Κάθε παιδί παραπονιέται κατά καιρούς για πόνο στην κοιλιά. Η δυσκολία είναι να αντιληφθούμε, πότε ο πόνος είναι σοβαρός ή όχι και σε τι οφείλεται.
Η ηλικία και οι δυνατότητες έκφρασης του παιδιού είναι καθοριστικές, για τον προσδιορισμό της σοβαρότητας και της αιτίας πρόκλησης του κοιλιακού πόνου.
Για τους γονείς και για το γιατρό δεν είναι εύκολο, να καταλάβουν εάν ένα βρέφος κλαίει για οργανικούς ή ψυχολογικούς λόγους. Ο πόνος που φαίνεται να έχει το βρέφος όταν κλαίει μπορεί να οφείλεται στην πείνα, στην κούραση, σε κάτι που το ενοχλεί ή ίσως σε μια πάθηση που χρειάζεται αντιμετώπιση.
Η δυσκολία της διάγνωσης του πόνου στην κοιλιά, γίνεται μεγαλύτερη σε παιδιά που λόγω ηλικίας δεν μπορούν να εκφραστούν για να εξηγήσουν, το τι τους συμβαίνει. Τα παιδιά κάτω των 5 ή 6 ετών, δεν μπορούν συνήθως να περιγράψουν ακριβώς, το τι νιώθουν.
Τα παιδιά σχολικής ηλικίας, μπορεί λόγω ανησυχίας ή κάποιας φοβίας, να ξυπνούν το πρωί και να παραπονιούνται για πόνο στην κοιλιά. Ωστόσο δεν είναι εύκολο για το γονιό να καταλάβει, εάν ο πόνος στην κοιλιά έχει σχέση με ψυχολογικό αίτιο ή εάν υπάρχει μια σοβαρή σωματική ασθένεια.
Είναι επίσης γνωστό, ότι στα παιδιά οι καταστάσεις υπερβολικής διέγερσης, αναμονής, άγχους λόγω διαγωνισμάτων ή συμμετοχής σε ανταγωνιστικά σπορ, είναι δυνατόν να προκαλούν πόνους στην κοιλιά.
Βλέπουμε λοιπόν, ότι οι προκλήσεις για τη σωστή διάγνωση του πόνου στην κοιλιά ενός παιδιού είναι πολλές.
Ποια στοιχεία πρέπει αρχικά να ελέγχουν οι γονείς και οι γιατροί για να καταλαβαίνουν καλύτερα τη σοβαρότητα και την αιτιολογία των πόνων της κοιλιάς στα παιδιά;
1. Η ένταση του πόνου
Η ένταση του πόνου στην κοιλιά είναι σημαντικό στοιχείο, για τη διάγνωση. Ο πόνος μπορεί να είναι ήπιος, μέτριας έντασης ή σοβαρός.
2. Η διάρκεια
Η μικρή διάρκεια του πόνου στην κοιλιά, ιδιαίτερα όταν είναι λιγότερη από 5 λεπτά, συνηγορεί για κάτι που δεν είναι ανησυχητικό. Ένα τέτοιος πόνος, με μικρή διάρκεια, μπορεί να έρχεται και να φεύγει για πολλές μέρες χωρίς αλλοίωση.
3. Ο χρόνιος χαρακτήρας του πόνου
Οι χρόνιοι ή οι επαναλαμβανόμενοι πόνοι της κοιλιάς, είναι συχνοί στα παιδιά. Οι περισσότεροι χρόνιοι πόνοι κοιλιάς στα παιδιά, είναι λειτουργικοί.
Αυτό σημαίνει ότι ο πόνος, οφείλεται περισσότερο στον τρόπο λειτουργίας κάποιων συστημάτων του σώματος παρά σε πραγματική οργανική βλάβη, φλεγμονή, δομική ανωμαλία, μόλυνση ή κάποια ασθένεια.
4. Η περιοχή στην οποία εντοπίζεται ο πόνος
Συνήθως, όσο πιο κοντά στον ομφαλό εντοπίζεται ο πόνος, τόσο πιο πιθανό είναι να πρόκειται για λειτουργικό πόνο. Ωστόσο αυτό δεν είναι απόλυτο. Χρειάζεται συνολική εκτίμηση της κατάστασης του παιδιού.
5. Πόσα συμπτώματα έχει το παιδί, ένα ή περισσότερα;
Εάν υπάρχει μόνο ένα σύμπτωμα, οι πιθανότητες είναι περισσότερες να πρόκειται για λειτουργικής προέλευσης, πόνο κοιλιάς.
6. Ο επηρεασμός των δραστηριοτήτων του παιδιού
Στις περιπτώσεις, που ο χρόνιος ή ο επαναλαμβανόμενος πόνος στην κοιλιά, εμποδίζει το παιδί να κάνει τις συνήθεις του δραστηριότητες, πιθανόν το πρόβλημα να είναι σοβαρό.
Για παράδειγμα, εάν ο πόνος στην κοιλιά του παιδιού, το εμποδίζει από του να τρώει κανονικά, να πηγαίνει στο σχολείο, να παίζει με τους φίλους του, ή να κοιμάται τη νύκτα, χρειάζεται οπωσδήποτε αξιολόγηση από το γιατρό. Ο πόνος στην κοιλιά, που ξυπνά το παιδί τη νύκτα, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή.
Πρέπει να τονίσουμε το γεγονός ότι τα πιο πάνω στοιχεία, αποτελούν μόνο ενδείξεις. Από μόνα τους, δεν είναι αρκετά για να προσδιορίσουν τη σοβαρότητα ή την αιτία, που προκαλεί πόνους στην κοιλιά του παιδιού.
Οι γονείς, αλλά ιδιαίτερα ο γιατρός, χρειάζεται να συνεκτιμούν το σύνολο των στοιχείων, που έχουν σχέση με την υγεία και το πρόβλημα των πόνων της κοιλιάς του παιδιού.
Το ιστορικό, η κλινική εξέταση, τα σημεία και συμπτώματα, οι συμπληρωματικές εξετάσεις που θα ζητήσει ο γιατρός, όπως επίσης και η προσεκτική παρακολούθηση, επιτρέπουν την ορθή διάγνωση κάθε φορά, που οι πόνοι της κοιλιάς σ' ένα παιδί δημιουργούν ανησυχίες.
Στις περιπτώσεις, που οι πόνοι στην κοιλιά του παιδιού συνοδεύονται από τα ακόλουθα, επιβάλλεται αμέσως η εξέταση από γιατρό:
- Πυρετός
- Απώλεια βάρους
- Αίμα στα κόπρανα
- Ξυπνήματα τη νύκτα, με πόνους κοιλιάς
- Δυσκολίες κατάποσης
- Πόνοι κατά την ούρηση.