Η καρδία σας, πώς επηρεάζεται από την ψυχολογία σας; Σκεφτήκατε ποτέ, πως επηρεάζουν οι στενές οικογενειακές ή άλλες σχέσεις, την κατάσταση της υγείας σας και ιδιαίτερα την καρδία σας;
Παράλληλα, εάν υπάρχει μια τέτοια επίδραση, υπάρχουν διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών ή ανθρώπων με χαμηλότερο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο;
Είναι γεγονός, ότι τόσο οι γιατροί όσο και το πλατύ κοινό, δείχνουν ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για τις επιδράσεις των ψυχοκοινωνικών παραγόντων στη γένεση και εξέλιξη των καρδιαγγειακών παθήσεων.
Μερικές έρευνες έχουν δείξει, ότι άτομα που έχουν κοινωνική στήριξη, έχουν γενικά καλύτερη υγεία και λιγότερες πιθανότητες να προσβληθούν από καρδιακά και αγγειακά νοσήματα σε σύγκριση με άτομα, χωρίς κοινωνική στήριξη.
Ωστόσο άλλες μελέτες παρήγαγαν αντιφατικές διαπιστώσεις, όσον αφορά στις θετικές επιδράσεις της δομημένης κοινωνικής στήριξης. Μεταξύ άλλων, έχει βρεθεί θετικός συσχετισμός μεταξύ παντρεμένων γυναικών και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Οι διαπιστώσεις αυτές, παραπέμπουν στο ότι η ποιότητα των κοινωνικών σχέσεων οποιασδήποτε μορφής, επηρεάζει την κατάσταση της υγείας γενικά, της καρδίας και του κυκλοφορικού συστήματος.
Με βάση το σκεπτικό αυτό, επιστήμονες από το University College του Λονδίνου, μελέτησαν 9.011 Βρετανούς δημόσιους υπάλληλους οι οποίοι συμπλήρωσαν ερωτηματολόγια για τις αρνητικές πτυχές των στενών τους σχέσεων.
Παρά το γεγονός, ότι τα ερωτηματολόγια αξιολογούσαν έως μέχρι τέσσερις στενές σχέσεις, εντούτοις οι ερευνητές επικεντρώθηκαν στην κυριότερη στενή τους σχέση. Επιπρόσθετα, οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτήσεις σχετικά με το πόση συναισθηματική και πρακτική στήριξη λάμβαναν πάνω σε συστηματική βάση από το άτομο της κυριότερης στενής τους σχέσης.
Στη συνέχεια οι συμμετέχοντες, έτυχαν παρακολούθησης για κατά μέσο όρο 12,2 χρόνια. Ο στόχος ήταν να εξακριβωθεί πόσοι είχαν πάθει θανάσιμο ή μη θανάσιμο στεφανιαίο επεισόδιο συμπεριλαμβανομένων της καρδιακής προσβολής και της στηθάγχης.
Από τους 8.499 εθελοντές, που δεν είχαν στεφανιαία πάθηση της καρδίας στην αρχή της έρευνας και οι οποίοι έδωσαν αρκετές πληροφορίες για τη στατιστική ανάλυση, οι 589 ανέφεραν ότι είχαν στεφανιαίο καρδιακό επεισόδιο.
Μετά από τη στάθμιση των αποτελεσμάτων σύμφωνα με τους άλλους παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο για καρδιακή πάθηση, βρέθηκε ότι αυτοί που βίωναν ψηλού βαθμού αρνητικότητα στις στενές τους σχέσεις, είχαν στατιστικά σημαντικά περισσότερες πιθανότητες να πάθουν ένα στεφανιαίο καρδιακό επεισόδιο σε σύγκριση με αυτούς που είχαν στενές σχέσεις με χαμηλού βαθμού αρνητικότητα.
Ο συσχετισμός που βρέθηκε, αδυνατούσε λίγο όταν λαμβάνονταν υπόψη τα αρνητικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και ο βαθμός κατάθλιψης των συμμετεχόντων. Ωστόσο, παρά τη διόρθωση αυτή, ο συσχετισμός παρέμενε στατιστικά σημαντικός. Αυτό δείχνει ότι η συναισθηματική κατάσταση του ατόμου, εν μέρει επηρεάζει τη σχέση των αρνητικών σχέσεων και των καρδιακών παθήσεων.
Σε γυναίκες και άτομα σε χαμηλότερες βαθμίδες εργοδότησης, οι πιθανότητες να βιώνουν εμπειρίες αρνητικών στενών σχέσεων, ήταν περισσότερες. Ωστόσο οι συσχετισμοί με καρδιακές παθήσεις δεν άλλαζαν σύμφωνα με το φύλο ή την κοινωνική θέση.
Επίσης ο κίνδυνος για καρδιακές παθήσεις, δεν σχετιζόταν με το επίπεδο συναισθηματικής ή πρακτικής στήριξης που λάμβαναν.
Όταν κάποιος εξετάζει τους συναισθηματικούς παράγοντες και τη βιολογική τους επίδραση στο σώμα, βλέπει ότι οι έρευνες δείχνουν ότι οι αρνητικές συζυγικές αλληλεπιδράσεις, σχετίζονται με κατάθλιψη. Η κατάθλιψη αυτή υπάρχει συχνά μαζί με μειωμένη αυτοεκτίμηση ή και ψηλότερα επίπεδα θυμού.
Οι συναισθηματικές αυτές αντιδράσεις (κατάθλιψη, μειωμένη αυτοεκτίμηση, θυμός), βρέθηκε ότι επηρεάζουν τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου της καρδίας. Αυτό συμβαίνει λόγω των συσσωρευτικών βλαβερών επιδράσεων που προκαλούνται από αλλοιώσεις του αυτόνομου νευρικού συστήματος που δεν μπορεί να ελέγξει το άτομο με τη θέληση του. Τέτοιες αλλοιώσεις περιλαμβάνουν βλαβερές επιδράσεις στο νευροενδοκρινολογικό σύστημα, στην πήξη του αίματος, στους μηχανισμούς φλεγμονής και στο σύστημα άμυνας του οργανισμού (ανοσοποιητικό σύστημα).
Το γεγονός ότι ο κίνδυνος για καρδιακές παθήσεις, δεν σχετιζόταν με το επίπεδο συναισθηματικής ή πρακτικής στήριξης που λάμβαναν, μπορεί να οφείλεται στο ότι οι αρνητικές πτυχές των στενών σχέσεων, ενεργοποιούν ισχυρότερα συναισθήματα (ανησυχίες, φόβους, άγχος) με τις βλαβερές τους επιδράσεις στα συστήματα του σώματος.
Αντίθετα, οι θετικές επιδράσεις της στήριξης, πιθανόν να μην επηρεάζουν τη φυσιολογία των ανθρώπων που βιώνουν αρνητικές στενές σχέσεις σε βαθμό που να κάνουν μετρήσιμη ή κλινικά εμφανή διαφορά.
Συνοπτικά θα συγκρατήσουμε ότι οι στενές σχέσεις που χαρακτηρίζονται από ψηλό βαθμό αρνητικότητας ή εχθρικότητας, μπορούν να αυξάνουν τον κίνδυνο για στεφανιαία καρδιακή πάθηση όπως το έμφραγμα μυοκαρδίου και η στηθάγχη.