Η χορήγηση ενδοκοιλιακής χημειοθεραπείας φαίνεται ότι αυξάνει σημαντικά την επιβίωση των γυναικών με προχωρημένο καρκίνο των ωοθηκών.
Η χορήγηση χημειοθεραπείας εντός της κοιλιάς γυναικών με καρκίνο ωοθηκών σταδίου ΙΙΙ, σε συνδυασμό με ενδοφλέβια χημειοθεραπεία, βρέθηκε ότι προσθέτει 16 μήνες περισσότερους στην επιβίωση παρά ότι η κλασική ενδοφλέβια χημειοθεραπεία από μόνη της.
Πρόκειται για σημαντική πρόοδο που έχει επιτευχθεί στη θεραπεία του καρκίνου των ωοθηκών.
Το Εθνικό Ινστιτούτο για τον Καρκίνο των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως επίσης και τουλάχιστον άλλοι 6 ιατρικοί οργανισμοί για τον καρκίνο, ενθαρρύνουν τους ειδικούς για το πρόβλημα γιατρούς, να χρησιμοποιούν την εν λόγω μέθοδο στις ασθενείς τους με καρκίνο των ωοθηκών σταδίου ΙΙΙ.
Ο καρκίνος των ωοθηκών παρά το γεγονός ότι αποτελεί μόνο το 20% του συνόλου των γυναικολογικών καρκίνων, εντούτοις είναι ο πλέον θανατηφόρος από τους εν λόγω καρκίνους.
Σε μια πρωτοποριακή κλινική δοκιμή που συμπεριέλαβε 400 γυναίκες με καρκίνο των ωοθηκών σταδίου ΙΙΙ και που δεν είχαν ακόμη λάβει καμία άλλη θεραπεία εκτός από τη χειρουργική αφαίρεση του όγκου τους, εξετάστηκε ο ρόλος της ενδοκοιλιακής χημειοθεραπείας.
Για να συμπεριληφθούν οι ασθενείς αυτές στην έρευνα, έπρεπε η αφαίρεση του όγκου να ήταν ολοκληρωτική ή να έμεναν υπόλοιπα όγκου με διάμετρο μικρότερη του 1 εκατοστού.
Οι γιατροί κατένειμαν με τυχαιοποιημένο τρόπο τις γυναίκες σε δύο ομάδες. Η μία ομάδα λάμβανε όλη τη θεραπεία ενδοφλέβια. Η δεύτερη ομάδα λάμβανε τη θεραπεία με 2 τρόπους, ενδοφλέβια και εντός της κοιλιάς διαμέσου ενός ειδικού λεπτού καθετήρα που είχε τοποθετηθεί διαμέσου του περιτόναιου.
Η ενδοφλέβια χημειοθεραπεία περιελάμβανε τα φάρμακα σισπλατίνη και πακλιταξέλη. Η χημειοθεραπεία που χορηγείτο στην κοιλιά ήταν η σισπλατίνη μόνο.
Ο καθετήρας στο περιτόναιο επέτρεπε τη χορήγηση ψηλών δόσεων χημειοθεραπείας εντός της κοιλιακής κοιλότητας. Έτσι όλο το εσωτερικό της κοιλιάς της ασθενούς υποβαλλόταν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε ψηλές δόσεις χημειοθεραπείας.
Ο καρκίνος των ωοθηκών έχει τάση να κάνει μεταστάσεις στο εσωτερικό της κοιλιάς των γυναικών.
Η μέθοδος αυτή σύμφωνα με τους γιατρούς του Johns Hopkins Kimmel Cancer Center, που ήσαν επικεφαλής της έρευνας, καταστρέφει καλύτερα τα καρκινικά κύτταρα που διηθούν την κοιλιακή κοιλότητα των γυναικών, που πάσχουν από καρκίνο των ωοθηκών.
Η ενδοφλέβια χημειοθεραπεία είναι περισσότερο αποτελεσματική στο να καταστρέφει τα καρκινικά κύτταρα, που κάνουν μεταστάσεις εκτός της κοιλιάς.
Τα αποτελέσματα της επταετούς αυτής κλινικής δοκιμής έδειξαν ότι:
- Οι 205 γυναίκες που έλαβαν τη διπλή θεραπεία, δηλαδή χημειοθεραπεία ενδοφλέβια και εντός της κοιλιάς τους, είχαν μέσο όρο συνολικής επιβίωσης 65,6 μήνες
- Οι 210 γυναίκες που έλαβαν μόνο την ενδοφλέβια θεραπεία, είχαν μέσο όρο συνολικής επιβίωσης 49,7 μήνες
- Η σύγκριση έδειξε ότι η διπλή θεραπεία αύξανε το μέσο όρο επιβίωσης των γυναικών κατά 16 μήνες, γεγονός που δείχνει μια βελτίωση της τάξης του 25%
- Επιπρόσθετα στην ομάδα με τη διπλή θεραπεία, ο χρόνος επιβίωσης των ασθενών χωρίς υποτροπή του καρκίνου τους, ήταν μεγαλύτερος κατά 5,5 μήνες, γεγονός που δείχνει βελτίωση της τάξης του 20%.
Στις περισσότερες γυναίκες, ο καρκίνος των ωοθηκών όταν διαγνωσθεί βρίσκεται στο στάδιο ΙΙΙ. Τα αρχικά συμπτώματα είναι πολύ ήπια.
Έτσι σχεδόν στο 80% των περιπτώσεων, ο καρκίνος των ωοθηκών όταν διαγνωσθεί, βρίσκεται σε προχωρημένα στάδια. Οι ασθενείς που επιβιώνουν στα 5 χρόνια μετά από τη διάγνωση είναι περίπου 45%.
Στις περιπτώσεις που η διάγνωση του καρκίνου των ωοθηκών γίνεται έγκαιρα και είναι περιορισμένος τοπικά (αυτό συμβαίνει μόνο στο 19% του συνόλου των περιπτώσεων), το ποσοστό επιβίωσης φθάνει στο 94%.
Τα αποτελέσματα της έρευνας αυτής επιβεβαιώνουν τα δεδομένα που προέκυψαν και από άλλες 8 κλινικές θεραπευτικές δοκιμές που αξιολόγησαν τη χορήγηση χημειοθεραπείας εντός της κοιλιάς των γυναικών.
Πρέπει να επισημάνουμε ότι η χορήγηση χημειοθεραπείας στην κοιλιά των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών σταδίου ΙΙΙ, δεν ήταν εύκολη για τις ασθενείς. Οι επιπλοκές που παρουσίαζαν ήταν πόνος στην κοιλιά, μεγαλύτερη μυελοκαταστολή από τις γυναίκες με μόνο ενδοφλέβια χημειοθεραπεία και προβλήματα με τον περιτοναϊκό καθετήρα.
Από το σύνολο των γυναικών που λάμβαναν τη διπλή θεραπεία, περίπου το 60%, δεν μπόρεσε λόγω επιπλοκών και φτωχής ποιότητας ζωής να πάρει όλες τις προβλεπόμενες χημειοθεραπείες εντός της κοιλιάς.
Συνολικά 9 γυναίκες απεβίωσαν λόγω επιπλοκών της θεραπείας: 5 στην ομάδα με τη διπλή θεραπεία και 4 στην ομάδα που έλαβαν μόνο ενδοφλέβια χημειοθεραπεία.
Παρά το γεγονός ότι η νέα αυτή συνδυασμένη θεραπεία, προσθέτει σημαντικό χρόνο στην επιβίωση των ασθενών και παρά το ότι συστήνεται από αρμόδια ιατρικά σώματα, είναι πιθανόν να υπάρξουν δυσκολίες στην εφαρμογή της. Οι λόγοι για αυτό περιλαμβάνουν τις επιπλοκές που παρουσιάζουν οι ασθενείς, το ψηλό κόστος και τη μη εξοικείωση των γιατρών με τη μέθοδο.
Το πρώτο βήμα στη θεραπεία των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών, πρέπει να είναι μια καλή χειρουργική αφαίρεση του όγκου. Είναι σημαντικό η επέμβαση να γίνεται από χειρουργούς, που έχουν εμπειρία και εξειδικεύονται στο γυναικολογικό καρκίνο και ιδιαίτερα στον καρκίνο ωοθηκών.
Έρευνες έχουν δείξει, ότι η πρόγνωση των γυναικών με καρκίνο των ωοθηκών είναι καλύτερη όταν χειρουργούνται από γιατρούς με εξειδίκευση στο γυναικολογικό καρκίνο. Εντούτοις λιγότερο από 50% των γυναικών αυτών, χειρουργούνται από εξειδικευμένους χειρουργούς.
Σε γυναίκες, που έχουν παραμείνει σημαντικά υπόλοιπα του όγκου μετά την αρχική χειρουργική επέμβαση, δεν είναι βέβαιο εάν η διπλή χημειοθεραπεία μπορεί να βοηθά εξίσου καλά. Το ίδιο ισχύει και για τις περιπτώσεις υποτροπών, δηλαδή νέας εμφάνισης του όγκου.
Οι γυναίκες με επιπλοκές λόγω της χειρουργικής επέμβασης, που παρουσιάζουν συμφύσεις, φτωχή νεφρική λειτουργία και αυτές στις οποίες αφαιρέθηκε το αριστερό μέρος του παχέος εντέρου λόγω διήθησης κατά την επέμβαση, δεν είναι ιδανικοί υποψήφιοι για τη χημειοθεραπεία που χορηγείται εντός της κοιλιάς.
Τελειώνοντας θέλουμε να τονίσουμε, ότι η επιτυχία της ενδοκοιλιακής χημειοθεραπείας σε συνδυασμό με την ενδοφλέβια χημειοθεραπεία, εξαρτάται από την ποιότητα της χειρουργικής αφαίρεσης του καρκίνου των ωοθηκών, την ορθή επιλογή των ασθενών, την εκπαίδευση των γιατρών και των νοσηλευτών.