Τα παιδιά και οι έφηβοι κάτω των 19 ετών δεν πρέπει να παίρνουν ασπιρίνη. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι η χορήγηση της ασπιρίνης σε παιδιά και έφηβους μπορεί να προκαλέσει το σύνδρομο Reye.
To σύνδρομο Reye είναι μια πολύ σοβαρή πάθηση που μπορεί να προσβάλει όλα τα όργανα του οργανισμού. Όμως επηρεάζει συχνότερα το συκώτι και τον εγκέφαλο.
Οι βλάβες που προκαλεί το σύνδρομο Reye στον εγκέφαλο και στο συκώτι μπορούν να οδηγήσουν στο θάνατο. Αναφέρεται ότι μέχρι 50% των ασθενών με το σύνδρομο Reye δεν επιβιώνουν.
Επίσης είναι δυνατόν, σε άλλους ασθενείς, να προκαλέσει σοβαρές αλλοιώσεις του εγκεφάλου και μόνιμες αναπηρίες.
Το σύνδρομο Reye συμβαίνει πάντοτε μετά από μια ίωση όπως για παράδειγμα γρίπη ή ανεμοβλογιά. Ευτυχώς συμβαίνει σε ένα πολύ μικρό αριθμό παιδιών και για το λόγο αυτό πρέπει να υπάρχουν και άλλες αιτίες που συνεργούν με την ίωση, για να προκαλέσουν το σύνδρομο
Reye.
Κανείς δεν γνωρίζει ακριβώς ποιες είναι οι άλλες αιτίες που προκαλούν το σύνδρομο.
Μέχρι σήμερα οι κυριότερες θεωρίες που είναι αποδεκτές, υποστηρίζουν ότι οι αιτίες αυτές περιλαμβάνουν τη χορήγηση φαρμάκων όπως η ασπιρίνη, την απελευθέρωση μιας τοξίνης ενώ το παιδί έχει ίωση και τέλος τις βιοχημικές αλλαγές που πιθανόν να προκαλούνται από μια ίωση σε ένα παιδί με ιδιαίτερη ευπάθεια.
H τυπική κλινική εξέλιξη που ακολουθεί το σύνδρομο Rey σε ένα παιδί που πάσχει από ίωση περιλαμβάνει:
- Αρχικά το παιδί προσβάλλεται από μια ίωση όπως για παράδειγμα γρίπη ή ανεμοβλογιά ή μια πάθηση του άνω αναπνευστικού συστήματος. Ο πυρετός του αρχίζει να μειώνεται και το παιδί φαίνεται ότι βελτιώνεται
- Ξαφνικά αρχίζει να κάνει εμετούς κατ΄ επανάληψη, συχνά κάθε 1 ή 2 ώρες, για ένα διάστημα 24 έως 36 ωρών
- Κατά τη διάρκεια των 24 έως 36 ωρών που κάνει τους εμετούς αρχίζουν να εμφανίζονται διαταραχές του επιπέδου των αισθήσεων και της εγρήγορσης του: Γίνεται ληθαργικό και παρουσιάζει υπνηλία. Μετά διαταράσσεται, αναστατώνεται, παραμιλά και θυμώνει εύκολα. Στη συνέχεια παρουσιάζει μια σοβαρή σύγχυση και δεν ανταποκρίνεται πλέον στους διάφορους ερεθισμούς
- Εάν η ασθένεια προχωρήσει, τότε υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες να παρουσιάσει σπασμούς και το παιδί να πέσει σε ένα βαθύ κώμα, με αυξημένο κίνδυνο θανάτου.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες εδώ και πολλά χρόνια, λόγω των επιδημιολογικών δεδομένων, οι αρμόδιες αρχές όπως μεταξύ άλλων η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, η Διεύθυνση Ελέγχου Τροφίμων και Φαρμάκων και τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης των Ασθενειών, εξέδωσαν οδηγίες με συστάσεις για τη μη χορήγηση ασπιρίνης σε παιδιά και έφηβους κάτω των 19 ετών.
Για την καταπολέμηση του πυρετού και του πόνου συστηνόταν η χορήγηση παρακεταμόλης και άλλων φαρμάκων όπως το ibuprofen και acetaminophen
Οι συστάσεις αυτές απέδωσαν διότι το 1999, στις Ηνωμένες Πολιτείες το σύνδρομο Reye, ουσιαστικά εξαφανίστηκε.
Τον Οκτώβριο του 2002, στη Μεγάλη Βρετανία, η αρμόδια αρχή για τον έλεγχο των φαρμάκων, Medicines Control Agency, εξέδωσε οδηγίες με απαγόρευση της χορήγησης της ασπιρίνης σε παιδιά και έφηβους κάτω των 16 ετών.
Στις σχετικές οδηγίες, αναφέρεται ότι λόγω του συσχετισμού της χορήγησης της ασπιρίνης και της πρόκλησης του συνδρόμου Reye και παρά το γεγονός ότι ο κίνδυνος είναι μικρός, εντούτοις δεν πρέπει να υποβάλλονται τα παιδιά στον κίνδυνο αυτό έστω και εάν είναι ελάχιστος.
Είναι λοιπόν σημαντικό οι γονείς, οι γιατροί, οι φαρμακοποιοί και όλοι όσοι φροντίζουν τα παιδιά να γνωρίζουν τα δεδομένα και τους κινδύνους αυτούς.
Επίσης πρέπει να τονιστεί ότι υπάρχουν πολλά φαρμακευτικά σκευάσματα τα οποία περιέχουν 2 ή 3 φάρμακα εκ των οποίων το ένα, είναι ασπιρίνη.
Η ασπιρίνη μπορεί να χορηγείται σε παιδιά και έφηβους μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και αυτό κάτω από αυστηρό ιατρικό έλεγχο, όπως για παράδειγμα στις περιπτώσεις της νόσου Kawasaki..
Η ασπιρίνη ενδείκνυται για το σύνδρομο Kawasaki (φλεγμονή των αγγείων με κίνδυνους για τα στεφανιαία αγγεία της καρδίας που συνοδεύεται με αυξημένες πιθανότητες θανάτου λόγω καρδίας) και για τη χρόνια νεανική ρευματοειδή αρθρίτιδα.
Πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι υπάρχουν και μερικές περιπτώσεις που το σύνδρομο Reye συμβαίνει χωρίς να προηγηθεί χορήγηση ασπιρίνης.