Ο λόξυγγας είναι ένα σύνθετο αντανακλαστικό. Οφείλεται στην ξαφνική σύσπαση του διαφράγματος και των μεσοπλεύριων μυών. Προκαλείται μια γρήγορη και ακούσια εισπνοή που τελειώνει με κλείσιμο του λάρυγγα προκαλώντας έτσι το χαρακτηριστικό ήχο του λόξυγγα.

Στις περισσότερες περιπτώσεις συσπάται μόνο η μια πλευρά του διαφράγματος. Στο 80% των περιπτώσεων συσπάται η αριστερή μεριά του διαφράγματος.

Ο λόγος για τον οποίο έχουμε λόξυγγα είναι άγνωστος. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο λόξυγγας είναι φυσιολογικό φαινόμενο. Παρατηρείται ακόμη και σε έμβρυα κατά το τρίτο τρίμηνο της κύησης. Επίσης υπάρχουν και πολλά ζώα που μπορούν να έχουν λόξυγγα.

Το νευρικό αντανακλαστικό που προκαλεί το λόξυγγα μπορεί να ενεργοποιηθεί από διάφορους παράγοντες όπως:

1. Συναισθηματικό στρες
 
2. Διέγερση
 
3. Διάταση του στομαχιού λόγω υπερκατανάλωσης φαγητού, αεριούχων αναψυκτικών ή υπερβολικού αέρα
 
4. Απότομες αλλαγές θερμοκρασίας όπως αυτές που προκαλούνται όταν πίνουμε ένα ζεστό ρόφημα
 
5. Κατάχρηση αλκοόλ
 
6. Κάπνισμα.

Στις περισσότερες περιπτώσεις ο λόξυγγας είναι παροδικός, διαρκεί για λίγο και υποχωρεί. Σε σπάνιες περιπτώσεις διαρκεί περισσότερο και δυνατό να σχετίζεται με ασθένειες.

Οι ειδικοί διαχωρίζουν τις ακόλουθες καταστάσεις όπου παρατηρείται για μεγάλο χρόνο λόξυγγας:

1. Παρατεταμένος λόξυγγας: Επεισόδια λόξυγγα που επαναλαμβάνονται για 48 περίπου ώρες
    
2. Επίμονος λόξυγγας: Επεισόδια λόξυγγα που διαρκούν για περισσότερο από 48 ώρες αλλά για λιγότερο από ένα μήνα
    
3. Ανθεκτικός λόξυγγας: Λόξυγγας που διαρκεί για δύο μήνες ή περισσότερο

Ο ανθεκτικός λόξυγγας μπορεί να οφείλεται σε ασθένειες και να προκαλεί προβλήματα. Ο ασθενής μπορεί να δυσκολεύεται να τρώει, χάνει βάρος, αφυδατώνεται και δυσκολεύεται να κοιμηθεί. Πολύ σπάνια ο λόξυγγας μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο.

Ασθένειες που ερεθίζουν ή προκαλούν βλάβες σε νεύρα στο θώρακα και στο αναπνευστικό σύστημα, μπορούν να προκαλούν λόξυγγα. Τέτοιες ασθένειες είναι η λαρυγγίτιδα, η βρογχοκήλη, όγκοι του λαιμού, μολύνσεις κοντά στο διάφραγμα, η διαφραγματοκήλη, η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.

Επίσης η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η νεφρική ανεπάρκεια, οι ωτίτιδες και σπανιότερα το ανεύρυσμα αορτής και η κατά πλάκας σκλήρυνση δυνατό να προκαλούν λόξυγγα.

Η αντιμετώπιση των ασθενών με επίμονο ή παρατεταμένο λόξυγγα περιλαμβάνει αρχικά τη θεραπεία μιας παθολογικής κατάστασης που πιθανόν να είναι η αιτία πρόκλησης του.

Πολλά λέγονται και συστήνονται για την αντιμετώπιση και διακοπή του λόξυγγα. Ο συνήθης λόξυγγας υποχωρεί μετά από λίγο μόνος του.

Για λόξυγγα που διαρκεί περισσότερο, υπάρχουν διάφορες τεχνικές που προτείνονται αλλά είναι άγνωστο πόσο πραγματικά βοηθούν.

Η συγκράτηση της αναπνοής, η πόση νερού από την απέναντι μεριά του ποτηριού, το δάγκωμα σε λεμόνι, η γαργάρα με κρύο νερό είναι μεταξύ αυτών που προτείνονται αλλά στις πλείστες περιπτώσεις δεν υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας των μεθόδων αυτών.

Φάρμακα που μπορούν να μειώνουν το λόξυγγα και για τα οποία υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας τους, είναι η χλωρπρομαζίνη, η μετοκλοπραμίδη και η μπακλοφένη.

Υπάρχουν φάρμακα που προκαλούν λόξυγγα όπως η μιδαζολάμη, η διγοξίνη και μερικά χημειοθεραπευτικά φάρμακα.

Σε περιπτώσεις ανθεκτικού λόξυγγα, έχουν δοκιμασθεί διάφορες άλλες μέθοδοι με αβέβαια έκβαση όπως η ύπνωση, ο βελονισμός και χειρουργικές επεμβάσεις επί του φρενικού νεύρου που είναι το νεύρο του διαφράγματος.

Τελειώνοντας θέλουμε να τονίσουμε ότι ο λόξυγγας είναι μια συχνή, φυσιολογική κατάσταση. Στις περισσότερες περιπτώσεις ανεξάρτητα από οποιαδήποτε τεχνική που θα χρησιμοποιηθεί, ο λόξυγγας υποχωρεί από μόνος του.

Σπανιότερα υπάρχουν περιπτώσεις παρατεταμένου, επίμονου ή ανθεκτικού λόξυγγα. Στις καταστάσεις αυτές πρέπει να αναζητηθεί μια πάθηση που πιθανόν να προκαλεί το λόξυγγα. Η αντιμετώπιση της γενεσιουργού νόσου είναι και η θεραπεία του λόξυγγα.