Τι είναι ο νωτιαίος μυελός;
Ο νωτιαίος μυελός αποτελεί μέρος του κεντρικού νευρικού συστήματος και έχει μήκος περίπου 51 εκατοστά. Αρχίζει από τη βάση του εγκεφάλου του οποίου αποτελεί συνέχεια και επεκτείνεται μέχρι τη μέση.
Τα νεύρα τα οποία πηγάζουν από αυτόν και κατευθύνονται προς τα άλλα μέρη του σώματος είναι οι κατώτεροι κινητήριοι νευρώνες και οι αισθητήριοι νευρώνες. Τα ραχιαία αυτά νεύρα που προέρχονται από το νωτιαίο μυελό εξέρχονται και εισέρχονται σε κάθε σπονδυλικό επίπεδο και είναι υπεύθυνα για συγκεκριμένες περιοχές του σώματος.
Τι είναι κάκωση του νωτιαίου μυελού;
Η κάκωση του νωτιαίου μυελού είναι μια βλάβη που προκαλείται στα νεύρα του νωτιαίου μυελού ο οποίος βρίσκεται μέσα στο νωτιαίο σπονδυλικό κανάλι της ράχης. Οι περισσότερες βλάβες προέρχονται από διάφορους τραυματισμούς της σπονδυλικής στήλης.
Η βλάβη αυτή επηρεάζει την ικανότητα των νεύρων του νωτιαίου μυελού να στέλλει και να παίρνει μηνύματα από τον εγκέφαλο στα συστήματα του σώματος που ελέγχουν τις κινητήριες, αισθητήριες και αυτόνομες λειτουργίες κάτω από το σημείο της βλάβης.
Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ μιας πλήρους και μιας μερικής βλάβης του νωτιαίου μυελού;
Υπάρχουν βασικά δύο κατηγορίες κακώσεων του νωτιαίου μυελού: η πλήρης και η μερική μορφή.
Στην πλήρη μορφή η βλάβη στα νεύρα είναι τέτοια που δεν επιτρέπει την μεταφορά κανενός μηνύματος από τον εγκέφαλο προς τα μέρη του σώματος κάτω από το επίπεδο της βλάβης.
Στη μερική μορφή παραμένει κάποια υπολειπόμενη κινητική και αισθητήρια δραστηριότητα κάτω από το επίπεδο της βλάβης.
Ποιος είναι ο ρόλος των σπονδύλων;
Οι σπόνδυλοι είναι εκείνα τα οστά με μορφή μεγάλων δακτυλιδιών τα οποία σχηματίζουν την σπονδυλική στήλη. Οι σπόνδυλοι παίρνουν την ονομασία τους ανάλογα με τη θέση που βρίσκονται.
Οι πρώτοι εφτά στην αρχή, στην περιοχή του λαιμού ονομάζονται αυχενικοί σπόνδυλοι. Οι βλάβες του νωτιαίου μυελού στην αυχενική μοίρα προκαλούν απώλεια της αυτονομίας της αναπνοής και απώλεια της λειτουργίας των άνω και κάτω μελών με αποτέλεσμα την τετραπληγία.
Οι δώδεκα σπόνδυλοι που ακολουθούν και βρίσκονται στην περιοχή του θώρακα ονομάζονται θωρακικοί σπόνδυλοι. Οι βλάβες στο θωρακικό επίπεδο επηρεάζουν τον θώρακα και τα πόδια και οδηγούν στην παραπληγία.
Οι πέντε σπόνδυλοι που ακολουθούν πιο κάτω είναι οι οσφυϊκοί σπόνδυλοι. Οι βλάβες στην οσφυϊκή μοίρα προκαλούν απώλεια του ελέγχου και της λειτουργίας των κάτω μελών, της ουροδόχου κύστης, του εντέρου και των σεξουαλικών λειτουργιών.
Οι τελευταίοι πέντε σπόνδυλοι είναι αυτοί της ιερής μοίρας που αρχίζει από την λεκάνη και επεκτείνεται μέχρι το τέλος της σπονδυλικής στήλης. Οι βλάβες του νωτιαίου μυελού στην περιοχή αυτή προκαλούν χαλαρή παράλυση των κινητηρίων κάτω νευρώνων με μερική απώλεια της λειτουργίας των ποδιών και δυσκολίες με την ουροδόχο κύστη το έντερο και την σεξουαλική λειτουργία.
Πόσο συχνές είναι οι βλάβες του νωτιαίου μυελού;
Έχει υπολογιστεί ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες κάθε χρόνο συμβαίνουν 10.000 νέα περιστατικά τραυματισμού του νωτιαίου μυελού. Σήμερα υπάρχουν συνολικά 450.000 περιστατικά. Από αυτά το 82% είναι άνδρες και το 18% γυναίκες.
Ποιες είναι οι κυριότερες αιτίες τραυματικών κακώσεων του νωτιαίου μυελού;
Τα τροχαία δυστυχήματα είναι η πιο συχνή αιτία με ποσοστό 44%. Μετά οι πράξεις βίας είναι υπεύθυνες για το 24%, πτώσεις 22%, τραυματισμοί λόγω σπορ 8% και διάφορες άλλες αιτίες 2%.
Ποια είναι τα σημεία της κάκωσης του νωτιαίου μυελού;
- Έντονος πόνος ή αίσθημα πίεσης στον αυχένα, στην κεφαλή ή στην πλάτη
- Μυρμήγκιασμα ή απώλεια της αίσθησης στα χέρια, στα δάκτυλα, στα πόδια ή στα δάκτυλα του ποδιού
- Μερική ή πλήρης απώλεια ελέγχου σε κάποιο μέρος του σώματος
- Προβλήματα της διούρησης ή της αφόδευσης με ακράτεια ή κατακράτηση
- Ανώμαλες αισθήσεις σφιξίματος σαν από ζώνη στο θώρακα, πόνος και αίσθηση πίεσης
- Δυσκολίες αναπνοής μετά από τραυματισμό.
Ποιο είναι το ποσοστό επιβίωσης των θυμάτων τραυματισμού του νωτιαίου μυελού;
Για τους ασθενείς που θα επιβιώσουν επιβιώσουν τις πρώτες 24 ώρες μετά από το ατύχημά τους, το 85% θα είναι εν ζωή 10 χρόνια αργότερα.
Ποιες θεραπείες υπάρχουν για τις κακώσεις του νωτιαίου μυελού;
Με τα σημερινά δεδομένα δεν υπάρχει ίαση για τις βλάβες του νωτιαίου μυελού.
Όμως γίνονται με γοργό ρυθμό έρευνες με χειρουργικές μεθόδους και με φάρμακα οι οποίες προχωρούν γρηγορότερα όσο ποτέ άλλοτε.
Θεραπείες που έχουν σαν στόχο την καταστολή της εξάπλωσης της βλάβης με φάρμακα, χειρουργικές επεμβάσεις αποσυμπίεσης, μεταμόσχευση νευρικών κυττάρων, θεραπείες ανανέωσης των νευρώνων και άλλες σύνθετες θεραπείες με φάρμακα είναι μεταξύ των αξόνων θεραπείας που διερευνώνται ενεργά για να ξεπεραστούν τα σοβαρότατα προβλήματα που προκαλούν οι βλάβες του νωτιαίου μυελού.