Η
ψυχική υγεία του φυλακισμένων είναι ένα ζήτημα που προκαλεί ανησυχίες.
Η συχνότητα των αυτοκτονιών είναι 6 φορές πιο συχνή μεταξύ των
φυλακισμένων σε σύγκριση με τον υπόλοιπο πληθυσμό.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι φυλακισμένοι μπορούν να
διαχωριστούν σε 2 μεγάλες κατηγορίες.
Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τα άτομα που παρουσιάζουν μια από τις
γνωστές ψυχικές ασθένειες. Ορισμένες στατιστικές δείχνουν ότι οι
ψυχωτικές ασθένειες επηρεάζουν 14% των γυναικών και 7% των ανδρών που
βρίσκονται στη φυλακή. Αντίθετα οι ίδιες ασθένειες επηρεάζουν συνολικά
μόνο 0,5% στο γενικό πληθυσμό.
Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τα άτομα που δεν έχουν μια από τις
γνωστές ψυχικές ασθένειες. Όμως ψυχικά υποφέρουν λόγω των σκέψεων, των
αισθημάτων και των εμπειριών τους μέσα στις φυλακές.
Οι κοινωνικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την ψυχική
υγεία στο γενικό πληθυσμό έχουν μελετηθεί σε μεγάλο βαθμό. Όμως λίγα είναι
γνωστά για το πως επηρεάζει το περιβάλλον της φυλακής, την ψυχική υγεία
των φυλακισμένων αλλά και του προσωπικού των φυλακών.
Το ζήτημα αυτό είναι σοβαρό διότι επηρεάζει τον ψυχικό κόσμο των
φυλακισμένων κατά την παραμονή τους στη φυλακή αλλά και κατά την επιστροφή
και αποκατάσταση τους στην κοινωνία.
Η Παγκόσμιος Οργάνωση Υγείας, συστήνει τη μεθοδολογία που πρέπει να
εφαρμόζεται για την αξιολόγηση των επιπτώσεων του περιβάλλοντος της
φυλακής, στην ψυχική υγεία των φυλακισμένων. Υπάρχει επιπρόσθετα
εισήγηση όπως σε κάθε φυλακή, να αξιολογούνται τα προβλήματα και οι
ανάγκες στον τομέα της ποιότητας της ψυχικής ζωής των φυλακισμένων και να
λαμβάνονται μέτρα για τη βελτίωση της.
Βρετανοί γιατροί διεξήγαγαν έρευνα σε φυλακή της Αγγλίας για να
εξετάσουν τις επιδράσεις του περιβάλλοντος της φυλακής στους φυλακισμένους
και στο προσωπικό της φυλακής. Συμμετείχαν στις ομάδες συζήτησης που
έγιναν για το σκοπό αυτό 31 φυλακισμένοι (18 άνδρες, 13 γυναίκες) και 21
άτομα του προσωπικού των φυλακών (15 άνδρες, 6 γυναίκες).
Οι φυλακισμένοι ανέφεραν ότι τα μεγάλα χρονικά
διαστήματα απομόνωσης με λίγους πνευματικούς ερεθισμούς, συνέβαλλαν σε
φτωχή ψυχική υγεία και δημιουργούσαν έντονα αισθήματα θυμού,
απογοήτευσης και άγχους.
Δήλωσαν ότι έκαναν κατάχρηση φαρμάκων για να ανακουφιστούν από τις
πολλές ώρες μονοτονίας και βαριεστιμάρας. |
Φάνηκε επίσης ότι οι κακής ποιότητας σχέσεις μεταξύ του προσωπικού των
φυλακών και των φυλακισμένων αποτελούν ένα σημαντικό παράγοντα που
επηρεάζει το επίπεδο στρες που υπάρχει στους φυλακισμένους και στο
προσωπικό.
Τα άτομα που εργάζονταν στις φυλακές περιέγραψαν ένα φαύλο κύκλο που
αυξάνει τα επίπεδα του στρες. Δημιουργείται από την οργάνωση των
φυλακών, τη νοοτροπία που επικρατεί μέσα σε αυτές, την έλλειψη προσωπικού
με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι άδειες ασθενείας του προσωπικού.
Οι απουσίες λόγω ασθένειας, αυξάνουν την επιβάρυνση της ψυχικής υγείας
και του στρες του υπόλοιπου προσωπικού. Το αποτέλεσμα είναι να υποφέρουν
και οι φυλακισμένοι. Λιγότερο προσωπικό οδηγεί σε λιγότερο ελεύθερο χρόνο
εκτός των κελιών τους για τους φυλακισμένους.
Το γεγονός αυτό δημιουργεί περισσότερη ένταση στους φυλακισμένους που
με τη σειρά τους θα ξεσπάσουν πάνω στο προσωπικό. Αυτό επιδεινώνει ακόμη
περισσότερο την κατάσταση.
Οι φυλακισμένοι που νιώθουν ότι δεν αντιμετωπίζονται σωστά από το
προσωπικό και την διεύθυνση των φυλακών, δημιουργούν προβλήματα
προκαλώντας περισσότερο στρες στους φύλακες τους.
Ο ανεπαρκής αριθμός του προσωπικού στις φυλακές επηρεάζει επίσης τον
έλεγχο και την παρακολούθηση των σχέσεων μεταξύ των φυλακισμένων.
Επίσης επηρεάζεται η διάρκεια του χρόνου που προσφέρεται στους
φυλακισμένους για να βλέπουν τις οικογένειες τους.
Συνοπτικά φάνηκε ότι η απομόνωση, η έλλειψη
πνευματικής αναζωογόνησης, η κατάχρηση φαρμάκων, οι φτωχής ποιότητας
σχέσεις με το προσωπικό των φυλακών, οι κακές σχέσεις μεταξύ των
φυλακισμένων και η απουσία της επαφής με την οικογένεια τους, είναι οι
καθοριστικοί παράγοντες που επιδρούν αρνητικά στην ψυχική υγεία των
φυλακισμένων. Ο ανεπαρκής αριθμός των ατόμων που εργάζονται στις
φυλακές, η απουσία υποστήριξης από τη διεύθυνση των φυλακών, οι
ανησυχίες για την προσωπική ασφάλεια, το άσχημο κλίμα και νοοτροπία
που επικρατούν στις φυλακές, είναι οι παράγοντες που αυξάνουν το
επίπεδο στρες και δημιουργούν ψυχικά προβλήματα στο προσωπικό των
φυλακών. |
Οι ερευνητές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι είναι αναγκαίο όπως
κατανοηθούν πλήρως οι παράγοντες που αυξάνουν το επίπεδο στρες σε κάθε
φυλακή.
Η κατανόηση αυτή θα επιτρέψει στη διοίκηση να αντιμετωπίσει με
επιτυχία τα προβλήματα ψυχικής υγείας τόσο του προσωπικού όσο και των
φυλακισμένων.
Η επίλυση των προβλημάτων αυτών είναι καθοριστική για την επιτυχή
επιστροφή και αποκατάσταση των φυλακισμένων στην κοινωνία.