Η πρόωρη έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας στην εφηβική ηλικία είναι πηγή πολλών και σοβαρών προβλημάτων.

Υπάρχουν κίνδυνοι που καραδοκούν οι οποίοι είναι σε θέση να βλάψουν άμεσα το παιδί αλλά και να θέσουν το μέλλον και την επιβίωση του έφηβου σε κίνδυνο.

Τα κυριότερα προβλήματα υγείας που μπορούν να προκληθούν λόγω έναρξης πρόωρης σεξουαλικής δραστηριότητας περιλαμβάνουν την ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, τη μετάδοση ασθενειών όπως το AIDS, τη γονόρροια, τη μόλυνση από τα χλαμύδια, τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων, τον έρπητα γεννητικών οργάνων και από άλλους σεξουαλικώς μεταδιδόμενους παράγοντες.

Επιπρόσθετα, οι ψυχολογικοί τραυματισμοί που δυνατόν να υποστεί το παιδί είναι σε θέση να το επηρεάζουν αρνητικά σε όλη του τη ζωή.

Η πρόωρης έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας θεωρείται ως μείζον πρόβλημα της δημόσιας υγείας. Σύμφωνα με στατιστικές από τις Ηνωμένες Πολιτείες όπου υπάρχουν στοιχεία για το πρόβλημα, το 46% των κοριτσιών και το 48% των αγοριών της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχουν ήδη εμπειρίες σεξ με συνουσία.

Η σοβαρότητα του προβλήματος αναδεικνύεται από στατιστικά στοιχεία των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης των Ασθενειών (CDC). Οι ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες σε έφηβους αυξάνονται. Επίσης, το 50% του συνόλου των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων ασθενειών που καταγράφονται στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μεταξύ των εφήβων. Μεταξύ αυτών, μεγάλη ανησυχία προκαλούν οι νέες περιπτώσεις μόλυνσης από τον ιό HIV που οδηγεί στο AIDS.

Οι κίνδυνοι τόσο σε οργανικό, σωματικό επίπεδο αλλά και στον ψυχολογικό τομέα, είναι ακόμη μεγαλύτεροι σε παιδιά κάτω των 15 ετών. Τα στατιστικά δεδομένα δείχνουν ότι οι έφηβοι και ιδιαίτερα παιδιά κάτω των 15 ετών που εμπλέκονται σε σεξουαλικές εμπειρίες, χρησιμοποιούν με χαμηλότερη συχνότητα προφυλακτικά και παρουσιάζουν περισσότερες πιθανότητες να έχουν πέραν του ενός σεξουαλικού συντρόφου. 

Παράλληλα φαίνεται ότι στην εποχή μας, ο στοματικός έρωτας στην εφηβική ηλικία έχει καταστεί σημαντικό μέρος των σεξουαλικών εμπειριών των εφήβων. Ο λόγος της εξέλιξης αυτής είναι διότι οι έφηβοι προτιμούν για την έναρξη των σεξουαλικών τους εμπειριών το στοματικό έρωτα για να αποφύγουν τους κινδύνους που συνοδεύουν τον κολπικό έρωτα με συνουσία.

Οι έφηβοι θεωρούν το στοματικό έρωτα περισσότερο αποδεκτό από τον κολπικό έρωτα για λόγους κοινωνικούς, υγείας και συναισθηματικούς. Όμως αυτό δεν αντιστοιχεί στην πραγματικότητα διότι η επικίνδυνη σεξουαλική αυτή συμπεριφορά των εφήβων οδηγεί τελικά σε ανάλογα προβλήματα όπως η κολπική συνουσία.

Έχοντας υπόψη τη θλιβερή και την επικίνδυνη αυτή κατάσταση για το μέλλον των παιδιών μας, είναι επιτακτικό να μελετηθεί περισσότερο το πρόβλημα και να βρεθούν τρόποι μείωσης του αριθμού των εφήβων που εμπλέκονται σε πρόωρες, επικίνδυνες σεξουαλικές συμπεριφορές.

Ερευνητές από το πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν των Ηνωμένων Πολιτειών μελέτησαν τους παράγοντες που σχετίζονται με την πρόωρη έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας σε έφηβους. Για το σκοπό αυτό παρακολούθησαν και διερεύνησαν 273 έφηβους από την ηλικία των 13 ετών έως την ηλικία των 15 ετών. Από την ομάδα αυτή των εφήβων, τα κορίτσια αποτελούσαν το 53% (146 κορίτσια και 127 αγόρια) και το 90% ήσαν Αμερικανοί Ευρωπαϊκής προέλευσης.

Τα παιδιά απάντησαν σε ερωτήματα σχετικά με:

1. Τη σεξουαλική τους συμπεριφορά
    
2. Την εφηβεία
    
3. Σχολικές επιδόσεις
    
4. Την ύπαρξη καταθλιπτικών συμπτωμάτων
    
5. Επίπεδο αυτοεκτίμησης
    
6. Συμμετοχή σε σπορ
    
7. Συμπτώματα που έχουν σχέση με το σύνδρομο συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητας (ADHD) και το σύνδρομο αντίθεσης, πρόκλησης και ανυπακοής  (ODD)
    
8. Για τη δομή της οικογένειας τους
    
9. Για τις σχέσεις με τους γονείς
    
10. Για την επιρροή που δέχονταν για θέματα σεξ από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Από το σύνολο των 273 εφήβων, κατά την περίοδο παρακολούθησης τους που ήταν από 13 έως 15 ετών, βρέθηκε ότι 15% είχαν βιώσει πρόωρες σεξουαλικές εμπειρίες (συνουσία και/ή στοματικό έρωτα)

Στα κορίτσια τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι παράγοντες που συσχετίζονται με πρόωρη έναρξη της σεξουαλικής δραστηριότητας είναι:

1. Αυξημένος χρόνος παρακολούθησης τηλεόρασης
    
2. Χαμηλό αίσθημα αυτοεκτίμησης
    
3. Κακής ποιότητας σχέσεις με τους γονείς
    
4. Οικογενειακή ζωή με μητέρα ως μονογονιό ή με πατριό ή μητριά
    
5. Ψηλότερα επίπεδα συμπεριφοράς τύπου συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητας
    
6. Χαμηλές ακαδημαϊκές επιδόσεις
    
7. Γονείς χαμηλού επιπέδου μόρφωσης.

Στα αγόρια διαφάνηκε ότι οι παράγοντες που σχετίζονται με πρόωρη έναρξη του σεξ είναι:

1. Προχωρημένη ανάπτυξη εφηβείας
    
2. Αυξημένος χρόνος παρακολούθησης τηλεόρασης
    
3. Ψηλότερα επίπεδα συμπεριφοράς τύπου συνδρόμου ελλειμματικής προσοχής - υπερκινητικότητας και  συνδρόμου αντίθεσης, πρόκλησης, ανυπακοής 
    
4. Κακής ποιότητας σχέσεις με τους γονείς.

Από το σύνολο των παραγόντων που εξετάστηκαν, ο χρόνος παρακολούθησης της τηλεόρασης είχε πολύ μεγάλη επιρροή. Επιπρόσθετα όσο περισσότερους παράγοντες κίνδυνου είχε ένας έφηβος τόσο περισσότερες ήταν οι πιθανότητες να κάνει πρόωρο σεξ.

Για παράδειγμα σε σύγκριση με έφηβο που δεν είχε κανένα από τους παράγοντες κινδύνου, ένας έφηβος με τρεις από τους πιο πάνω παράγοντες είχε πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να κάνει σεξ πριν από την ηλικία των 15 ετών.

Τα ευρήματα των Αμερικανών ερευνητών δείχνουν, ότι για να έχουν περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας, τα προγράμματα πρόληψης της πρόωρης σεξουαλικής δραστηριότητας σε έφηβους πρέπει να στοχεύουν την αντιμετώπιση συνδυασμού των παραγόντων κινδύνου.

Το συμπέρασμα των ερευνητών είναι ότι η επιρροή των γονιών είναι καθοριστικής σημασίας για το εάν οι έφηβοι θα εμπλακούν ή όχι σε πρόωρο σεξ.

Τα προληπτικά μέτρα δεν πρέπει να είναι μόνο υπόθεση των εκπαιδευτικών και των συμβούλων αλλά να εμπλέκουν άμεσα τους γονείς.

Η ενεργός και θετική συμμετοχή των γονιών μαζί με εκπαιδευτικά προγράμματα πρόληψης ευρέως φάσματος, έχουν τη δυνατότητα να βοηθήσουν στην καταπολέμηση του επικίνδυνου προβλήματος της πρόωρης έναρξης του σεξ σε έφηβους.