Οι γυναίκες μπροστά στον πόνο είναι ισχυρότερες. Αντέχουν περισσότερο τις οδυνηρές εμπειρίες παρά οι άνδρες και μπορούν να συνεχίσουν τις δραστηριότητες τους έστω και εάν υποστούν κάτι που τις κάνει να πονούν ιδιαίτερα.

Η διαφορά στην αντοχή του πόνου μεταξύ των δύο φύλων, είναι ένας πολύ ενδιαφέρον τομέας. Η εξακρίβωση των παραγόντων που συμβάλλουν στη ιδιαιτερότητα αυτή, θα μπορούσε να βοηθήσει στην καλύτερη καταπολέμηση του πόνου γενικά.

Υπήρχε πάντοτε, δια μέσου των αιώνων, η υποψία ότι οι γυναίκες είναι πιο δυνατές μπροστά στον πόνο. Ίσως το γεγονός ότι οι γυναίκες μπορούν και αντέχουν την οδυνηρή εμπειρία του τοκετού, να έδειχνε στους ανθρώπους ότι οι γυναίκες πρέπει να έχουν κάποια ξεχωριστά χαρίσματα, που τους επιτρέπουν να καταπολεμούν καλύτερα τον πόνο.

Ακόμη το γεγονός ότι κάθε μήνα υποβάλλονται στους πόνους της περιόδου τους, να τις καθιστά πιο ψύχραιμες και έτοιμες να αντιμετωπίσουν μια νέα οδυνηρή εμπειρία.

Ποιοι όμως είναι οι καθαρά οργανικοί, βιοχημικοί παράγοντες που διαφοροποιούν τις γυναίκες από τους άνδρες, με αποτέλεσμα αυτές να είναι πιο δυνατές μπροστά στον πόνο;

Το όπλο των γυναικών για την καταπολέμηση του πόνου είναι οι γυναικείες σεξουαλικές ορμόνες, τα οιστρογόνα. Τα οιστρογόνα παράγονται από τις ωοθήκες σε μεγάλες ποσότητες κατά την ηλικία της αναπαραγωγής αλλά και σε μικρότερο βαθμό μετά την εμμηνόπαυση.

Τα οιστρογόνα εκτός από το ρόλο τους στην αναπαραγωγή, παίζουν και ένα σημαντικό ρόλο στον εγκέφαλο. Επιδρούν στα κέντρα που αντιλαμβάνονται τον πόνο στον εγκέφαλο.

Συγκεκριμένα όταν τα επίπεδα των οιστρογόνων στο αίμα είναι ψηλά, οι ενδορφίνες παράγονται και αποθηκεύονται σε μεγαλύτερο βαθμό σε διάφορα μέρη του εγκεφάλου. Οι ενδορφίνες είναι χημικές ουσίες που παράγονται από τον ανθρώπινο εγκέφαλο και έχουν δράση ανάλογη των οπιοειδών όπως η μορφίνη.

Οι ενδορφίνες μειώνουν τον πόνο και κάνουν το άτομο να νιώθει καλά. Έτσι σε περίπτωση πόνου, η γυναίκα μπορεί να αντέξει και να ανταποκριθεί καλύτερα. Λίγο πριν από τον τοκετό, τα επίπεδα των οιστρογόνων αυξάνονται σημαντικά, με αποτέλεσμα να ενισχύεται ουσιαστικά η ικανότητα τους να αντιμετωπίζουν τον πόνο.

Σε πειράματα που έγιναν με θηλυκούς ποντικούς, εξετάστηκε η αντοχή στον πόνο σε ζώα τα οποία είχαν τις ωοθήκες τους και σε ζώα στα οποία αφαιρέθηκαν οι ωοθήκες τους. Τα ζώα με ωοθήκες άντεχαν περισσότερο, λόγω του ότι διατηρούσαν την ικανότητα να παράγουν τα οιστρογόνα.

Σε ανάλογα πειράματα με αρσενικά ζώα, η τεστοστερόνη, η ανδρική σεξουαλική ορμόνη, δεν φάνηκε να επηρεάζει την εμπειρία του πόνου.

Ακόμη ένα γεγονός, που δείχνει την ευεργετική επίδραση των γυναικείων σεξουαλικών ορμονών στην αίσθηση του πόνου, είναι η εμμηνόπαυση. Μετά το τέλος της αναπαραγωγικής τους ζωής, οι γυναίκες δεν παράγουν πλέον τόσο ψηλές ποσότητες οιστρογόνων. Ίσως αυτός να είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους οι γυναίκες στη φάση αυτή της ζωής τους να νιώθουν περισσότερους πόνους και να είναι πιο ευάλωτες στις οδυνηρές εμπειρίες.

Σίγουρα η αίσθηση και αντίληψη του πόνου επηρεάζονται από οργανικούς καθαρά βιοχημικούς παράγοντες όπως οι γυναικείες σεξουαλικές ορμόνες.

Παράλληλα όμως επηρεάζονται και από ψυχολογικούς παράγοντες. Εξάλλου οι νευρικές οδοί που φέρνουν τον πόνο στον εγκέφαλο, καταλήγουν στο κέντρο αισθημάτων του εγκεφάλου.

Ο τρόπος με τον οποίο κάποιο άτομο αντιδρά στον πόνο επηρεάζεται και από τον τρόπο εκπαίδευσης του, από την πολιτιστική του ιδιομορφία και από τις προηγούμενες εμπειρίες του. Επειδή οι γυναίκες είναι προετοιμασμένες για τον πόνο, λόγω των μηνιαίων πόνων στους οποίους υποβάλλονται εξ' αιτίας της έμμηνου ρύσης τους και λόγω των τοκετών, είναι περισσότερο προετοιμασμένες για να αντιμετωπίσουν μια νέα οδυνηρή κατάσταση.

Αναμφίβολα ακόμη έχουμε πολλά να μάθουμε για τη φυσιολογία του πόνου και για τους διαφορετικούς μηχανισμούς που ρυθμίζουν τον πόνο στους άνδρες και στις γυναίκες.

Η κατανόηση αυτών που συμβαίνουν ίσως να επιτρέψουν μια καλύτερη καταπολέμηση του πόνου. Περιμένοντας όμως βλέπουμε να επιβεβαιώνεται σταδιακά αυτό που πολλοί υποπτεύονταν, ότι σε βιολογικό επίπεδο, οι γυναίκες αποτελούν τελικά το ισχυρό φύλο.