Οι αρθρίτιδες είναι ένα σύνολο από περισσότερες από 100 διαφορετικές ασθένειες που προκαλούν πόνο, φλεγμονή, δυσκαμψία και λειτουργικά προβλήματα σε μία ή περισσότερες αρθρώσεις.
Οι ασθενείς προσπαθούν συχνά να συσχετίσουν την εξέλιξη της αρθρίτιδας με τα διάφορα φαγητά που τρώνε. Δεν υπάρχει ειδική διατροφή ή κάποιο θαυματουργό φαγητό που να προσφέρουν ίαση στους ασθενείς με αρθρίτιδα.
Σε μερικές περιπτώσεις, όταν οι ασθενείς αποφεύγουν ή αντίθετα όταν τρώνε κάποια φαγητά, μπορούν να παρουσιάσουν αλλαγές στην εξέλιξη της ασθένειάς τους.
Για παράδειγμα οι ασθενείς, που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα ή οστεοαρθρίτιδα, παρουσιάζουν βελτίωση όταν αυξάνονται στη διατροφή τους οι λιπαρές ουσίες από τα ψάρια. Στους ασθενείς με ποδάγρα (ουρική αρθρίτιδα), η αποφυγή του αλκοόλ και φαγητών πλούσιων σε ζωικές πρωτεΐνες, τους βοηθά.
Είναι πολύ σημαντικό, οι ασθενείς προτού κάνουν οποιαδήποτε αλλαγή στη διατροφή τους με σκοπό της καταπολέμηση της αρθρίτιδας τους, να συμβουλεύονται πρώτα το γιατρό τους.
Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η αρθρίτιδα προκαλείται από κάποιο είδος φαγητού ή από αλλεργίες λόγω φαγητών. Έτσι δεν είναι ορθό για ένα ασθενή να επιβάλλει περιορισμούς στα φαγητά του ή να παίρνει συμπληρώματα διατροφής χωρίς να πάρει προκαταρκτικά συμβουλές από το γιατρό του.
Ένας ασθενής με αρθρίτιδα είναι καλό να έχει μια ισοζυγισμένη διατροφή. Πρέπει να αποφεύγει δραστικές δίαιτες ή διάφορες νηστείες. Η πρόσληψη ασβεστίου πρέπει να είναι αυξημένη για σκοπούς πρόληψης της οστεοπόρωσης αργότερα στη ζωή.
Οι ασθενείς με αρθρίτιδα είναι καλό να πίνουν άφθονα υγρά και να αποφεύγουν τα αλκοολούχα ποτά. Το βάρος τους πρέπει να διατηρείται μέσα στα φυσιολογικά επίπεδα. Η κατανάλωση των λιπαρών ουσιών πρέπει να είναι κανονική ούτως ώστε και το βάρος να παραμένει κανονικό.
Η παχυσαρκία επιδεινώνει τα συμπτώματα της αρθρίτιδας. Οι αρθρώσεις που έχουν προσβληθεί από αρθρίτιδα, υποφέρουν περισσότερο από το υπερβολικό βάρος σώματος.
Οι υπέρβαροι ή οι παχύσαρκοι ασθενείς που έχουν αρθρίτιδα στα γόνατα, στη γοφική άρθρωση και στη σπονδυλική στήλη, υποφέρουν περισσότερο λόγω της επιβάρυνσης των αρθρώσεων τους με περιττό βάρος. Επίσης το υπερβολικό βάρος σώματος δημιουργεί αυξημένο κίνδυνο οστεοαρθρίτιδας.
Η αυξημένη σωματική δραστηριότητα και η άσκηση βοηθούν στην απώλεια βάρους. Όμως αυτό είναι δύσκολο για τους ασθενείς με αρθρίτιδα οι οποίοι έχουν πόνους ή άλλους λειτουργικούς περιορισμούς στις αρθρώσεις.
Οι τρόποι μείωσης βάρους στους ασθενείς αυτούς περιλαμβάνουν μια διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά αλλά φτωχή σε θερμίδες. Αθλητικές δραστηριότητες όπως το κολύμπι μπορούν να είναι ευχάριστες και να συμβάλλουν στην απώλεια περιττών κιλών.
Στους ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα και οστεοαρθρίτιδα, που συνοδεύονται από φλεγμονή, η κατανάλωση ψαριών που περιέχουν ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, μειώνουν τις φλεγμονώδεις αντιδράσεις που δημιουργούνται από το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς.
Οι ασθενείς που τρώνε ψάρι 1 ή 2 φορές την εβδομάδα μπορούν να επωφεληθούν από την ευεργετική δράση των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Επίσης διάφορες έρευνες έδειξαν ότι η κατανάλωση των ψαριών με αυτή τη συχνότητα μπορεί να είναι αποτελεσματική και για την πρόληψη άλλων ασθενειών όπως το άσθμα και ο καρκίνος του προστάτη.
Στους ασθενείς με ποδάγρα, το ουρικό οξύ που είναι ένα προϊόν του καταβολισμού των πρωτεϊνών, συσσωρεύεται στις αρθρώσεις όπως το μεγάλο δάκτυλο του ποδιού. Στη συνέχεια προκαλείται πόνος και φλεγμονή.
Οι ασθενείς με ποδάγρα είναι καλό να αποφεύγουν το αλκοόλ, να πίνουν πολλά μη αλκοολούχα ποτά, να αποφεύγουν να τρώνε υπερβολικά κρέατα, συκώτι, νεφρούς ή μυαλά. Επίσης είναι καλό να αποφεύγονται τα μαλάκια και οι αντσούγιες.
Εκτός από τις περιπτώσεις που έχουμε αναφέρει πιο πάνω, δεν υπάρχουν στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι υπάρχουν περισσότερες σχέσεις μεταξύ φαγητών και αρθρίτιδας.
Εάν κάποιος ασθενής παρατηρήσει ότι ένα συγκεκριμένο φαγητό επιδεινώνει την κατάστασή του, τότε θα πρέπει να κρατά σημειώσεις για να διαπιστώσει κατά πόσο αυτό συμβαίνει τακτικά ή είναι τυχαίο. Δεν θα πρέπει να επιβάλει στερήσεις ή περιορισμούς για μια συγκεκριμένη κατηγορία φαγητών χωρίς να πάρει τη συμβουλή του γιατρού του.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις οι αρθρίτιδες μπορούν να παρουσιάσουν βελτίωση ή επιδείνωση χωρίς εμφανή λόγο.
Οι εξελίξεις της ασθένειας μπορεί τυχαία να συμπέσουν με κάποια διατροφική αλλαγή και δεν σημαίνει κατ' ανάγκη ότι η αλλαγή της διατροφής ή ένα συγκεκριμένο φαγητό είναι υπεύθυνο για τη βελτίωση ή επιδείνωση της αρθρίτιδας.