Η ημικρανία χαρακτηρίζεται από ένα έντονο, παλμικό πόνο που αρχίζει στο μέτωπο, εντοπίζεται γύρω στα μάτια και στη μια μεριά του κεφαλιού.

Ο πονοκέφαλος της ημικρανίας μπορεί να συνοδεύεται από τάση για εμετό, σταδιακά χειροτερεύει, κάθε κίνηση ή άλλη δραστηριότητα τον επιδεινώνει. Το έντονο φως και οι δυνατοί ήχοι, χειροτερεύουν την κατάσταση.

Σε μερικούς ασθενείς πριν από την εκδήλωση της ημικρανίας, μπορεί να υπάρχει η αύρα. Στην αύρα ο ασθενής βλέπει φωτεινά ερεθίσματα, τις φωταψίες. Σπάνια μπορεί να υπάρχει προσωρινή μείωση της όρασης.  

Η συχνότητα κρίσεων της ημικρανίας είναι διαφορετική από ασθενή σε ασθενή. Σε μερικούς μπορεί να εκδηλώνονται κάθε εβδομάδα επεισόδια ενώ σε άλλους μόνο κατά καιρούς. Η διάρκεια μιας ημικρανίας μπορεί να είναι από 2 ώρες μέχρι 2 ή 3 ημέρες.

Περίπου 5% των παιδιών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση πάσχουν από ημικρανία. Στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το 20% των εφήβων, πάσχουν από ημικρανία.

Τα κορίτσια προσβάλλονται συχνότερα από τα αγόρια. Τα αγόρια προσβάλλονται από ημικρανία όταν είναι μεταξύ 10 και 12 ετών.

Συνοπτικά, περίπου 80% των παιδιών θα παρουσιάσουν σε κάποια φάση της ζωή τους πονοκέφαλο. Οι συχνότερες αιτίες είναι οι ιογενείς μολύνσεις. Εκτός από τις ημικρανίες, τα παιδιά και οι έφηβοι, μπορούν να παρουσιάζουν και πονοκέφαλους τάσης.

Σοβαρότερες αιτίες πονοκεφάλων όπως η εγκεφαλίτιδα, η μηνιγγίτιδα και οι εγκεφαλικοί όγκοι είναι σπανιότερες. Στις ασθένειες αυτές δεν υπάρχει μόνο πονοκέφαλος αλλά και σημεία που δείχνουν ότι υπάρχουν σοβαρές ανωμαλίες στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Τέτοιες ανωμαλίες περιλαμβάνουν διαταραχές του συντονισμού, της ισορροπίας, της ομιλίας, της όρασης, του βαδίσματος και εστιακές νευρολογικές ανωμαλίες της κινητικότητας ή και της αίσθησης. Στη μηνιγγίτιδα υπάρχει ταυτόχρονα πυρετός και δυσκαμψία του αυχένα.

Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό η εξέταση από το γιατρό του παιδιού να περιλαμβάνει ένα πολύ καλό ιστορικό της πάθησης. Το ιατρικό ιστορικό της πάθησης του παιδιού όπως επίσης και το οικογενειακό ιστορικό, βοηθούν τα μέγιστα στην τοποθέτηση της διάγνωσης της ημικρανίας.

Η νευρολογική εξέταση, η λήψη της θερμοκρασίας και η αξιολόγηση της γενικής κατάστασης του παιδιού ή του έφηβου, συμβάλλουν στις πλείστες περιπτώσεις στη διαφορική διάγνωση μεταξύ πονοκεφάλων τάσης ή ημικρανίας και άλλων παθήσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος.

Η διάγνωση της ημικρανίας βασίζεται κυρίως στο ατομικό ιστορικό του παιδιού ή του έφηβου, στο οικογενειακό ιστορικό και στην κλινική εξέταση που θα κάνει ο γιατρός.

Εκτός από τα φάρμακα, ο τρόπος ζωής του παιδιού μπορεί να βοηθά στην πρόληψη των επεισοδίων ημικρανίας. Η τακτική σωματική άσκηση, ο καλός ύπνος, η υγιεινή διατροφή μπορούν να βοηθήσουν.

Σε μερικούς ασθενείς υπάρχουν ορισμένες καταστάσεις ή φαγητά που ευνοούν την έναρξη των κρίσεων. Οι γονείς του παιδιού ή του έφηβου, μπορούν να βοηθήσουν το παιδί τους, να αναγνωρίσει ποιοι είναι οι παράγοντες αυτοί και έτσι να βοηθήσουν στην πρόληψη των κρίσεων.

Μεταξύ των παραγόντων που ευνοούν την έναρξη των κρίσεων ημικρανίας περιλαμβάνονται:

1. Το στρες
    
2. Υπερβολική σωματική άσκηση
    
3. Η κατανάλωση ορισμένων τυριών, αλλαντικών, σοκολάτας
    
4. Η ουσία MSG που περιέχεται σε φαγητά Ασιατικής προέλευσης ή Κινέζικου τύπου
    
5. Ο καφές
    
6. Ξηροί καρποί, πίκλα, τουρσί.

Περίπου 33% των ασθενών που πάσχουν από ημικρανία δηλώνουν ότι η έναρξη των κρίσεων τους, έχει σχέση με την κατανάλωση ορισμένων φαγητών.

Για την αντιμετώπιση της ημικρανίας υπάρχουν αποτελεσματικά φάρμακα που πρέπει να χορηγούνται μόνο μετά από συμβουλή του γιατρού.

Οι οδηγίες από την Αμερικανική Ακαδημία Νευρολογίας σχετικά με τη φαρμακευτική αντιμετώπιση της ημικρανίας στα παιδιά και στους έφηβους περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:

1. Για παιδιά άνω των 6 ετών, το φάρμακο ιβουπροφένη (ibuprofen) είναι αποτελεσματικό. Η ακεταμινοφένη (acetaminophen) είναι πιθανόν αποτελεσματική. Και τα δυο φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη θεραπεία επεισοδίων ημικρανίας
    
2. Για τους έφηβους (παιδιά άνω των 12 ετών) το σουματριπτάν (sumatriptan) σε ρινικό σπρέι είναι αποτελεσματικό και μπορεί να χορηγείται για την άμεση αντιμετώπιση επεισοδίων ημικρανίας
    
3. Για την πρόληψη της ημικρανίας, η φλουναριζίνη (flunarizine, Sibellium) είναι πιθανόν αποτελεσματική και μπορεί να χρησιμοποιείται για το σκοπό αυτό.

Δυστυχώς τα υπόλοιπα στοιχεία που υπάρχουν σήμερα για τη φαρμακευτική αγωγή πρόληψης της ημικρανίας δεν είναι επαρκή ή είναι αντικρουόμενα.

Για το τόσο συχνό πρόβλημα της ημικρανίας στα παιδιά και στους έφηβους, επιβάλλεται να γίνουν περισσότερες ελεγχόμενες, τυχαιοποιημένες, προοδευτικές, διπλά τυφλές, κλινικές θεραπευτικές δοκιμές.