Η στέρηση ύπνου προκαλεί προβλήματα στη σκέψη και αδυνατίζει τη συγκέντρωση. Παράλληλα είναι σε θέση να προκαλεί σοβαρά προβλήματα υγείας.
Η χρόνια έλλειψη ύπνου, αυξάνει τον κίνδυνο προσβολής από διαβήτη τύπου 2. Σε αυτό συμβάλλει η κορτιζόνη η οποία είναι ορμόνη του στρες που ρυθμίζει τη γλυκόζη στο αίμα.
Η παρατεταμένη αϋπνία κάνει το σώμα να εκκρίνει συνεχώς κορτιζόνη στο αίμα. Η κορτιζόνη αυξάνει τη γλυκόζη αίματος. Αυτό υποχρεώνει τον οργανισμό να συνθέτει και να εκκρίνει στο αίμα όλο και περισσότερη ινσουλίνη σε μια προσπάθεια να μειώνει τη γλυκόζη αίματος κάνοντας την να εισέλθει στα κύτταρα.
Εάν η κατάσταση αυτή διαρκεί διαχρονικά, σταδιακά η αυξημένη παραγωγή ινσουλίνης οδηγεί στην ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη. Η ανθεκτικότητα στην ινσουλίνη μπορεί να οδηγεί στο διαβήτη τύπου 2. Ταυτόχρονα η αύξηση της ινσουλίνης στο αίμα, προάγει την αποθήκευση λίπους στο σώμα αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο παχυσαρκίας.
Η χρόνια απελευθέρωση ορμονών του στρες στο αίμα που προκαλείται από τη στέρηση του ύπνου, επηρεάζει το σύστημα άμυνας του οργανισμού κάνοντας τους ανθρώπους πιο επιρρεπείς σε μολύνσεις και στο κρυολόγημα. Επίσης επειδή το σύστημα άμυνας έχει καθοριστική σημασία στην αποτροπή της γένεσης του καρκίνου, η αποδυνάμωση του αυξάνει τον κίνδυνο προσβολής από καρκίνο.
Η χρόνια έλλειψη ύπνου, επιταχύνει τους μηχανισμούς γήρανσης. Όταν κάποιος δεν κοιμάται αρκετά, ο εγκέφαλος του δεν παράγει κανονικές ποσότητες ορμονών αλλά ποσότητες ανάλογες με αυτές ηλικιωμένων ατόμων. Αντίθετα, όταν αρχίζει να κοιμάται κανονικό αριθμό ωρών, τότε τα επίπεδα των ορμονών επιστρέφουν στις κανονικές τιμές.
Βλέπουμε λοιπόν συνοπτικά ότι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι που επιφέρει η αϋπνία και η χρόνια στέρηση του ύπνου είναι:
- Διαβήτης τύπου 2
- Παχυσαρκία
- Μολύνσεις
- Καρκίνος
- Γήρανση
- Μείωση πνευματικών δυνατοτήτων και απόδοσης
- Ατυχήματα και οδικά δυστυχήματα.
Για να μπορείτε να κοιμάστε κανονικά, προσπαθείτε να πηγαίνετε πιο γρήγορα στο κρεβάτι από ότι κάνετε συνήθως. Χρησιμοποιείτε λίγο χρόνο από αυτό που ξοδεύετε για να χαλαρώνετε μπροστά από την τηλεόραση, για να αυξάνετε τις ώρες του ύπνου που τόσο πολύ χρειάζεστε.
Διατηρείτε το υπνοδωμάτιο σας σε δροσερή θερμοκρασία αλλά όχι κρύο. Οι περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται να κοιμηθούν σε ένα δωμάτιο που είναι πολύ ζεστό.
Εάν δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε καλά τη νύκτα, οι ακόλουθες συμβουλές μπορούν να βοηθούν:
- Να πηγαίνετε για ύπνο και να ξυπνάτε την ίδια ώρα κάθε μέρα, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα. Έτσι προσαρμόζετε το πρόγραμμα ύπνου σας στο βιολογικό ρολόι του οργανισμού σας
- Είναι αναγκαίο να κοιμάστε κάθε μέρα τουλάχιστον οκτώ ώρες
- Κάνετε κάτι που σας χαλαρώνει προτού πάτε στο κρεβάτι. Διαβάστε ένα βιβλίο, ακούστε απαλή μουσική ή κάνετε ασκήσεις χαλάρωσης
- Χρησιμοποιείτε το κρεβάτι σας μόνο για ύπνο και σεξ. Έτσι το μυαλό σας θα συσχετίζει το κρεβάτι με τον ύπνο και τη χαλάρωση
- Πίνετε ένα ποτήρι γάλα χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπη προτού πάτε στο κρεβάτι. Το αμινοξύ τρυπτοφάνη του γάλακτος, θα σας κάνει να νιώθετε νύστα και να κοιμάστε καλύτερα
- Μην παίρνετε στο κρεβάτι για να διαβάσετε πράγματα που έχουν σχέση με τη δουλειά σας
- Προτού πάτε για ύπνο, μην παρακολουθείτε προγράμματα στην τηλεόραση που διεγείρουν ή προκαλούν φόβο ή που είναι βίαια
- Μην κάνετε σωματική άσκηση αργά το βράδυ. Η άσκηση αυξάνει την ετοιμότητα του οργανισμού
- Μην πίνετε αλκοόλ αργά το βράδυ. Το αλκοόλ διαταράσσει τον κύκλο του ύπνου
- Μην πίνετε οτιδήποτε που περιέχει καφεΐνη και μην καπνίζετε στις μερικές ώρες προτού πάτε στο κρεβάτι για ύπνο. Τόσο η καφεΐνη όσο και η νικοτίνη, είναι διεγερτικά του εγκεφάλου
- Μην πηγαίνετε στο κρεβάτι πεινώντας ή με το στομάχι γεμάτο. Η πείνα θα σας διεγείρει ενώ το γεμάτο στομάχι θα σας κάνει να νιώθετε άβολα.
Εάν συνεχίζετε να έχετε δυσκολίες στο να κοιμάστε και αυτό επηρεάζει τις καθημερινές σας δραστηριότητες, τότε μιλήστε στο γιατρό σας. Η αϋπνία μπορεί να είναι ένα συναισθηματικό πρόβλημα όπως το άγχος, το στρες ή η κατάθλιψη.