Οι πόνοι στο κάτω μέρος της πλάτης δημιουργούνται συνήθως από τραυματισμούς στους μυς, στις αρθρώσεις, στους συνδέσμους ή άλλους ιστούς που μπορούν να συμβούν είτε στο σπίτι είτε κατά τη διάρκεια της εργασίας.
Ο ασθενής μπορεί να αντιληφθεί άμεσα το πρόβλημα εάν ο πόνος που θα προκληθεί είναι έντονος ή να το αντιληφθεί σταδιακά και αργότερα μετά από το τραυματικό γεγονός.
Οι τραυματισμοί κάθε μορφής του κάτω μέρους της πλάτης μπορούν να συμβούν οπουδήποτε, σε ανύποπτο χρόνο, στο σπίτι ή σε διάφορους επαγγελματικούς χώρους όπως οι οικοδομές, τα εργοστάσια αλλά και στα νοσοκομεία ή στα σχολεία.
Το 80% των ενηλίκων θα παρουσιάσουν σε κάποια φάση της ζωής τους πόνο στο κάτω μέρος της πλάτης.
Οι τραυματισμοί του κάτω μέρους της πλάτης αποτελούν περίπου το 20% όλων των τραυματισμών και ασθενειών που συμβαίνουν στους χώρους εργασίας.
Η ορθή ενημέρωση και η λήψη μερικών βασικών μέτρων μπορούν να αποτελέσουν μια πρόληψη που είναι δυνατόν να αποτρέψει το μεγαλύτερο ποσοστό των τραυματισμών της πλάτης και ως εκ τούτου το πρόβλημα των πόνων στην πλάτη.
Τα μέτρα πρόληψης μπορούν να εφαρμοστούν σε κάθε μορφής δραστηριότητας είτε στο σπίτι είτε στην εργασία ή κατά την ψυχαγωγία μας.
Αρχικά είναι χρήσιμο να ακολουθούμε ένα πρόγραμμα τακτικής σωματικής εξάσκησης με ιδιαίτερη έμφαση στην ενδυνάμωση και το γύμνασμα των μυών της κοιλιάς και της πλάτης. Οι μυς αυτοί όταν είναι γυμνασμένοι, υποστηρίζουν και προστατεύουν καλύτερα την πλάτη και τη σπονδυλική στήλη.
Τα παπούτσια παίζουν σημαντικό ρόλο. Πρέπει να φορούμε αναπαυτικά παπούτσια με χαμηλό τακούνι που να μη γλιστρούν εύκολα.
Το βάρος σώματος όταν είναι υπερβολικό, προκαλεί επιπρόσθετη ταλαιπωρία στη σπονδυλική μας στήλη. Εκείνο που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή είναι τα περιττά κιλά που συσσωρεύονται γύρω από τη μέση, πράγμα το οποίο παρατηρείται συχνά στους άνδρες. Τα περιττά κιλά αλλάζουν τη στατική του σώματος με αποτέλεσμα να καταπονείται η σπονδυλική στήλη και να προκαλούνται τραυματισμοί με πόνους.
Ο τρόπος που κοιμούμαστε μπορεί να παίξει ρόλο στην πρόληψη. Εάν είναι δυνατόν είναι προτιμότερο να κοιμούμαστε στο πλευρό πάνω σε ένα σκληρό κρεβάτι.
Το κάπνισμα προδιαθέτει στους τραυματισμούς της σπονδυλικής στήλης. Το γεγονός αυτό μπορεί σε κάποιον αρχικά να φαίνεται παράδοξο. Όμως έρευνες έδειξαν ότι σε καπνιστές, η κυκλοφορία του αίματος στη σπονδυλική στήλη μειώνεται με αποτέλεσμα αυτή να γίνεται πιο ευάλωτη στους τραυματισμούς.
Οι συνήθειες που έχουμε στους χώρους εργασίας παίζουν καθοριστικό ρόλο. Για παράδειγμα στο γραφείο, η επιφάνεια πάνω στην οποία εργαζόμαστε πρέπει να είναι στο κατάλληλο ύψος για την εργασία που κάνουμε. Η καρέκλα στο γραφείο πρέπει να παρέχει πλήρη υποστήριξη στο κάτω μέρος της πλάτης μας. Εάν η εργασία γίνεται στον ηλεκτρονικό υπολογιστή θα πρέπει να λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα για να προσαρμοστεί ο χώρος εργασίας στον κάθε χρήστη.
Μια από τις συνηθέστερες αιτίες τραυματισμού είναι η ανύψωση και μεταφορά βαριών αντικειμένων. Τα άτομα που πρέπει να σκύβουν, να ανυψώνουν και να μεταφέρουν φορτία ή αντικείμενα, διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο να υποστούν τραυματισμούς και βλάβες στην πλάτη με πρόκληση πόνων. Οι πόνοι αυτοί μπορεί να εμφανιστούν με οξύ απότομο τρόπο ή να γίνουν χρόνιοι.
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό όλοι μας να καταλάβουμε και να εφαρμόζουμε τους σωστούς τρόπους ανύψωσης και μεταφοράς βαριών αντικειμένων.
Αρχικά προτού δοκιμάσουμε να μεταφέρουμε ένα φορτίο, θα πρέπει να υπολογίσουμε εάν η εργασία αυτή είναι μέσα στις δυνατότητες μας. Κάνοντας μια μικρή δοκιμή χωρίς την ολική τελική προσπάθεια μπορεί να μας δώσει μια ένδειξη του πραγματικού βάρους του αντικειμένου. Εάν υποψιαστούμε ότι το αντικείμενο είναι βαρύ ή έχει μια μορφή τέτοια που να μην μας επιτρέπει να έχουμε καλό πιάσιμο, τότε είναι καλύτερα να ζητήσουμε βοήθεια από άλλους να κάνουμε την εργασία μαζί.
Επίσης εάν είναι δυνατόν να διαχωριστεί το φορτίο σε μικρότερα τεμάχια είναι καλύτερα. Επιπρόσθετα υπάρχουν τροχοφόρα βοηθήματα για τη μεταφορά φορτίων που μας απαλλάσσουν από αχρείαστες προσπάθειες.
Οι τεχνικές ανύψωσης και μεταφοράς βαρών απαιτούν να μη βιαζόμαστε, να μην κάνουμε απότομες κινήσεις, να σχεδιάζουμε καλά το τι πάμε να κάνουμε, να πιάνουμε καλά το αντικείμενο που θα μεταφέρουμε και να μην κάνουμε λανθασμένα στριψίματα τη στιγμή που ανυψώνουμε κάτι.
Είναι επίσης πολύ σημαντικό να λυγίζουμε τα γόνατα και όχι τη μέση μας όταν πρόκειται να πάρουμε κάτι από κάτω. Επίσης είναι καλό να σφίγγουμε τους μυς της κοιλιάς και να κρατούμε την πλάτη ίσια χρησιμοποιώντας τους μυς των ποδιών για να σταθούμε όρθιοι.
Σίγουρα για κάθε μορφής εργασία υπάρχουν οδηγίες ανάλογα με τη φύση του φορτίου που εμπλέκεται η του αντικειμένου της εργασίας. Είναι χρήσιμο μαζί με τον εργοδότη και τους κατάλληλους ειδικούς να εξετάζεται η κάθε περίπτωση για να λαμβάνονται τα επί μέρους εξειδικευμένα μέτρα που επιβάλλονται.
Με τον τρόπο αυτό είναι δυνατόν να μειωθούν ουσιαστικά οι τραυματισμοί και οι πόνοι του κάτω μέρους της πλάτης που ας υπενθυμίσουμε επηρεάζουν 4 στους 5 ενήλικες σε κάποια φάση της ζωής τους.