Ο κίνδυνος μόλυνσης από τον ιό του AIDS αυξάνεται. Σήμερα υπάρχουν παγκοσμίως 36 εκατομμύρια ανθρώπων που έχουν μολυνθεί από τον ιό HIV ο οποίος καταστρέφει την άμυνα του οργανισμού οδηγώντας τους ασθενείς στο θάνατο.

Παράλληλα όμως, παρατηρείται και μια ουσιαστική μείωση του συνολικού αριθμού των ασθενών που αποβιώνουν από το AIDS.

Από το 1996 που έχουν αρχίσει να χορηγούνται νέα, αποτελεσματικά φάρμακα εναντίον του ιού HIV, παρατηρείται μια σταθερή αύξηση των ασθενών που επιβιώνουν.

Παλιότερα για τους ασθενείς που εκδήλωναν την ασθένεια του AIDS μετά από μόλυνση με τον ιό HIV, δεν υπήρχε καμία ελπίδα σωτηρίας. Από το 1994 έως το 1998 ο κίνδυνος ανάπτυξης της ασθένειας του AIDS και θανάτου μετά από μόλυνση με τον ιό HIV, μειώθηκε κατά 80%. Από το 1998 μέχρι το 2002, παρατηρήθηκε ότι για κάθε 6 μήνες που περνούσαν, ο κίνδυνος μειωνόταν κατά 8%.

Το σύνολο των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται σήμερα για την καταπολέμηση του ιού HIV, αποκαλείται HAART (Highly Active Anti-Retroviral Therapy). Ενώ αρχικά υπήρχε ο φόβος ότι ο ιός του AIDS θα ανέπτυσσε αντίσταση στα φάρμακα αυτά, εντούτοις αυτό δεν συνέβηκε σε βαθμό τέτοιο που να μειώσει τη συνεχιζόμενη βελτίωση της επιβίωσης των ασθενών.

Συνολικά χρησιμοποιούνται σήμερα 16 φάρμακα που έχουν την ιδιότητα να περιορίζουν τον ιό HIV. Μπορούν και αποτρέπουν σε φορείς του ιού HIV, την εξέλιξη στην πλήρη μορφή της ασθένειας του AIDS με τις γνωστές καταστροφικές συνέπειες. 

Η ποσότητα ιών HIV που βρίσκονται μέσα στο αίμα του ασθενούς προτού να αρχίσει τη θεραπεία του όπως επίσης και οι αριθμοί των κυττάρων που υποστηρίζουν την άμυνα του οργανισμού, παίζουν σημαντικό ρόλο στην επιτυχία της θεραπείας.

Επίσης σημαντικό ρόλο έχει η ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπεία κατά τους πρώτους 6 μήνες μετά από την έναρξη της χορήγησης των φαρμάκων. Οι ασθενείς που δείχνουν την καλύτερη ανταπόκριση στα φάρμακα μετά από 6 μήνες με ουσιαστική μείωση του αριθμού των ιών μέσα στο αίμα, έχουν μόνο 2% κίνδυνο για θάνατο μέσα στα επόμενα 3 χρόνια πού θα ακολουθήσουν την έναρξη της θεραπείας. Αντίθετα οι ασθενείς οι οποίοι δεν έχουν καλή αρχική ανταπόκριση, έχουν 83% κίνδυνο θανάτου στα 3 χρόνια που ακολουθούν.

Βλέπουμε λοιπόν ότι ενώ ο αριθμός των περιστατικών των ατόμων που μολύνονται από τον ιό του AIDS αυξάνεται, από την άλλη οι θεραπείες γίνονται περισσότερο αποτελεσματικές με αποτέλεσμα τη συνεχώς αυξανόμενη επιβίωση των ασθενών.

Όμως αυτό δεν ισχύει για όλους.

Οι ασθενείς από τις λιγότερο αναπτυγμένες και φτωχές χώρες, δεν μπορούν να έχουν τα φάρμακα και την περίθαλψη που έχουν οι ασθενείς από τις πλούσιες χώρες. Στις φτωχές χώρες της Αφρικής και της Ασίας, το AIDS εξαπλώνεται γρήγορα και δεν υπάρχουν οι πόροι για τη χορήγηση των σύγχρονων και ακριβών φαρμάκων.

Στις αναπτυγμένες χώρες παρατηρείται αύξηση της μετάδοσης του ιού του AIDS, τόσο μεταξύ των ομοφυλοφίλων όσο και μεταξύ των άλλων. Ο λόγος είναι ότι επειδή επικρατεί μια αισιοδοξία λόγω των καλών αποτελεσμάτων των φαρμάκων κατά τα τελευταία 7 χρόνια. Αυτό δημιουργεί μια μείωση της προσοχής και μη τήρηση των μέτρων προφύλαξης, γεγονός που ευνοεί την εξάπλωση της νόσου γενικά στον πληθυσμό και ιδιαίτερα μεταξύ των νέων.

Ακόμη ένας παράγοντας που φαίνεται ότι ευνόησε την περαιτέρω εξάπλωση του AIDS είναι η χρήση του διαδικτύου για την ανεύρεση ερωτικών συντρόφων. Σύμφωνα με έρευνες αυτός ο τρόπος σεξουαλικής συμπεριφοράς, παρατηρείται σε άτομα που είναι έτοιμα για σκοπούς σεξ, να πάρουν περισσότερους κινδύνους με αποτέλεσμα να μολύνονται συχνότερα από τον ιό HIV.

Παρά τα πρόσφατα θετικά αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν χάρις στα νέα φάρμακα κατά του AIDS, οι επιπλοκές και ο κίνδυνος εμφάνισης ανθεκτικών στελεχών του ιού παραμονεύουν. Ας μη ξεχνούμε ότι οι θεραπευτικές επιτυχίες αφορούν την παράταση της επιβίωσης και όχι την ίαση των ασθενών.

Δεν πρέπει λοιπόν να υπάρχει εφησυχασμός και παραμερισμός των μέτρων προφύλαξης.

Ο ιός του AIDS είναι έξυπνος και επικίνδυνος. Μέχρι να έχουμε ένα αποτελεσματικό εμβόλιο και μια θεραπεία που να προσφέρει ίαση, είναι απαραίτητο συνεχώς να γίνονται προγράμματα ενημέρωσης και διαφώτισης για όλο τον πληθυσμό και ιδιαίτερα για τους νέους που είναι περισσότερο ευάλωτοι στη σύγχρονη αυτή μάστιγα.