Το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου ή σπαστική κολίτιδα, είναι από τις συχνότερες διαταραχές του πεπτικού συστήματος. Επηρεάζονται μέχρι 20% των ενηλίκων που σε κάποια φάση της ζωής τους παρουσιάζουν το σύνδρομο.
Πρόκειται για μια λειτουργική ανωμαλία του εντέρου. Δεν υπάρχουν τεστ που να δείχνουν ότι η πάθηση αυτή οφείλεται σε οργανική ανωμαλία της δομής του εντέρου.
Το σύνδρομο είναι συχνότερο μεταξύ 20 και 40 ετών. Οι γυναίκες προσβάλλονται με μεγαλύτερη συχνότητα οπό τους άνδρες. Για κάθε 3 γυναίκες προσβάλλεται μόνο 1 άνδρας από το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου.
Τα συχνότερα σημεία και συμπτώματα της νόσου είναι:
1. Φούσκωμα και υπερβολικά αέρια στο έντερο (μετεωρισμός), ιδιαίτερα μετά από το φαγητό
2. Πόνοι στην κοιλιά (υποχωρούν μετά την κένωση)
3. Εναλλαγή δυσκοιλιότητας και διάρροιας
4. Αίσθημα άμεσης ανάγκης αφόδευσης
5. Ανώμαλες μορφές κοπράνων που περιλαμβάνουν και βλέννες.
Έχουν ορισθεί κριτήρια τα οποία βοηθούν στην τοποθέτηση της διάγνωσης. Τα κριτήρια αυτά απαιτούν τα ακόλουθα για τη διάγνωση του σύνδρομου ευερέθιστου εντέρου:
1. Πόνος ή ενοχλήσεις στην κοιλιά για τουλάχιστον 12 εβδομάδες για περίοδο 12 μηνών που προηγήθηκαν. Οι 12 αυτές εβδομάδες δεν είναι υποχρεωτικό να είναι συνεχόμενες
2. Ο πόνος ή οι ενοχλήσεις στην κοιλιά, πρέπει να έχουν 2 από τα ακόλουθα 3 χαρακτηριστικά:
α) Ανακουφίζονται από την αφόδευση
β) Όταν αρχίζουν, παρατηρείται και αλλαγή στη συχνότητα αφόδευσης
γ) Όταν αρχίζουν, παρατηρείται αλλαγή στη μορφή των κοπράνων και στο πώς φαίνονται αυτά.
Οι παράγοντες που επιδεινώνουν το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου περιλαμβάνουν:
- Το στρες
- Την κατανάλωση μεγάλων γευμάτων
- Τα γεύματα πλούσια σε λίπη ή με ψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες
- Την περίοδο.
Το αίμα στα κόπρανα δεν περιλαμβάνεται συνήθως στα συμπτώματα της σπαστικής κολίτιδας. Εάν παρατηρηθεί αίμα στα κόπρανα είναι απαραίτητο να ζητηθεί ιατρική συμβουλή.
Τα φαγητά δεν είναι αιτία του συνδρόμου. Υπάρχουν όμως ασθενείς που πάσχουν από τη νόσο και οι οποίοι παρατηρούν ότι μετά από κατανάλωση ορισμένων τροφών, το σύνδρομο τους επιδεινώνεται.
Οι ασθενείς με δυσανεξία στη λακτόζη, βλέπουν ότι μετά από την πόση γάλατος ή κατανάλωση άλλων γαλακτοκομικών προϊόντων, τα συμπτώματα τους επιδεινώνονται. Στις περιπτώσεις αυτές πρόκειται για οργανική ασθένεια που οφείλεται στην απουσία του ενζύμου που διασπά τη λακτόζη στο έντερο. Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι διαφορετική νόσος από τη σπαστική κολίτιδα και η αντιμετώπιση περιλαμβάνει μεταξύ άλλων την αποφυγή του γάλατος ή και των γαλακτοκομικών προϊόντων.
Για την αντιμετώπιση του συνδρόμου του ευερέθιστου εντέρου, βοηθά η μείωση του στρες και η τακτική σωματική άσκηση. Είναι επίσης προτιμότερο οι ασθενείς να τρώνε μικρά συχνά γεύματα αντί των κλασικών τριών γευμάτων την ημέρα. Η ισοζυγισμένη υγιεινή διατροφή όπως επίσης και η αποφυγή των φαγώσιμων που ο ασθενής αισθάνεται ότι επιδεινώνουν τα συμπτώματα του, βελτιώνουν την κατάσταση.
Οι διαλυτές φυτικές ίνες, όπως αυτές του ψυλλίου, τα αντιβιοτικά που δεν απορροφούνται από το έντερο, όπως η ριφαξιμίνη και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα φαίνεται ότι μπορούν να βοηθούν αριθμό ασθενών με σπαστική κολίτιδα.
Στις περιπτώσεις που υπάρχουν επώδυνοι σπασμοί του εντέρου και διάρροια, υπάρχουν αντισπασμωδικά φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν τα οποία πρέπει να χορηγούνται μετά από ιατρική συμβουλή.
