούν στη πρόληψη της περαιτέρω διάδοσης της λοίμωξης από ασθενείς στους άλλους γύρω τους. Δεν φαίνεται να είναι αποτελεσματικές στην προστασία αυτών που δεν έχουν μολυνθεί με τον ιό για αυτό δεν συνίσταται η χρήση της. Η χρήση μάσκας συστήνεται στους επαγγελματίες υγείας και στους ανθρώπους που φροντίζουν ασθενείς που έχουν προσληφθεί με τον ιό.

3. Υπάρχει εμβόλιο κατά του νέου κορωνοϊου;

Επί του παρόντος δεν υπάρχουν εμβόλια κατά των κορωνοϊών.

4. Σε ποια άτομα συστήνεται κατοίκον περιορισμός;

Στα άτομα που έχουν ταξιδέψει τις τελευταίες 14 μέρες σε χώρες/επαρχίες με συνεχιζόμενη επιδημία στην κοινότητα και δεν έχουν εμφανίσει προς το παρόν κλινικά συμπτώματα. Οι χώρες/επαρχίες μπορούν να αλλάξουν ανάλογα με την εξέλιξη της επιδημίας. Μπορείτε να ενημερώνεστε από το τηλε­φωνικό κέντρο 1420.

ΖΩΑ, ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΠΑΚΕΤΩΝ

1. Μπορούν οι άνθρωποι να μολυνθούν από τα ζώα ή μπορεί κάποιος να μολυνθεί από το κατοικίδιο του;

Οι κορωνοϊοί είναι μεγάλη οικογένεια ιών και κάποιοι από αυτούς συναντώνται και στα ζώα. Σπάνια οι άνθρωποι μολύνονται με αυτούς τους ιούς. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα κατοικίδια ζώα όπως γάτες και σκύλοι μπορούν να μολυνθούν ή να μεταδώσουν τον νέο αυτό κορωνοϊό. (https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses)

2. Είναι ασφαλές να λαμβάνω ένα πακέτο από μια περιοχή όπου έχει αναφερθεί COVID-19;

Η πιθανότητα μετάδοσης του ιού από άτομο που έχει τον ιό σε ένα πακέτο είναι χαμηλή, καθώς και ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού από ένα γράμμα ή πακέτο που έχει μετακινηθεί, ταξιδέψει και εκτεθεί σε διαφορετικές συνθήκες και θερμοκρασίες είναι εξίσου μικρός. (https://www.who.int/news-room/q-a-detail/q-a-coronaviruses)

ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

1. Είναι ασφαλές να ταξιδέψω;

Όσοι κύπριοι πολίτες βρίσκονται ή προτίθενται να ταξιδέψουν στο εξωτερικό λόγω της συνεχιζόμενης μετάδοσης του κορωνοϊού σε διάφορες χώρες συστήνεται όπως αποφεύγουν κυρίως να ταξιδέψουν σε χώρες/περιοχές που έχουν παρουσιάσει μεγάλο αριθμό κρουσμάτων και γενικότερα να περιορίσουν τα ταξίδια τους στα απαραίτητα. Τονίζεται ότι, καθώς η επιδημία εξελίσσεται, οι πληροφορίες ενδέχεται να αλλάζουν.

Πηγή και προσαρμογή: Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών Κυπριακής Δημοκρατίας

Συνίσταται όπως παρακολουθείτε τις εξελίξεις και ενημερώνεστε από τις επίσημες ανακοινώσεις του Υπουργείου Υγείας, οι οποίες αναρτώνται στην ειδική ιστοσελίδα του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών στη διεύθυνση www.pio.gov.cy/coronavirus

Υπουργείο Υγείας Ιατρικές Υπηρεσίες και Υπηρεσίες Δημόσιας Υγείας Λευκωσία 5 Μαρτίου 2020