Ο πόνος στη φτέρνα είναι το συχνότερο πρόβλημα που επηρεάζει το πόδι και τον αστράγαλο.

Συνήθως, ο πόνος στη φτέρνα προκαλείται από την υπερβολική καταπόνηση και το μηχανικό στρες στα οποία υποβάλλονται τα οστά και τα μαλακά μόρια ή οι ιστοί της περιοχής της φτέρνας.

Στους παράγοντες που δημιουργούν τις προϋποθέσεις για πόνο στη φτέρνα, περιλαμβάνονται:

1. Το υπερβολικό βάρος σώματος ή η παχυσαρκία
2. Οι τραυματισμοί
3. Τα ακατάλληλα παπούτσια
4. Το μεγάλο μηχανικό στρες στο οποίο υποβάλλεται η φτέρνα κατά το περπάτημα, το τρέξιμο, οι αναπηδήσεις ή άλλη σωματική δραστηριότητα
5. Γενικές ασθένειες που μεταξύ άλλων επηρεάζουν και τη φτέρνα (ποδάγρα, ρευματοειδής αρθρίτιδα).

Διάγνωση

Ο ασθενής πρέπει να πει στο γιατρό, που ακριβώς αισθάνεται τον πόνο, πότε άρχισε και κατά πόσο η έναρξή του, συσχετίστηκε με ένα συγκεκριμένο γεγονός, τραυματισμό, κτύπημα, έναρξη άσκησης ή κάτι άλλο. Επίσης χρειάζεται να αναφέρει, εάν παρουσιάζει οποιαδήποτε άλλα σημεία ή συμπτώματα.

Ο γιατρός θα προσπαθήσει να καταλάβει εάν πρόκειται για καθαρά τοπικό πρόβλημα, που εντοπίζεται μόνο στη φτέρνα ή εάν ο πόνος στη φτέρνα, αποτελεί ένα από τα συμπτώματα μιας γενικής πάθησης, που επηρεάζει και αλλού τον οργανισμό του ασθενούς.

Στην εξέταση του ποδιού θα εξετάσει για να δει εάν υπάρχουν κάκωση, τραυματισμός, εκχυμώσεις, αιμάτωμα, οίδημα, ερυθρότητα, μόλυνση, φλεγμονή, κάταγμα, οστικές αλλοιώσεις (οστική άκανθα) ή άλλη ανωμαλία.

Παράλληλα, θα εξετάσει τον ασθενή για να δει κατά πόσο υπάρχουν σημεία ή συμπτώματα που σχετίζονται με γενικότερη πάθηση και όχι μόνο νόσο του ποδιού. 

Οι ασθένειες που σχετίζονται με τον πόνο στη φτέρνα

Οι καταστάσεις που προκαλούν πόνο στη φτέρνα, χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες.

Α. Ο πόνος εντοπίζεται κυρίως στο κάτω μέρος της φτέρνας:

1. Σύνθλιψη από σκληρό αντικείμενο: Όταν ο ασθενής πατήσει με δύναμη πάνω σε σκληρό ή αιχμηρό αντικείμενο, όπως πέτρα, βράχος ή κάτι ανάλογο, μπορεί να προκληθεί βλάβη σύνθλιψης, στο στρώμα λίπους που βρίσκεται στο κάτω επίπεδο του φτέρνας
    
2. Πελματιαία απονευρωσίτιδα: Η απονεύρωση στο πέλμα είναι μια σημαντική δομή, κυρίως από ίνες κολλαγόνου, που έχει καθοριστικό ρόλο στην ανατομία και στη λειτουργία του ποδιού. Η υπερβολική καταπόνηση της πελματιαίας απονεύρωσης λόγω τρεξίματος, αναπηδήσεων ή πτώσεων, προκαλεί βλάβες και φλεγμονή. Ο πόνος εντοπίζεται κάτω από τη φτέρνα. Μετά από ξεκούραση υποχωρεί αλλά εκδηλώνεται με τα πρώτα βήματα
    
3. Άκανθα πτέρνας: Πρόκειται για οστική ανωμαλία, με επιπλέον οστικό ιστό (εξόστωση, οστεόφυτο) στη βάση της πτέρνας. Η άκανθα πτέρνας, δημιουργείται συχνά όταν εξελίσσεται για μεγάλο χρονικό διάστημα η πελματιαία απονευρωσίτιδα. Η ακτινογραφία, δειχνει την οστική ανωμαλία.   

Β. Ο πόνος εντοπίζεται κυρίως πίσω από τη φτέρνα:

1. Αχίλλειος τενοντίτιδα: Η φλεγμονή της περιοχής στην οποία συνδέεται ο Αχίλλειος τένοντας με το οστούν της φτέρνας, δημιουργεί την Αχίλλειο τενοντίτιδα. Μπορεί να προκληθεί από το υπερβολικό τρέξιμο ή από ακατάλληλα παπούτσια.
    
2. Ανωμαλία ή δυσμορφία Haglund: Πρόκειται για δημιουργία οστού στο πίσω μέρος του οστού της φτέρνας. Εντοπίζεται στην περιοχή σύνδεσης του Αχίλλειου τένοντα. Κάποτε, προκαλεί πόνο και είναι αποτέλεσμα θυλακίτιδας εξαιτίας των παπουτσιών.

Η θυλακίτιδα είναι φλεγμονή του σάκου των τενόντων που περιέχει υγρό. Οι θυλακίτιδες προκαλούν πόνο στην περιοχή που εκδηλώνονται.

Στις γενικές ασθένειες που επηρεάζουν προκαλώντας πόνο στη φτέρνα αλλά και άλλες διαταραχές στον οργανισμό, περιλαμβάνονται οι διάφορες μορφές αρθρίτιδας, όπως η ποδάγρα και η ρευματοειδής αρθρίτιδα

Θεραπεία

Στις θεραπείες για τα προβλήματα που προκαλούν πόνο στη φτέρνα περιλαμβάνονται η ξεκούραση του ποδιού, τα αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη φάρμακα, οι ασκήσεις, τα ειδικά υποδήματα και η τοποθέτηση πάτων στα παπούτσια. Χειρουργική επέμβαση πολύ σπάνια χρειάζεται.

Η εξέταση από ειδικό και οι ακτινογραφίες που ενδεχομένως να ζητήσει, θα προσδιορίσουν τη διάγνωση. Ο γιατρός θα αποφασίσει ανάλογα τη θεραπεία που χρειάζεται.