Οι σκέψεις αυτοκτονίας σε
φοιτητές είναι ένα συχνό και επαναλαμβανόμενο φαινόμενο. Είναι μάλιστα
σχεδόν τόσο συχνό όσο οι διατροφικές διαταραχές, η κατάθλιψη και η χρήση
ναρκωτικών.Για την αντιμετώπιση όλων των μορφών συμπεριφοράς
αυτοκτονίας που δυνατόν να εκδηλωθούν σε μια πανεπιστημιούπολη ή κοινότητα
φοιτητών, δεν είναι αρκετό να αναγνωρίζονται και να βοηθούνται μόνο οι φοιτητές
που παρουσιάζουν κρίση με έξαρση των σκέψεων αυτοκτονίας ή που έχουν κάνει
απόπειρα.
Χρειάζεται ένα νέο μοντέλο προσέγγισης του προβλήματος των φοιτητών με
τάσεις αυτοκτονίας για να είναι δυνατή η αντιμετώπιση ολόκληρου του
φάσματος των σκέψεων και συμπεριφορών που σχετίζονται ή οδηγούν στην
αυτοκτονία.
Προσεγγίζοντας όλο το φάσμα των σκέψεων και συμπεριφορών αυτοκτονίας
αντί μόνο τις περιπτώσεις ατόμων που βρίσκονται σε κρίση ή έξαρση του
προβλήματος της αυτοκτονίας, τα αποτελέσματα θα είναι καλύτερα διότι
μπορούν να ληφθούν κατάλληλα μέτρα σε διάφορες φάσεις της εξέλιξης του
προβλήματος.
Βλέποντας το πρόβλημα της αυτοκτονίας στο σύνολο του φάσματος της
εξελικτικής του πορείας, είναι δυνατόν να παρεμποδίζεται σε πολλούς
φοιτητές με θεραπευτικές παρεμβάσεις, η σταδιακή επιδείνωση και μετάβαση
από τις σκέψεις στην απόπειρα αυτοκτονίας.
Τα επίπεδα καταπόνησης, απογοήτευσης και στεναχώριας των φοιτητών
σε κολέγια παρουσιάζουν αύξηση. Παράλληλα δεν υπάρχουν αρκετές υπηρεσίες
για να χειρίζονται τις δύσκολες αυτές καταστάσεις και να παρέχουν την
απαιτούμενη στήριξη για πρόληψη των αυτοκτονιών σε φοιτητές.
Είναι σαφές ότι απαιτείται σημαντικά περισσότερη προσπάθεια,
συντονισμός και οργάνωση από όλους που εμπλέκονται σε πανεπιστημιουπόλεις
ή κοινότητες φοιτητών. Οι διοικητικοί, οι γονείς, οι εκπαιδευτικοί, οι
σύμβουλοι, οι επαγγελματίες της υγείας και οι ηγέτες των φοιτητών, πρέπει
να καταλάβουν ότι δεν είναι αρκετό να αντιμετωπίζεται μόνο το πρόβλημα των
φοιτητών που έχουν ήδη φτάσει στην απόπειρα αυτοκτονίας.
Η ολοκληρωτική και έγκαιρη αντιμετώπιση από τα πρώτα στάδια των σκέψεων και
συμπεριφορών αυτοκτονίας, που είναι όπως αποδεικνύεται πολύ συχνές στο
φοιτητικό κόσμο, θα μπορούσε να μειώσει δραστικά τον
αριθμό των φοιτητών που σκέφτονται να κάνουν ή κάνουν επανειλημμένες
απόπειρες αυτοκτονίας.
Τα πιο πάνω σημαντικά συμπεράσματα προέρχονται από εργασίες επιστημόνων
του πανεπιστημίου του Τέξας που παρουσιάστηκαν στο πρόσφατο ετήσιο
συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρείας. Στις έρευνες αυτές,
έλαβαν μέρος περισσότεροι από 26.000 φοιτητές από 70 κολέγια και
πανεπιστήμια.
Τα ευρήματα προσθέτουν σημαντικά στοιχεία στις γνώσεις μας:
- Πέραν του 50% των φοιτητών ανέφεραν ότι είχαν τουλάχιστον ένα
επεισόδιο σκέψεων αυτοκτονίας σε κάποια χρονική στιγμή στη ζωή τους
- Το 15% των φοιτητών δήλωσαν ότι είχαν σκεφτεί σοβαρά το ενδεχόμενο
να προχωρήσουν σε αυτοκτονία
- Το 5% των φοιτητών ανέφεραν ότι έκαναν μία απόπειρα αυτοκτονίας
τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους
- Περίπου 66% από αυτούς που είχαν σκέψεις αυτοκτονίας, παρουσίαζαν το
ίδιο πρόβλημα περισσότερο από μία φορά σε περίοδο 12 μηνών
- Το 6% των προπτυχιακών και το 4% των μεταπτυχιακών φοιτητών όταν
ρωτήθηκαν για σκέψεις προς αυτοκτονία που είχαν στους 12 μήνες που
προηγήθηκαν της συμμετοχής στην έρευνα, δήλωσαν ότι είχαν σκεφτεί σοβαρά
να προχωρήσουν σε αυτοκτονία. Με βάση τα δεδομένα αυτά, οι ερευνητές
εκτιμούν ότι σε ένα μέσο κολέγιο ή πανεπιστήμιο με 18.000 προπτυχιακούς
φοιτητές, περίπου 1.080 θα σκεφτούν πολύ σοβαρά να αυτοκτονήσουν κατά τη
διάρκεια 12 μηνών
- Οι πλείστοι φοιτητές περιέγραψαν το τυπικό επεισόδιο σκέψεων
αυτοκτονίας που βίωναν ως έντονο και σύντομο. Το 50% των εν λόγω
επεισοδίων διαρκούσε μία μέρα ή λιγότερο
- Για διάφορους λόγους, περισσότεροι από 50% των φοιτητών που βίωσαν
πρόσφατη κρίση σκέψεων αυτοκτονίας, δεν αναζήτησαν επαγγελματική βοήθεια
ή είπαν σε οποιονδήποτε άλλο για το συγκεκριμένο πρόβλημα τους
Στις έρευνες συμπεριλήφθηκαν προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί
φοιτητές. Και οι δύο κατηγορίες φοιτητών έδωσαν του ακόλουθους λόγους που
τους δημιουργούσαν τις σκέψεις αυτοκτονίας με την ακόλουθη σειρά:
- Αναζήτηση ανακούφισης από συναισθηματικό ή σωματικό πόνο
- Προβλήματα σε ρομαντικές σχέσεις
- Επιθυμία να δώσουν τέλος στη ζωή τους
- Σχολικά ή ακαδημαϊκά προβλήματα
Το 14% από τους προπτυχιακούς και το 8% από τους μεταπτυχιακούς
φοιτητές που είχαν σκεφτεί σοβαρά να δοκιμάσουν να αυτοκτονήσουν στους 12
μήνες που προηγήθηκαν της συμμετοχής τους στην έρευνα, προχώρησαν τελικά
σε απόπειρα αυτοκτονίας.
Το 19% των προπτυχιακών φοιτητών που έκαναν απόπειρα αυτοκτονίας και το
28% των μεταπτυχιακών φοιτητών που έκαναν απόπειρα αυτοκτονίας,
χρειάστηκαν ιατρική περίθαλψη. Το 50% αυτών που έκαναν απόπειρα δήλωσαν
ότι η μέθοδος που είχαν επιλέξει για να θέσουν τέλος στη ζωή τους ήταν η
λήψη υπερβολικών δόσεων φαρμάκων.
Βλέπουμε λοιπόν ότι το πρόβλημα σκέψεων και συμπεριφορών αυτοκτονίας
μεταξύ των φοιτητών είναι πολύ πιο μεγάλο και σοβαρό από ότι πιστεύαμε
μέχρι σήμερα.
Για να σταματήσουν οι αυτοκτονίες φοιτητών και να απαμβλυνθεί το
πρόβλημα χρειάζονται νέες ολοκληρωμένες προσεγγίσεις σε όλα τα στάδια της
διαδικασίας που οδηγούν ένα φοιτητή στο να θέσει τέλος στη ζωή του.
Απαιτείται η συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων στην ζωή των φοιτητών
με προγράμματα πρόληψης και δεν πρέπει οι προσπάθειες να εστιάζονται μόνο
όταν ένας φοιτητής φτάσει πλέον στο στάδιο της απόπειρας αυτοκτονίας.