Ο συνδυασμός δύο φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, αποδίδει σημαντικά καλύτερα αποτελέσματα παρά η κάθε μια θεραπεία ξεχωριστά και χωρίς να υπάρχουν περισσότερες παρενέργειες.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης ασθένεια που προκαλεί σημαντικά προβλήματα και μειονεξίες στους πάσχοντες. Επηρεάζει περίπου το 1% του πληθυσμού. Πρόκειται για μια αυτοάνοση νόσο, δηλαδή οφείλεται σε ανωμαλίες του ανοσολογικού συστήματος το οποίο επιτίθεται στις αρθρώσεις του ασθενούς.
Η μεθοτρεξάτη χρησιμοποιείται για περισσότερο από 20 χρόνια για την αντιμετώπιση της νόσου. Είναι φάρμακο που χορηγείται για την καταπολέμηση του καρκίνου. Όμως έχει και δράσεις που καταστέλλουν τις ανωμαλίες που παρουσιάζει το ανοσολογικό σύστημα στη ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Δυστυχώς η μεθοτρεξάτη δεν είναι αποτελεσματική για όλους τους ασθενείς. Μόνο 1 στους 3 ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία αυτή.
Η ετανερσέπτη (etanercept, Enbrel) είναι ένα νεώτερο φάρμακο που είναι χρήσιμο για τους ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται καλά στη μεθοτρεξάτη. Ανήκει στην κατηγορία των βιολογικών παραγόντων. Είναι φάρμακο, που ανήκει στην ομάδα των αναστολέων του παράγοντα νέκρωσης όγκων (anti-TNF) που εμποδίζει τη δράση του TNF (Tumor Necrosis Factor, ο παράγοντας νέκρωσης όγκων). Ο TNF είναι πρωτεΐνη που εμπλέκεται στους μηχανισμούς της φλεγμονής η οποία ευθύνεται για την πάθηση των αρθρώσεων.
Σε μια πολύ ενδιαφέρουσα κλινική θεραπευτική δοκιμή, χορηγήθηκαν και τα δύο φάρμακα σε ασθενείς και η δράση τους συγκρίθηκε με το αποτέλεσμα του κάθε φαρμάκου ξεχωριστά.
Η έρευνα έγινε από Σουηδούς γιατρούς του Karolinska Institute στη Στοκχόλμη και συμπεριέλαβε 682 ασθενείς. Οι ασθενείς αυτοί έπασχαν από ρευματοειδή αρθρίτιδα κατά μέσο όρο για 6,5 χρόνια.
Με τυχαιοποιημένο προοπτικό τρόπο χορηγήθηκε σε ασθενείς είτε ο συνδυασμός των δύο φαρμάκων είτε το ένα από τα δύο φάρμακα για ένα χρόνο. Και οι τρεις ομάδες ασθενών δεν γνώριζαν το φάρμακο που έπαιρναν για να μην υπάρχει υποκειμενικότητα στην αξιολόγηση των αποτελεσμάτων.
Τα αποτελέσματα της θεραπείας εκτιμήθηκαν με βάση τα κριτήρια του Αμερικανικού Κολεγίου Ρευματολογίας, που αποτελούν ένα από τα διεθνώς ανεγνωρισμένα συστήματα αξιολόγησης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Η εκτίμηση συμπεριέλαβε την κλινική εξέλιξη των συμπτωμάτων και την ακτινολογική εξέλιξη των ανωμαλιών των αρθρώσεων.
Τα αποτελέσματα έδειξαν:
- 35% των ασθενών που έπαιρναν το συνδυασμό μεθοτρεξάτης και ετανερσέπτης, εισήλθαν σε πλήρη ύφεση από τα συμπτώματα της ασθένειας.
- 16% των ασθενών που έπαιρναν μόνο ετανερσέπτη, εισήλθαν σε πλήρη ύφεση.
- 13% των ασθενών που έπαιρναν μόνο μεθοτρεξάτη εισήλθαν σε πλήρη ύφεση.
- 80% των ασθενών που έπαιρναν το συνδυασμό μεθοτρεξάτης και ετανερσέπτης, δεν παρουσίασαν περαιτέρω ακτινολογική επιδείνωση των αρθρώσεων τους.
- 68% των ασθενών που έπαιρναν μόνο μεθοτρεξάτη, δεν παρουσίασαν περαιτέρω ακτινολογική επιδείνωση των αρθρώσεων τους.
- 57% των ασθενών που έπαιρναν μόνο ετανερσέπτη, δεν παρουσίασαν περαιτέρω ακτινολογική επιδείνωση των αρθρώσεων τους.
Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι ο συνδυασμός μεθοτρεξάτης και ετανερσέπτης, είναι σημαντικά καλύτερος όσον αφορά τη μείωση της δραστηριότητας της ασθένειας, τη λειτουργική βελτίωση των αρθρώσεων και την καθυστέρηση της επιδείνωσης που παρατηρείται ακτινογραφικά στις αρθρώσεις, σε σύγκριση με το κάθε φάρμακο ξεχωριστά.
Παρά το γεγονός ότι ο συνδυασμός των δύο φαρμάκων επιφέρει καλύτερα αποτελέσματα και χωρίς περισσότερες παρενέργειες, εντούτοις ένα σημαντικό μέρος των ασθενών δεν επωφελούνται.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι αυτό ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι οι ασθενείς που έλαβαν μέρος στη θεραπευτική αυτή δοκιμή, είχαν ήδη την ασθένειά τους για περισσότερο από έξη χρόνια.
Διεξάγονται τώρα έρευνες σε ασθενείς που παίρνουν το συνδυασμό των δύο φαρμάκων μόλις γίνει η διάγνωση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας.
Είναι πιθανόν ότι η αρχική χορήγηση του συνδυασμού, να είναι ευεργετικός για μεγαλύτερο αριθμό ασθενών και για αυτό φυσικά θα πρέπει να αναμένουμε τη δημοσίευση των αποτελεσμάτων των εν λόγω θεραπευτικών δοκιμών.
