Συγγραφέας αυτού του άρθρου είναι:
Μ. Δαλαμάγκα, Αναισθησιολόγος

Στη θεραπεία του χρόνιου πόνου υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα. Πολλοί ασθενείς προσέρχονται για θεραπεία στα τελικά στάδια του χρόνιου πόνου, όταν είναι πιο δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Όσο πιο γρήγορα ξεκινήσει η θεραπεία, τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα υπάρχει για επιτυχή αντιμετώπιση του πόνου.

Όταν ο πόνος είναι σοβαρός τότε οι γιατροί στρέφονται σε ισχυρότερα φάρμακα για την αντιμετώπιση του.

1. Αντιεπιληπτικά

Φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία των επιληπτικών κρίσεων, είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου. Είναι ασαφές το πώς ελέγχουν τον πόνο, αλλά θεωρείται ότι οδηγούν σε πιο ήπιες επιδράσεις του νευροπαθητικού πόνου, όπως η μεθερπητική νευραλγία από έρπητα ζωστήρα.

Στα αντιεπιληπτικά περιλαμβάνονται το Pregabalin(Lyrica), το gabapentin (Neurontin) και η Καρβαμαζεπίνη (Tegretol) . Μια νέα γενιά αντιεπιληπτικών φαρμάκων, φαίνεται να είναι πολλά υποσχόμενη, με λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες (2).

2. Αντικαταθλιπτικά

Οι χαμηλές δόσεις των κοινών αντικαταθλιπτικών συνταγογραφούνται σε πολλά προβλήματα χρόνιου πόνου. Αυτά τα φάρμακα προσαρμόζουν τα επίπεδα των χημικών ουσιών του εγκεφάλου, και αυτός θεωρείται ότι είναι ο μηχανισμός τους στον έλεγχο του πόνου.

Τα αντικαταθλιπτικά συχνά βοηθούν, όταν οι άλλες θεραπείες δεν οδηγούν σε πλήρη έλεγχο του πόνου. Οδηγούν σε ανακούφιση του πόνου, είτε το άτομο πάσχει από κατάθλιψη, είτε όχι.

Οι δόσεις που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του πόνου είναι συνήθως χαμηλότερες, σε σχέση με αυτές που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της κατάθλιψης.

Η Amitriptyline (Elavil), Nortriptyline (Pamelor) και Norpramin είναι τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, που συνταγογραφούνται στο χρόνιο πόνο, ειδικά τον καρκινικό πόνο, τον νευροπαθητικό πόνο από διαβητική νευροπάθεια και τη μεθερπητική νευραλγία από έρπητα ζωστήρα. Επηρεάζουν τα επίπεδα χημικών ουσιών του εγκεφάλου, όπως νορεπινεφρίνη και σεροτονίνη.

Η Ντουλοξετίνη (Cymbalta)είναι ένας αναστολέας επαναπρόσληψης της σεροτονίνης και νορεπινεφρίνης, η οποία αυξάνει τη διαθεσιμότητα των χημικών ουσιών του εγκεφάλου σεροτονίνη και νορεπινεφρίνη. Η Ντουλοξετίνη έχει εγκριθεί για τη θεραπεία της διαβητικής νευροπάθειας, της ινομυαλγίας και του μυοσκελετικού πόνου, όπως στην οστεοπόρωση και τη χρόνια οσφυαλγία.

3. Κρέμες για ανακούφιση του πόνου

Επίκαιρα αναλγητικά, όπως το Zostrix, που περιέχει καψαϊκίνη είναι συχνά χρήσιμα. Η καψαϊκίνη δρα μειώνοντας τη μετάδοση μιας χημικής ουσίας του πόνου, που ονομάζεται ουσία P στον εγκέφαλο.

Προϊόντα με αυτά τα συστατικά έχουν επίσης παρόμοια δράση: το σαλυκιλικό (που βρίσκεται σε προϊόντα όπως Aspercreme και Bengay), μια ουσία που μειώνει τη φλεγμονή και προσφέρει ανακούφιση από τον πόνο, και αντι-ερεθιστικές ουσίες, όπως η καμφορά, το έλαιο ευκαλύπτου και η μινθόλη, τα οποία οδηγούν σε ανακούφιση του πόνου, προκαλώντας ψυχρότητα ή θερμότητα στο σημείο του πόνου.

4. Δερματικά επιθέματα

Ένα διαδερμικό επίθεμα, που περιέχει λιδοκαϊνη μπορεί να προσφέρει ανακούφιση στο χρόνιο πόνο. Τα επιθέματα έχουν εγκριθεί στο νευροπαθητικό πόνο από έρπητα ζωστήρα, μια κατάσταση γνωστή ως μεθερπητική νευραλγία.

Η Lidoderm και η Lidopain είναι δυο δερματικά επιθέματα λιδοκαϊνης. Η καψαϊκίνη είναι επίσης διαθέσιμη σε επίθεμα και τοποθετείται από τον ίδιο το γιατρό και ονομάζεται Qutenza. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί κάθε τρεις μήνες.

5. Οπιοειδή

Όταν ο πόνος είναι σοβαρός τότε το επόμενο στάδιο είναι τα οπιοειδή. Τα οπιοειδή , όπως κωδεΐνη, φαιντανύλη, μορφίνη, οξυκωδόνη δρουν στους υποδοχείς του πόνου στο επίπεδο των νευρικών κυττάρων και είναι πολύ αποτελεσματικά στον έλεγχο του σοβαρού χρόνιου πόνου.

Αλλά η χρήση των οπιοειδών ήταν πάντα αμφιλεγόμενη. Υπάρχει μια αντίληψη μεταξύ των γιατρών, ότι θα υπεισέλθουν σε νομικά προβλήματα, αν αποθεραπεύσουν ή δείξουν υπέρμετρο ζήλο στην αντιμετώπιση του πόνου με οπιοειδή.

Είναι ένας παράγοντας που σχετίζεται με μη επαρκή εκπαίδευση σχετικά με αυτά τα φάρμακα. Είναι πολύ αποτελεσματικά για τους κατάλληλους ασθενείς. Πρέπει να χρησιμοποιούνται προσεκτικά, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μακροπρόθεσμα.

Υπάρχει ένας μικρός κίνδυνος εθισμού. Αλλά σύμφωνα με τις μελέτες ο κίνδυνος είναι μικρός, όταν χρησιμοποιούνται σωστά.

Όταν συνταγογραφούν οπιοειδή, οι ειδικοί του πόνου συχνά χρησιμοποιούν συνδυασμούς φαρμάκων, όπως για παράδειγμα νέα παρατεταμένης αποδέσμευσης αντικαταθλιπτικά.

Ο συνδυασμός φαρμάκων μας δίνει τη δυνατότητα να μειώσουμε την ποσότητα των οπιοειδών. Οδηγεί και σε καλύτερο έλεγχο του πόνου, διότι ο μηχανισμός δράσης των οπιοειδών είναι διαφορετικός από άλλα φάρμακα, όπως τα αντικαταθλιπτικά και τα αντιεπιληπτικά. Αυτή η προσέγγιση είναι κρίσιμης σημασίας για την αντιμετώπιση του νευροπαθητικού πόνου, όπως η διαβητική νευροπάθεια.

H Tramadol (Ultram ER) είναι ένα μη οπιοειδές φάρμακο που δρα στους υποδοχείς των οπιοειδών. Έχει ένδειξη στο μέτριο έως μετρίως σοβαρό πόνο, όταν απαιτείται συνεχής αντιμετώπιση του πόνου.

Τα συνθετικά οπιοειδή δεν φαίνεται να έχουν τον κίνδυνο εθισμού. Είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση πολλών διαφορετικών συνδρόμων πόνου. Πολλοί γιατροί τα προτιμούν, πριν προχωρήσουν στα οπιοειδή.

Μεταξύ των νεότερων οπιοειδών για τον έλεγχο του πόνου είναι: Το διαδερμικό επίθεμα Duragesic για την αντιμετώπιση του μετρίου έως σοβαρού πόνου. Παρέχει συνεχή παροχή οπιοειδούς φαιντανύλης για 72 ώρες.

Περισσότερες επιλογές για τις εξάρσεις του πόνου: Υπάρχουν δυο ταχείας δράσης φάρμακα, που περιέχουν φαιντανύλη. Αναπτύχθηκαν για τους ασθενείς με καρκινικό πόνο, οι οποίοι έχουν αιφνίδιο πόνο και παίρνουν ήδη οπιοειδή για τον καρκινικό πόνο. Το Fentanyl citrate (Actiq) έρχεται σε μορφή γλειφιτζούρι και το Fentora αποτελεί ένα διαλυόμενο δίσκιο στο στόμα.