Το φύσημα στην καρδία είναι ένας επιπρόσθετος ή ασυνήθιστος ήχος που ακούγεται όταν πάλλεται η καρδία. Τα καρδιακά φυσήματα μπορεί να είναι έντονα ή απαλά και στις περισσότερες περιπτώσεις είναι αθώα.

Η ένταση του φυσήματος, ο εντοπισμός του, η σχέση του με τη συστολή ή διαστολή της καρδίας, η ύπαρξη ή όχι άλλων κλινικών σημείων ή συμπτωμάτων, επιτρέπουν στους γιατρούς να αξιολογήσουν κατά πόσο ένα φύσημα είναι αθώο ή σχετίζεται με μια παθολογική κατάσταση της καρδίας.

Το καρδιακό φύσημα μπορεί να υπάρχει κατά τη συστολή της καρδίας ή κατά τη διαστολή. Κάποτε το φύσημα μπορεί να είναι συνεχές. Το συνεχές φύσημα σχετίζεται συχνά με καρδιακή πάθηση.

Το συστολικό φύσημα αξιολογείται ανάλογα με την ένταση του. Στο πιο αδύναμο δίνεται ο βαθμός 1/6 ενώ στο πιο έντονο δίνεται ο βαθμός 6/6.

1. Τα πρώτα είναι αυτά που προκαλούνται λόγω κυκλοφορίας του αίματος στα καρδιακά διαμερίσματα, τα αγγεία ή τις βαλβίδες χωρίς όμως να υπάρχει ανατομική ανωμαλία η δυσλειτουργία των βαλβίδων. Γι' αυτό τα εν λόγω καρδιακά φυσήματα αποκαλούνται λειτουργικά ή αθώα ή ακόμη φυσιολογικά φυσήματα
    
2. Η δεύτερη κατηγορία καρδιακών φυσημάτων είναι αυτά που δημιουργούνται λόγω ανατομικών ανωμαλιών των δομών της καρδίας, στένωσης βαλβίδων ή βαλβιδικής ανεπάρκειας. Τα φυσήματα αυτά είναι οργανικά και σχετίζονται με καρδιακή παθολογία.

Τα καρδιακά φυσήματα μπορούν επίσης να προκληθούν και από καταστάσεις στις οποίες δεν υπάρχει μια πάθηση στις δομές της καρδίας. Η αναιμία, η εγκυμοσύνη, ο υπερθυρεοειδισμός, ο πυρετός είναι αιτίες καρδιακού φυσήματος.

Το φύσημα στην καρδία μπορεί να προκαλείται από ελαττωματικές καρδιακές βαλβίδες. Γίνεται αντιληπτό κατά την εξέταση του ασθενούς με το στηθοσκόπιο.

Στους ενήλικες οι συχνότερες αιτίες καρδιακών φυσημάτων είναι οι παθήσεις των βαλβίδων. Προκαλούνται από μολύνσεις, την αύξηση της ηλικίας και άλλες ασθένειες.

Η στένωση μιας καρδιακής βαλβίδας δημιουργεί το φύσημα κατά τη διέλευση του αίματος. Επίσης φύσημα δημιουργείται όταν η καρδιακή βαλβίδα δεν μπορεί να κλείνει κανονικά.

Η ανεπάρκεια κλεισίματος μιας βαλβίδας προκαλεί αναστροφή αίματος. Το αίμα δηλαδή διαφεύγει προς τα πίσω δια μέσου της ελαττωματικής βαλβίδας η οποία ενώ έπρεπε να παραμένει κλειστή, αντίθετα αφήνει το αίμα να διαφεύγει προς τα πίσω.

Τα λειτουργικά ή αθώα φυσήματα της καρδίας, είναι πολύ συχνά στα παιδιά. Τα φυσήματα αυτά μπορεί να εξαφανίζονται και να επανεμφανίζονται. Ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών μπορεί να παρουσιάζουν λειτουργικό καρδιακό φύσημα σε κάποια στιγμή της ζωής τους.

Όταν τα παιδιά έχουν πυρετό ή όταν αυξάνεται η καρδιακή τους συχνότητα για διάφορους λόγους, τα αθώα λειτουργικά φυσήματα μπορούν να γίνονται πιο δυνατά ή πιο απαλά. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα εν λόγω φυσήματα είναι παθολογικά.

Τα περισσότερα λειτουργικά καρδιακά φυσήματα εξαφανίζονται όταν τα παιδιά φτάνουν στην ενήλικη ζωή. Κάποτε παραμένουν και στην ενήλικη ζωή.

Τα παθολογικά καρδιακά φυσήματα στα παιδιά, οφείλονται σε συγγενείς καρδιοπάθειες. Υπολογίζεται ότι 1% των παιδιών γεννιούνται με συγγενείς καρδιοπάθειες.

Σε μερικές περιπτώσεις όταν ο γιατρός διαπιστώσει σε ένα ασθενή παιδί ή ενήλικα καρδιακό φύσημα, μπορεί να ζητήσει περαιτέρω διερεύνηση για να διακριβώσει κατά πόσο το φύσημα είναι αθώο ή παθολογικό.

Η αξιολόγηση της ανατομικής κατάστασης και της λειτουργίας της καρδίας με υπερηχογράφημα επιτρέπει το διαχωρισμό των αθώων λειτουργικών φυσημάτων από τα παθολογικά φυσήματα.

Για τα φυσιολογικά λειτουργικά φυσήματα που υπάρχουν σε παιδιά, δεδομένου ότι δεν υπάρχει άλλο καρδιακό πρόβλημα, δεν χρειάζονται φάρμακα ή αλλαγές στη διατροφή.

Επίσης οι δραστηριότητες του παιδιού δεν επηρεάζονται και το παιδί με λειτουργικό καρδιακό φύσημα μπορεί να είναι εξίσου δραστήριο όπως τα άλλα παιδιά.