Οι άνθρωποι που πάσχουν από χρόνιο πόνο, γνωρίζουν καλά ότι αυτός επηρεάζει αρνητικά την ικανότητα τους να εργάζονται, να κοιμούνται και να έχουν άλλες δραστηριότητες που αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της ζωής καλής ποιότητας.

Ωστόσο, ο χρόνιος πόνος δεν είναι μόνο αιτία σωματικών ενοχλήσεων αλλά εξασθενίζει τη μνήμη και μειώνει τις δυνατότητες συγκέντρωσης του ασθενούς. Το γεγονός αυτό, μειώνει τις γνωστικές τους δεξιότητες.

Σε έρευνα που έγινε στον Καναδά από γιατρούς νοσοκομείου του πανεπιστήμιου της Αλμπέρτα, βρέθηκε ότι το 67% των ασθενών με χρόνιο πόνο παρουσιάζουν σημαντικές διαταραχές της προσοχής και της μνήμης.

Ο χρόνιος πόνος σύμφωνα με τα ευρήματα των Καναδών επιστημόνων, αλλοιώνει ένα από του βασικούς μηχανισμούς που ρυθμίζουν τη γνώση στον εγκέφαλο μας. Συγκεκριμένα, διακόπτεται ο μηχανισμός συντήρησης της μνήμης που είναι βασικό στάδιο μέχρι την αποθήκευση των πληροφοριών στον εγκέφαλο για μακροχρόνια χρήση. Κατά κάποιο τρόπο, ο χρόνιος πόνος αφαιρεί από τις δυνατότητες των ανθρώπων στο γνωσιακό τομέα.

Στη συγκεκριμένη έρευνα, οι 24 συμμετέχοντες έπασχαν από χρόνιο πόνο για 6 μήνες ή περισσότερο. Υποβλήθηκαν σε τεστ σε ηλεκτρονικούς υπολογιστές για αξιολόγηση της μνήμης εργασίας και νευροψυχολογικές δοκιμασίες για να ελεγχθούν οι δυνατότητες προσοχής και συγκέντρωσης τους. Οι διάφορες αξιολογήσεις έγιναν σε μέρες που οι ασθενείς είχαν πόνο και σε μέρες που παρουσίαζαν λιγότερο πόνο.

Στις ημέρες με λιγότερο πόνο αξιολογήθηκαν μετά που πήραν θεραπεία για μείωση του πόνου που ήταν μέρος της συνολικής αγωγής που λάμβαναν. Στις μέρες με πόνο, οι συμμετέχοντες αξιολογούνταν χωρίς θεραπεία όταν δήλωναν ότι ο πόνος τους βρισκόταν στον πιο έντονο βαθμό.

Οι 16 ασθενείς, δηλαδή το 67% παρουσίαζαν κλινικές μειονεξίες εξαιτίας του πόνου την ημέρα της αξιολόγησης. Οι υπόλοιποι 8  ή το 33% δεν είχαν κλινικές μειονεξίες εξαιτίας του πόνου κατά την εν λόγω μέρα.

Παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των ασθενών που ελέγχθηκαν στην μελέτη των Καναδών γιατρών είναι μικρός, εντούτοις τα αποτελέσματα έχουν στατιστική σημασία η οποία πρέπει να προβληματίσει.

Πράγματι, ας αναλογιστούμε ότι το 44% του πληθυσμού στην Ευρώπη, Ηνωμένες Πολιτείες και Καναδά, βιώνει συχνά πόνο. Από αυτό το ποσοστό, το 25% έχει έντονο χρόνιο πόνο.

Τα πιο πάνω δεδομένα καταδεικνύουν ότι οι αρνητικές συνέπειες του χρόνιου πόνου στο κοινωνικό σύνολο είναι πολύ σοβαρότερες από ότι νομίζουμε.

Οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και τονίζουν ότι το πρόβλημα του χρόνιου πόνου έχει τόσο μεγάλο κόστος για την κοινωνία που επιβάλλεται όπως η αντιμετώπιση  του, καταστεί μια προτεραιότητα του τομέα της δημόσιας υγείας.

Ο χρόνιος πόνος χαρακτηρίζεται από πολύ μεγαλύτερη χρονική διάρκεια από ότι ο οξύς πόνος. Διαρκεί από ένα μήνα μέχρι πολλά χρόνια. Διαχρονικά αυξομειώνεται ή ακόμη παραμένει σταθερός. Επηρεάζει αρνητικά τον ύπνο, μειώνει την όρεξη και προκαλεί κατάθλιψη.

Επιπρόσθετα βλέπουμε τώρα ότι βλάπτει τη μνήμη, τη συγκέντρωση, την προσοχή και τις γνωστικές ικανότητες των πασχόντων.

Ο χρόνιος πόνος είναι συχνότερος στους ενήλικες και ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους. Οι συχνότερες μορφές χρόνιου πόνου είναι ο πονοκέφαλος, ο πόνος του κάτω μέρους της πλάτης, ο πόνος λόγω καρκίνου και αρθρίτιδας.

Επίσης πολύ συχνοί είναι οι χρόνιοι πόνοι λόγω λόγω βλαβών στα νεύρα, οι νευρογενείς πόνοι. Οι βλάβες μπορεί να δημιουργηθούν είτε στα περιφερικά νεύρα (όπως στη διαβητική νευροπάθεια) είτε στο κεντρικό νευρικό σύστημα δηλαδή στον εγκέφαλο ή στο νωτιαίο μυελό.

Οι ψυχογενείς χρόνιοι πόνοι, είναι μια μορφή πόνων που υπάρχουν χωρίς να οφείλονται σε μια ασθένεια ή τραυματισμό ή οποιοδήποτε αντικειμενικό εύρημα βλάβης εντός ή εκτός του νευρικού συστήματος.

Οι έρευνες για την ανεύρεση των μηχανισμών που προκαλούν το χρόνιο πόνο και για καλύτερη αντιμετώπιση του σοβαρού αυτού προβλήματος, συνεχίζονται σε πολλά επίπεδα.

Η θεραπεία για τον χρόνιο πόνο ανάλογα με την περίπτωση, περιλαμβάνει φάρμακα, βελονισμό, τοπικό ηλεκτρικό ερεθισμό, χειρουργική προσέγγιση, εγκεφαλικό ερεθισμό, ψυχοθεραπεία, χαλάρωση, συμπεριφορική γνωσιακή θεραπεία και άλλες. Ορισμένοι γιατροί χρησιμοποιούν εικονικά φάρμακα (πλασέμπο) τα οποία σε μερικές περιπτώσεις, καταφέρνουν να μειώνουν ή να εξαλείψουν το χρόνιο πόνο.