Από τον καιρό, που το ναρκωτικό με την επωνυμία Έκσταση ή "έκσταση" εμφανίστηκε για πρώτη φορά, συσσωρεύονται τα στοιχεία που τεκμηριώνουν ότι είναι νευροτοξικό και σε θέση να προκαλεί μόνιμες βλάβες στον εγκέφαλο των χρηστών.
Το Έκσταση είναι συνθετικό ναρκωτικό (MDMA, 3,4-μεθυλενοδιοξυμεθαμφεταμίνη). Έχει ιδιότητες ανάλογες με αυτές των αμφεταμινών (αμφεταμίνη και μεθαμφεταμίνη που είναι διεγερτικά) και των παραισθησιογόνων ουσιών (LSD, λυσεργικό οξύ).
Κυκλοφορεί σε μορφή χαπιών με διάφορα σχέδια και χρώματα. Οι χρήστες που προμηθεύονται τα παράνομα αυτά χάπια δεν μπορούν να γνωρίζουν το τι πραγματικά περιέχουν. Συχνά προστίθενται και άλλες ανάλογες χημικές ουσίες που αυξάνουν τον κίνδυνο χρήσης τους. Δυστυχώς είναι από τα ναρκωτικά που χρησιμοποιούνται με τη μεγαλύτερη συχνότητα παγκοσμίως.
Το Έκσταση είναι ναρκωτικό που προκαλεί διέγερση και ψυχεδελική κατάσταση. Επηρεάζει και βλάπτει στον εγκέφαλο τους νευρώνες οι οποίοι χρησιμοποιούν ως νευροδιαβιβαστή τη σεροτονίνη. Η σεροτονίνη παίζει θεμελιώδη ρόλο στη ρύθμιση ψυχικών καταστάσεων και διανοητικών λειτουργιών όπως η διάθεση, η σκέψη και η μνήμη.
Τα άτομα που λαμβάνουν χάπι Έκστασης νιώθουν τις επιδράσεις του περίπου 30 λεπτά μετά. Οι εντονότερες επιδράσεις του ναρκωτικού συμβαίνουν σε 90 λεπτά. Η διάρκεια δράσης του είναι από 3 έως 6 ώρες.
Το ναρκωτικό Έκσταση μπορεί να προκαλέσει στους χρήστες ιδιαίτερα επικίνδυνες επιδράσεις στις οποίες συμπεριλαμβάνονται:
- Άνοδος της πίεσης και του ρυθμού της καρδίας.
- Αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος. Έχουν καταγραφεί ξαφνικοί θάνατοι σε άτομα που πήραν Έκσταση λόγω σημαντικής αύξησης της θερμοκρασίας του σώματος (υπερθερμία).
- Ζαλάδες, εμετός, ξηροστομία, πόνοι στην κοιλιά.
- Διαταραχές όρασης.
- Κράμπες στα πόδια και στα χέρια.
- Μείωση της εφίδρωσης.
- Διαταραχές του ύπνου, αϋπνία.
- Σύγχυση, κατάθλιψη.
- Κίνδυνος οιδήματος στον εγκέφαλο λόγω ηλεκτρολυτικών διαταραχών και πρόκλησης μόνιμων εγκεφαλικών βλαβών.
- Ψυχωτικό σύνδρομο με παρανοϊκές σκέψεις.
Οι έρευνες που εξέτασαν τη μακροχρόνια χρήση του Έκσταση έδειξαν, ότι προκαλεί βλάβες σε νευρώνες του εγκεφάλου που συνοδεύονται από κατάθλιψη, σύγχυση, διαταραχές του ύπνου και ελάττωση της μνήμης.
Ωστόσο δεν υπήρχαν έως σήμερα στοιχεία για τις επιδράσεις στον εγκέφαλο και τις πνευματικές λειτουργίες των χαμηλών δόσεων του Έκσταση σε χρήστες, που το χρησιμοποιούν για πρώτη φορά.
Οι περισσότερες έρευνες βασίστηκαν σε ανάλυση δεδομένων που συλλέχθηκαν από χρήστες ναρκωτικών, που είχαν βεβαρημένο παρελθόν εθισμού οι οποίοι είχαν πάρει για μεγάλο χρονικό διάστημα και άλλες ναρκωτικές ουσίες. Έτσι υπήρχε αμφιβολία για το κατά πόσο πράγματι οι βλάβες, που διαπιστώνονταν στον εγκέφαλο των χρηστών Έκσταση οφείλονταν πράγματι σε αυτή ή εάν ήταν συνέπεια της διαχρονικής χρήσης διαφόρων ναρκωτικών από τους εθισμένους.
Σε μια προοδευτική έρευνα σε εθελοντές, που δεν είχαν ποτέ πάρει Έκσταση, αποδεικνύεται ότι προκαλεί βλάβες στον εγκέφαλο ακόμη και σε μικρές δόσεις από τις πρώτες φορές λήψης.
Η έρευνα έγινε στην Ολλανδία και συμμετείχαν εθελοντές, που δεν είχαν ποτέ πάρει Έκσταση. Οι εγκέφαλοι όλων των εθελοντών εξετάστηκαν με εξειδικευμένες απεικονιστικές εξετάσεις πριν την έναρξη της έρευνας. Επίσης οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε διάφορα ψυχολογικά τεστ.
Μετά από 18 μήνες εξετάστηκαν ξανά με τις ίδιες μεθόδους οι εγκέφαλοι 59 εθελοντών που λάμβαναν χαμηλή δόση του ναρκωτικού. Είχαν πάρει κατά μέσο όρο 6 χάπια για την περίοδο αυτή. Τα αποτελέσματα των εξετάσεων συγκρίθηκαν με αυτά από 56 άλλους συμμετέχοντες εθελοντές οι οποίοι συνέχισαν να μη λαμβάνουν Έκσταση για το ίδιο χρονικό διάστημα.
Η σύγκριση των ευρημάτων στον εγκέφαλο έδειξε ότι το Έκσταση προκαλεί μείωση της κυκλοφορίας του αίματος σε μερικές περιοχές του εγκεφάλου νέων ενηλίκων οι οποίοι μόλις είχαν αρχίσει να τη χρησιμοποιούν. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι χαμηλές δόσεις Έκσταση δεν προκαλούσαν σοβαρές βλάβες των νευρώνων που χρησιμοποιούν τη σεροτονίνη και δεν επηρέαζαν την ψυχική διάθεση.
Ωστόσο υπήρχαν ενδείξεις αλλοιώσεων στην αρχιτεκτονική των κυττάρων και μείωσης της ροής του αίματος σε μερικές περιοχές του εγκεφάλου.
Το γεγονός αυτό υποδηλώνει ότι το Έκσταση έχει παρατεταμένες δράσεις στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και βλάβες στα κύτταρα του εγκεφάλου. Επιπρόσθετα τα αποτελέσματα έδειξαν μείωση στην απόδοση της προφορικής μνήμης των εθελοντών που έπαιρναν χαμηλή δόση Έκσταση σε σύγκριση με αυτούς που δεν λάμβαναν Έκσταση.
Οι Ολλανδοί ερευνητές δηλώνουν, ότι προς το παρόν δεν είναι σε θέση να γνωρίζουν εάν οι αλλοιώσεις που διαπίστωσαν στον εγκέφαλο των εθελοντών και η μείωση της μνήμης τους θα είναι μόνιμη ή παροδική.
Για τους λόγους αυτούς είναι σημαντικό όλοι να γνωρίζουν ότι η χρήση Έκσταση εμπεριέχει σημαντικούς κινδύνους ακόμη και σε χαμηλές δόσεις σε χρήστες, που δεν πήραν παλαιότερα το εν λόγω ναρκωτικό.
